Beynəlxalq iqtisadçılar qrupu müəyyən ediblər ki, müasir dünyada varlılar və kasıblar arasında uçurum 20-ci əsrin əvvəllərində Qərb imperializminin çiçəklənmə dövründə olduğu kimi genişdir. Üstəlik, onların araşdırmalarına görə, artıq ikinci ildir davam edən pandemiya qlobal bərabərsizliyi daha da gücləndirib.
EDNews.net bildirir ki, bu barədə İngiltərənin nüfuzlu “The Guardian” nəşri yazır. Qlobal bərabərsizlik XX əsrin əvvəllərində qlobal gəlirin artan payının fövqəlvarlıların əlinə keçdiyi Qərb imperializminin zirvəsində olduğu kimi, bu gün də geniş yayılıb. Bu, yeni beynəlxalq araşdırmanın müəlliflərinin gəldiyi nəticədir.
Dünya Bərabərsizlik Hesabatı Tom Piketti və Emmanuel Saes də daxil olmaqla geniş iqtisadçı qrupu tərəfindən hazırlanıb. Sənəddə deyilir ki, ticarət və maliyyənin 30 illik qloballaşması nəticəsində varlılarla yoxsullar arasında uçurum nəzərəçarpacaq dərəcədə genişlənib.
Ekspertlərin fikrincə, soyuq müharibə başa çatdıqdan sonra ölkələr arasında bərabərsizlik azalıb. Bununla belə, bu, əksər ölkələrin daxilində artıb və son iki il ərzində qlobal pandemiya nəticəsində özünü daha qabarıq göstərir.
Zənginlər və kasıblar arasındakı sərvət fərqi gəlir fərqindən daha genişdir. Aparılan müşahidələrin tarixi ərzində milyarderlərin sərvətinin rekord həddə çatmasına ötən il aktiv qiymətlərinə marağın hədsiz səviyyədə yüksək olması səbəb olub.
Araşdırmaya görə, hazırda dünyanın ən zəngin 10%-inin payına dünya gəlirlərinin 52%-i, yerdə qalan ən kasıb təbəqənin payına isə cəmi 8%-i düşür. Orta hesabla həmin 10%-in nümayəndəsi ildə 122 min dollardan çox qazanc əldə etdiyi halda, əhalinin ən kasıb təbəqəsindən olan adam 3920 dollar qazanıb.
“Qlobal bərabərsizlik 20-ci əsrin əvvəllərində Qərb imperializminin zirvədə olduğu dövrdəki kimi, bu gün də eynilə nəzərə çarpır. Həqiqətən də, indi dünya əhalisinin ən yoxsul yarısı üçün ayrılan gəlirin payı 1820-ci ildə Qərb ölkələri və onların müstəmləkələri arasında böyük fikir ayrılığından əvvəl əldə edilən gəlirin təxminən yarısı qədərdir", - deyə hesabatda bildirilir.
Hesabat müəllifləri gəlir bərabərsizliyinin regionlara görə dəyişdiyini vurğulayırlar. Beləliklə, Yaxın Şərq və Şimali Afrika ölkələrində ən çox, Avropada isə ən az qeyri-bərabərlik hökm sürür.
Ekspertlərin fikrincə, bəzi ölkələrdə, o cümlədən ABŞ, Rusiya və Hindistanda bərabərsizlikdə "təsirli artım" müşahidə olunub. Bununla belə, Avropa və Çin kimi dünyanın digər yerlərində artım “nisbətən təvazökar” olmuşdur.
1995-2001-ci illər arasında dünyanın ən zəngin 50 adamının sərvəti ildə 9% artıb. Eyni dövrdə orta təbəqənin sərvəti 3,2% artıb. 1995-ci ildən bəri dünyanın ən zəngin 1%-i bütün əlavə sərvətlərin 38%-ni, ən kasıb yarısı isə yalnız 2%-ni təşkil edir.
"Koronavirus böhranı çox zənginlərlə əhalinin qalan hissəsi arasında bərabərsizliyi daha da artırdı. Bununla belə, zəngin ölkələrdə hökumətin müdaxiləsi yoxsulluğun kütləvi şəkildə artmasının qarşısını aldı, kasıb ölkələrdə isə belə olmadı”, - hesabatın aparıcı müəllifi Luka Şansel bildirib.
"Bu hesabatdakı qlobal araşdırmadan hər hansı bir dərs çıxarmaq olarsa, bu belə səslənməlidir: bərabərsizlik həmişə siyasi seçimdir", - deyə fransız iqtisadçı fikrini yekunlaşdırıb.