“Avropa İttifaqının Cənubi Qafqazda siyasi aktivliyi son dövrlər ciddi şəkildə güclənməkdədir. Brüssel Azərbaycan və Ermənistan arasında iqtisadi və humanitar məsələlər ilə yanaşı siyasi məsələlərdə də artıq öz sözünü deməyə başlayıb”.
Bu sözləri Ednews-a açıqlaması zamanı "Bakı Politoloqlar Klubu" İctimai Birliyinin sədri Zaur Məmmədov bildirib. O, söhbət zamanı regionda hazırki siyasi proseslər, Aİ-ın sülhün bərqərar olunmasında rolu və Ermənistanda son nümayişlərin arxasında duran faktorlar barədə geniş məlumat verib.
Politoloqun sözlərinə görə, Rusiyanın Ukraynada müharibə cəncəlinə düşməsi Avropa İttifaqına Ermənistan – Azərbaycan sülh prosesində aktivliyini artırmaq üçün əlverişli imkanlar yaradıb.
“Avropa İttifaqı Şurasının prezidenti Şarl Mişelin Ermənistan və Azərbaycan arasında uzun müddətli problemlərin nizamlanmasına verdiyi töhvələri nəzərdən keçirsək, ittifaqın həqiqətən də sülh prosesində siyasi imicini gücləndirməyə müvəffəq olduğunu görə bilərik. Bu isə hazırda Ukraynada gedən müharibə fonunda baş verir. Moskvanın diqqəti Şərqi Avropada və Qara dəniz sahillərində NATO ilə geosiyasi qarşıdurmaya yönəldiyi vaxtda, Aİ rəsmiləri Cənubi Qafqaza ardı-arası kəsilməyən səfərlər ediblər”.
Politoloq həmçinin qeyd edib ki, 2014-2016 - cı illərdə Avropa İttifaqı Qarabağ münaqişəsinin nizamlanması ilə bağlı keçirilən danışıqlarda öz töhvələrini verməyə çalışarkən Minsk Qrupu tərəfindən manelərlər üzləşirdilər.
“Bu gün Minsk Qrupu daxilində baş verən parçalanma, həmsədrlik funksiyaları çərçivəsində ABŞ , Fransa və Rusiya arasında dialoqun qeyri-mümkün olması Avropa İttifaqına avtomatik olaraq iki dövlətin münasibətlərinin normallaşmasında vasitəçilik missiyasını üzərinə götürməyə sövq edir. Azərbaycan və Ermənistan rəhbərliyi Aİ-ın bu təşəbbüsünə müsbət baxır və yüksək qiymətləndirir”.
Zaur Məmmədov Rusiyanın sülh prosesindən kənarlaşdırılması ilə bağlı dolaşan fikirləri isə absurd hesab edib.
“Ermənistan Rusiyadan siyasi, iqtisadi, enerji və hərbi cəhətdən asılıdır. Qarabağın dağlıq hissəsində qanunsuz erməni rejimi də rəsmi Kremlə tabedir. Bununla yanaşı, Ermənistan-Azərbaycan sərhədlərinin delimitasiya və demarkasiya olunmasında yalnız Moskva həlledici və önəmli rol oynaya bilər. Bu səbəblərə görə, sülh danışıqlarının bundan sonra Avropa platformasında davam edəcəyini düşünmək yanlış olardı”.
İrəvanda radikal müxalifətin və revanşist qüvvələrin nümayişlərinə gəlincə isə, politoloq hesab edib ki, bu nümayişlərin təşkilinə Rusiyada bəzi siyasi qüvvələr dəstək verir.
“Ermənistanda Köçəryan-Sarkisyan cütlüyünün rəhbərlik etdiyi müxalif qüvvələrə kütləvi və daimi nümayişlər keçirmək tapşırığı verilib. Əslində revanşist ünsürlərin məqsədləri Paşinyan hakimiyyətini devirməkdir. Ancaq erməni xalqının əksəriyyəti Paşinyanın yanında olduqlarına görə, onlar öz məqsədlərinə hələ müəssəl ola bilmirlər. Onu da nəzərə almaq lazımdır ki, yaxın gələcəkdə Ermənistanda radikal müxalifətin aksiyalarının və nümayişlərinin genişlənməsi üçün şərait yaradıla bilər. Bu da Paşinyan hakimiyyətini təhlükə altında qoyayacaq. Serj Sarkisyan və Artur Vanetsiyanın rəhbərlik etdiyi “Mənim Şərəfim” bloku, eyni zamanda Robert Köçəryanın Daşnaktsütyun partiyası ilə birlikdə yaratdığı "Hayastan" fraksiyası Nikol Paşinyanı məhv etmək niyyətindən əl çəkəsi deyillər. Bu marjinal qüvvələr dövlət binalarını tutmaq və dövlət struktularının fəaliyyətini iflic etmək kimi addımlara əl atmağa hazırdırlar”.
Siyasi analitikin fikrincə, Paşinyan hakimiyyətinin devrilməsi regionda yenidən təhlükə yarada bilər. Onun sözlərinə görə, Köçəryan, Sarkisyan və digər radikal millətçilərin hakimiyyətə qayıtdığı təqdirdə Azərbaycan və Ermənistan arasında sülh danışıqlarını sıfra enəcək və bölgədə münaqişə riskini daha da artacaq.
Sonda Zaur Məmmədov Ermənistanda ordunun və digər silahlı qüvvələrin radikal nümayişçilərə qoşulmaqla, çevriliş etmə ehtimalının da olduğunu vurğulayıb.
Yunis Abdullayev
