Pandemiyalar haqqında tarixi saziş imzalanıb

Dünya 10:38 18.04.2025

Cenevrədə ölkələr beynəlxalq ictimaiyyətin pandemiyalara hazırlığın artırılmasına yönəlmiş qlobal saziş layihəsi üzərində işi yekunlaşdırıblar. Sənəd qəbul olunmaq üçün mayda Ümumdünya Səhiyyə Assambleyasına təqdim olunacaq.

 “EDnews” xəbər verir ki ,  Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının (ÜST) himayəsi altında üç ildən artıq davam edən danışıqların yekunu üzrə hazırlanmış saziş səhiyyə sahəsində gələcək qlobal təhdidlər qarşısında beynəlxalq əməkdaşlığın gücləndirilməsi üçün çərçivələri müəyyən edir.

“Cenevrədə dünya ölkələri tarix yazırdı. Pandemiya haqqında Saziş üzrə konsensusa nail olmaqla, onlar sadəcə dünyanı daha təhlükəsiz etmək üçün nəsillərarası saziş imzalamadılar. Onlar həmçinin nümayiş etdirdilər ki, çoxtərəflilik canlı və sağlamdır və bizim parçalanmış dünyamızda ölkələr hələ də ümumi zəmin tapmaq və ortaq təhdidlərə ortaq cavab vermək üçün birlikdə işləyə bilər”, - deyə ÜST-ün Baş direktoru Tedros Adhanom Qebreyesus bildirib.

Qeyd edək ki, danışıqlar 2021-ci ilin dekabrında, COVID-19 pandemiyasının qızğın çağında, ÜST-ə üzv dövlətlərin mümkün qədər tez vaxtda hüquqi qüvvəyə malik beynəlxalq alətin yaradılması zərurəti barədə razılığa gəldiyi və Hökumətlərarası Danışıqlar Orqanını (HDO) formalaşdırdığı vaxt başlayıb.

13 rəsmi raunddan sonra danışıqlar prosesi 2025-ci il aprelin 16-da konsensusla başa çatıb.

Təklif olunan sazişin əsas elementlərinə pandemiyaların qarşısının alınmasında “Vahid sağlamlıq” konsepsiyasına sadiqlik (bu sahələrin inteqrasiya yolu ilə insan, heyvan və ekosistemlərin sağlamlığının optimallaşdırılmasına yanaşma), milli səhiyyə sistemlərinin gücləndirilməsi, səhiyyə sahəsində fövqəladə hallar üçün əlaqələndirici maliyyə mexanizminin və qlobal təchizat zənciri və logistika şəbəkəsinin yaradılması daxildir. Müqavilə layihəsində, həmçinin patogenlərin idarə edilməsi, texnologiya və bilik ötürülməsinin dəstəklənməsi, ölkələr üçün təlim və potensialın artırılması üçün yeni sistem təklif edilir.

Mətndə daha sonra dövlətlərin ictimai səhiyyə ilə bağlı qərarlarda milli suverenliyi bir daha təsdiq edilir. Burada açıq şəkildə göstərilir ki, sazişdə heç nə ÜST-ə karantinin tətbiq edilməsi, peyvənd kampaniyalarının və ya sərhədlərin bağlanması kimi ictimai səhiyyə sahəsində tədbirlər görmək səlahiyyəti vermir.

İndi layihə mayın 19-da başlamalı olan BMT-nin qlobal səhiyyə məsələləri üzrə ən yüksək forumu olan 78-ci Ümumdünya Səhiyyə Assambleyasına təqdim ediləcək. Qəbul olunduğu təqdirdə, sənəd ayrı-ayrı ölkələr tərəfindən ratifikasiya olunacaq.

 ABŞ danışıqların final raundunda iştirak etməyib. Yanvar ayında Birləşmiş Ştatlar Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatından çıxdığını və yeni paktla bağlı olmayacağını açıqladı.

“Bu nailiyyət sadəcə diplomatik uğur deyil. Bu, sizin möhkəmliyinizi, birliyinizi və bütün dünyada insanların sağlamlığı və rifahı naminə sarsılmaz sadiqliyi əks etdirir”, - deyə ÜST-ün Baş direktoru görüşün sonunda çıxış edərək bildirib.

Cənubi Afrikanın Hökumətlərarası Danışıqlar orqanının həmsədri Preşes Matsoso nəticəni səhiyyə sahəsində ədalət nöqteyi-nəzərindən irəliləyiş adlandırıb.

“Danışıqlar çətin idi və uzun sürdü. Lakin bu möhtəşəm səylər hamı tərəfdən virusların sərhəd tanımadığını, hamı təhlükəsiz olmayana qədər heç kimin pandemiyadan sığorta olunmadığını anlaması ilə dəstəklənirdi”, - deyə o bildirib.

Razılaşma qlobal səhiyyə sistemlərində zəiflikləri və diaqnostika, müalicə və peyvəndlərə çıxışda açıq-aşkar bərabərsizlikləri üzə çıxaran COVID-19 pandemiyasına cavab oldu. Virus bütün dünyada təxminən yeddi milyon insanın həyatına son qoydu, iqtisadiyyatlara ciddi ziyan vurdu və bütün dünyada səhiyyə xidmətlərinə böyük bir problem yaratdı.

