Nobel Sülh Mükafatı laureatı Məhəmməd Yunus Myanmanın Arakan vilayətində yaranmış humanitar böhrana son qoymaq üçün BMT Təhlükəsizlik Şurasına açıq məktub ünvanlayıb.
Eurasia Diary məktubun mətnini təqdim edir.
“Hörmətli Prezident və Təhlükəsizlik Şurasının üzvləri,
Bildiyiniz kimi Myanmarın Arakan vilayətində yaşanan insanlıq faciəsi və insanlığa qarşı törədilmiş cinayətlər orada təhlükəli vəziyyət yaradıb. Sizin təcili olaraq məsələyə müdaxiləniz lazımdır.
Müxtəlif təşkilatların verdiyi məlumata görə, bu yaxınlarda Myanmar ordusunun Arakan ştatına hərbi müdaxiləsi nəticəsində yüzlərlə insan qətl edilib. Yüz minlərlə sakin öz evlərindən didərgin düşüb. Kəndlər təmamilə yandırılıb, qadınlar təcavüzə məruz qalıb, çox sayda mülki vətəndaş mühakimə olunmadan həbs edilib, uşaqlar öldürülüb. Qeyd olunmalıdır ki, humanitar təşkilatlar bu vəziyyətdə əhaliyə yardım göstərməkdən demək olar ki, imtina edib və bu da həddən artıq yoxsul olan vilayətdə humanitar böhranın yaranmasına səbəb olub.
Yerli idarəetmə orqanlarının verdiyi məlumata görə son 12 gündə mənim ölkəmə 120 000 -dən çox insan köçüb. Kişi, qadın və uşaqların didərgin düşməsi nəticəsində yaşanan insan iztirabı hər gün artmaqdadır.
Mən, bir sıra Nobel mükafatı laureatları və dünya şöhrətli şəxsiyyətlərlə bərabər vəziyyətə müdaxilə etmənizin vacibliyi barədə sizə yazmışdıq. Göstərdiyiniz təşəbbüslərə baxmayaraq, vəziyyət yaxşılaşmadı. Bu dəfə mən təkidlə sizi günahsız dinc sakinlərə qarşı zorakılığı durdurmaq üçün ölçü götürməyə və Arakanda sülhü bərqərar etməyə çağırıram.
Mən BMT TŞ-nı bütün imkanlardan istifadə etməyə çağırıram. Mən öz evlərini tərk edən və ölkəsindən getməklə vətənsiz insanlara çevrilən günahsız əhaliyə qarşı silahlı təcavüzü dayandırmaq üçün təxirəsalınmaz tədbirlər görməyinizi istəyirəm.
Mən BMT Təhlükəsizlik Şurasını Myanma hökumətini təcili şəkildə bütün vasitələrdən istifadə edərək Myanma hökumətini 2016-cı ildə beynəlxalq ictimaiyyətin təzyiqi altında yaratdığı Arakan Məşvərət Komissiyasının tövsiyələrinə riayət etməyə çağırıram.
Əsasən Myanma vətəndaşlarından ibarət olan və Kofi Annanın katibi olduğu komissiya Rohinyalılara vətəndaşlıq verilməsi, onlar arasında bərabərsizliyin aradan qaldırılması, geri dönən insanların təhlükəsizliyi üçün onlara BMT yardımı təmin etmək, sərbəst hərəkət etmək hüququ, digər hüquqlar və eləcə də qanun qarşısında bərabərliyi təmin edir, icma nümayəndəliklərinin olmasını tövsiyə edir.
Rohingya Məşvərətçi Komissiyası onilliklər ərzində radikalizmi artıran təqibləri görürdü. Silahlıların Myanma təhlükəsizlik qüvvələrinə hücum etməsi bu qorxunu reallığa çevirdi. Əgər sülhün təmin olunması üçün konstruktiv səylər göstərilməsə vəziyyət daha da pisləşəcək və bu da öz növbəsində qonşu dövlətlərin təhlükəsizliyi üçün ciddi təhlükəyə çevriləcək.
Arakandakı zorakılığa son qoymaq üçün Birləşmiş Millətlər təşkilatı və beynəlxalq ictimaiyyət məsələyə yanaşmada cəsarətli dəyişikliklər etməlidir.
Myanma hökuməti biməlidir ki, beynəlxalq dəstək və maliyyə yardımı Rohingyalara münasibətdə yürüdülən siyasətdə ciddi dəyişiklikdə şərti xarakter daşıyır. Təxribat, nifrət və zorakılığın bütün formalarının alovlandırılması xüsusilə, dövlətin rohingyalara qarşı zorakılığı durdurulmalı, ayrıseçkilik yaradan qanunlar və siyasət yürüdülməməli, Kofi Annanın komissiyasının tövsiyyələrinə riayət olunmalıdır.
Dünya BMT TŞ-nın regionda humanitar böhrana son qoymasını və sülhü təmin etməsini gözləyir.
Hörmətlə Məhəmməd Yunus”
