1958-ci ildən etibarən hər il 8 Sentyabr Jurnalistlərin Beynəlxalq Həmrəylik Günü kimi qeyd olunur. Bu gün 1943-cü il 8 sentyabrda İkinci Dünya Müharibəsi zamanı nasistlər tərfindən edam edilən çexiyalı yazıçı Yulius Fuçikin xatirəsinə həsr olunur. Onun ən məşhur kitabı olan “Edamqabağı reportaj” 70 dilə tərcümə edilib və dünyanın bir çox ölkələrində nəşr olunub.
BMT tərəfindən təsis edilmiş bayram sadəcə peşə bayramı kimi qeyd olunmur, bu gün bütün jurnalistlər özlərini həmrəy və birlik içində hiss edirlər.
Jurnalistika dünyanın ən təhlükəli peşələrindən biri hesab olunur. Belə ki, dünyanın dörd bir yanında onlara qarşı təzyiqlər, təqiblər edilir və hətta ölüm halları da müşahidə olnur.
Jurnalist ölümlərini bir çox qurumlar hesaba alır. Misal üçün Jurnalistləri Qoruyaq Komitəsinin (Committee to Protect Journalists) verdiyi məlumata görə 1992-ci ildən bəri 1496 jurnalist və media işçilərinin ölümü qeydə alınıb. 2020-ci il üçün bu qurum 17 jurnalist və media işçisi ölümü qeydə alıb.
Beynəlxalq Jurnalistlər Federasiyasının verdiyi məlumata görə isə son 20 ildə ən çox 155 nəfər olmaqla 2006-cı ildə jurnalist ölümü qeydə alınıb.
Bundan əlavə, bu xoşagəlməz hallara son illərə ən çox Suriya və Meksikada rast gəlinib. Öz fəaliyyətləri çərçivəsində ölümlə üzləşən jurnalistlər sırasında azərbaycanlı əməkdaşlar da kifayət qədərdir.
İlk öncə biz Qarabağ müharibəsi zamanı 9 Yanvar 1991-ci il Şuşa Laçın yolundan 6 kilometr aralıda ermənilər tərəfindən qətlə yetirilmiş Salatın Əsgərovanı yad etməliyik. Bundan əlavə, 1992-ci il 15 iyun ayında şəhid olan Çingiz Mustafayevi də qeyd etmək lazımdır.
2018-ci il 31 iyul tarixində jurnalist və ictimai xadim Orxan Camal Mərkəzi Afrika Respublikasında Rusiyanın Vaqner qrupu haqqında film çəkilişləri zamanında qətlə yetirilib. Onunla bərabər operator Kirill Radçenko və rejissor Aleksandr Ratorquyev də öldürülüb.