Eyni zamanda, pandemiya tarixdə ən böyük peyvənd kampaniyasına səbəb oldu: 2023-cü ilin aprel ayına qədər bütün dünyada 13,3 milyard dozadan çox peyvənd vuruldu.

Fatimə Mərdanlı // EDnews 

“Xatirələr işığında Heydər Əliyev” -in təqdimatı keçirildi

Xəbər xətti

Avropa Şurasının baş katibi Bakı və İrəvanla sülh sazişinin imzalanması məsələsini müzakirə etməyi planlaşdırır
13:30 16.05.2025
Ukrayna etibarsız silah təchizatçılarına görə yüzmilyonlarla dollar itirib
13:25 16.05.2025
Pentaqon "Qızıl qübbə" müdafiə sistemi planını tamamladı
13:09 16.05.2025
Türkiyə Prezidenti Albaniyaya yola düşüb
12:48 16.05.2025
Sabah 27 dərəcə isti olacaq
12:27 16.05.2025
ABŞ Dövlət katibi İstanbula gedib
12:20 16.05.2025
Türkiyə-ABŞ-Ukrayna üçtərəfli görüşü başlayıb
12:13 16.05.2025
Postmodernizm Ədəbiyyatı Necə Dəyişdi?
11:57 16.05.2025
İlham Əliyevin Tiranada Avropa İttifaqı Şurası və Avropa Komissiyasının prezidentləri ilə görüşü olub
11:54 16.05.2025
Azərbaycan Ordusu silah və texnika yaz-yay mövsümü istismarı rejiminə keçib
11:54 16.05.2025
İspaniya Türkiyənin “Hürjet” təlim-məşq təyyarəsini satın alır
11:45 16.05.2025
“Xəzər” jurnalının yeni nömrəsi çap olunub
11:45 16.05.2025
Milli Qəhrəman İqor Kşnyakinin qızlarının oxuduğu “Səma qəhrəmanları” mahnısına klip çəkilib
11:39 16.05.2025
Rusiyada şam zavodunda partlayış baş verib, dağıntılar altında qalanlar var
11:32 16.05.2025
Bakıda yeni ticarət mərkəzinin tikintisinə icazə verilib
11:30 16.05.2025
ADY-nin elektron xidmətlər portalı “digital.login”ə inteqrasiya edilib
11:25 16.05.2025
Fransa İranı məhkəməyə verəcək
10:39 16.05.2025
Xankəndidə ilk dəfə 21 abituriyent üçün qəbul imtahanı keçiriləcək
10:39 16.05.2025
Bəzi dağ çaylarından sel keçəcək
10:37 16.05.2025
Azərbaycan gəncləri Türkiyədə bayram tədbirlərində iştirak edəcəklər
10:33 16.05.2025
Tuğra xanımın şərəfinə inşa olunan Xan sarayı
10:26 16.05.2025
Gənclər Kitabxanasında Əbdülrrəhim bəy Haqverdiyevin xatirəsi anılıb
10:26 16.05.2025
Azərbaycan və Belarus Müdafiə nazirliklərinin nümayəndələri arasında görüş keçirilib
10:21 16.05.2025
Lamiyə Vəliyeva beynəlxalq turnirdə bürünc medal qazanıb
10:19 16.05.2025
Ukrayna ordusuna məxsus F-16 qırıcısı ilə əlaqə kəsilib
10:11 16.05.2025
İtaliya səfiri Eldar Əzizovla Neapolla qardaşlaşma əlaqələrinin gücləndirilməsini müzakirə edib
10:02 16.05.2025
Qarabağ və Şərqi Zəngəzurda yaşıl və səmərəli texnologiyaların tətbiqi müzakirə olunub
09:32 16.05.2025
Bu gün Əfv Komissiyasının 2025-ci il üçün sonuncu iclası keçiriləcək
09:21 16.05.2025
Bu gün hava küləkli olacaq
09:12 16.05.2025
Azərbaycanda ilk dəfə fortepiano ixtisası üzrə milli dərslik hazırlanır
09:12 16.05.2025
Belçika nüvə enerjisindən imtina planından geri çəkilib
09:03 16.05.2025
31 il əvvəl şəhid olmuş əsgərin nəşi Naxçıvana gətirilib
08:28 16.05.2025
Azərbaycanı təmsil edən atçı: Britaniyada Azərbaycan bayrağını dalğalandırmaq böyük qürurdur
08:11 16.05.2025
Annalena Berbok BMT Baş Assambleyasının sədri vəzifəsinə namizəd kimi ilk çıxışını edib
07:32 16.05.2025
Biləsuvar sakinini ildırım vurub
07:12 16.05.2025
COVID-19-un yeni dalğası Asiyada yayılır
05:24 16.05.2025
Kosmos necə "səslənir"? - NASA ölən ulduzun və qara dəliyin səslərindən "musiqi" yaratdı
05:19 16.05.2025
ABŞ-nin iri kriptovalyuta birjasına haker hücumu olub
04:22 16.05.2025
Ermənistanın qanunvericilik, icra və məhkəmə orqanlarında Azərbaycan dili işlənəcək - Qərbi Azərbaycan Xronikası
04:16 16.05.2025
Mərakeşdə Azərbaycanın tanıdılması tədbiri keçirilib
00:29 16.05.2025
Hamısı