Cəmiyyətimiz tərəfindən müxtəlif emosiyaların, xəbərlərin, təəssüratların ifadəsi üçün istifadə olunan sözlərin çoxu multikulturalizm dəyərləri ilə bağlıdır və bu multikulturalizm bizim gündəlik həyatımızın ən mühüm hissələrindən biridir deməkdir. Hazırda bütün dünyada, xüsusilə Avropada, multikultural dəyərlərə ağır zərbə vurulduğu bir şəraitdə Azərbaycanda bu dəyərlər yaşayır, inkişaf edir, dövlət və cəmiyyət tərəfindən dəstəklənir. Multikulturalizmin təkmilləşdirilməsi və hökumətin müxtəlif mədəniyyətlərə və dinlərə hörmətinin ən pis nümunəsi kimi isə, biz Azərbaycanın işğal olunmuş ərazilərində cinayətkar erməni höküməti tərəfindən törədilmiş dəhşətli və böyük vandalizm aktlarını göstərə bilərik. Onlar Azərbaycanın tarixi xəzinəsinin bir hissəsi olan bütün tarixi abidələri və məscidləri məhv etdilər. Müasir dünya və beynəlxalq ictimaiyyət belə vandalizm aktlarının qarşısını almalıdır və multikulturalizmin inkişafına görə sabit şəraiti təmin etmək üçün hər şeyi təbii yollarla etməlidir, Azərbaycanın işğal olunmuş ərazilərində edildiyi kimi güc və cinayət yolu ilə yox.
14 may 2014-cü il Prezident İlham Əliyev "Bakı Beynəlxalq Multikulturalizm Mərkəzinin yaradılması" haqqında sərəncam imzalayıb. İlham Əliyev Azərbaycanda dini mədəniyyət, tolerantlıq və dinlərarası və mədəniyyətlərarası dialoqun möhkəmləndirilməsi üçün əlavə tədbirlər haqqında da əmr verib. Dövlət və Heydər Əliyev Fondu da dini abidələri bərpa edir və yenilərini tikir. Dünyanın ən qədim məscidlərindən biri olan Şamaxı Cümə məscidi, eləcə də Şəki rayonunun Kiş kəndində olan Qafqazdakı ən qədim kilsə də həmçinin bərpa edilib. İlham Əliyevin bəyanatına görə: "Multikulturalizm Azərbaycanda həyat tərzidir" və bu qiymətli fikirlər nəticəsində Azərbaycanda bu il “Multikulturalizm ili” elan edilib. Ölkəmizdə müxtəlif millətlərdən, dinlərdən, etnik qruplardan və mədəniyyətlərdən olan insanların sərbəst inkişafı üçün hərtərəfli şərait yaradılmışdır. Azərbaycan hökumətinin təşkilatçılığı ilə keçirilən "İlk Avropa Oyunları", "Formula 1", "42-ci FİDE Dünya Şahmat Olimpiadası" kimi böyük layihələr Azərbaycan cəmiyyətinin dünyada tanınması və ona olan hörmətin nəticəsidir. Eyni zamanda BMT-nin Sivilizasiyalar Alyansının 7-ci Qlobal Forumunun da Bakı şəhərində keçirilməsi barədə olan qərar, Azərbaycanın multikulturalizm mühitinin dünyada tanınmağını nümayiş etdirir.
Bu il Azərbaycanda təhsil alan xarici tələbələr arasında "Siz təhsil üçün nəyə görə Azərbaycanı seçdiniz?" mövzusunda sorğu təşkil etdik. Biz 200-ə yaxın cavab topladıq və bu cavabları təhlil edərkən müəyyən etdik ki, Azərbaycanın multikultural dəyərləri, qonaqpərvərliyi və insanlarının tolerantlığı, ölkənin mədəniyyəti, cəmiyyətdəki təhlükəsizlik və s. kimi səbəblər tələbələrin Azərbaycanı seçməyinin səbəblərindəndir. Biz əmin ola bilərik ki, öz vətənlərinə qayıdarkən əcnəbi tələbələr, öz ölkələrində Azərbaycanın mədəniyyət səfirləri kimi fəaliyyət göstərəcəklər, onlar bizim cəmiyyətdəki multikulturalizm modeli haqqında məlumatı təmsil edə və bölüşə bilərlər və bəzi ölkələr bunu onların dövlət siyasətinə nümunə kimi qəbul da edə bilərlər. Bu da real faktdır ki, ölkəmizdə günbəgün inkişaf edən mədəni dəyərlər, tolerantlıq və həmçinin bu sahəyə olan dövlət dəstəyi turizm imkanlarını da artırır. Şəhər mərkəzində gəzərkən bunun canlı şahidi olmaq mümkündür. Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin məlumatına görə, 2016-ci ilin ilk altı ayı ərzində Birləşmiş Ərəb Əmirliklərindən (BƏƏ) Azərbaycana gələn turist sayı ötən ilin eyni dövrü (530 nəfər) ilə müqayisədə 19 dəfə (10.086 nəfər) və Bəhreyndən gələnlər isə ötən ilin eyni dövrü (32) ilə müqayisədə 13 dəfə (422 nəfər) artıb. Nazirliyinin məlumatına görə, 2016-ci ilin ilk altı ayında, toplam 25.000 nəfər Ərəb ölkələrindən Azərbaycana səfər edib, bu da ötən ilin eyni dövrü ilə (3.158 nəfər) müqayisədə səkkiz dəfə (22.000 nəfər) çoxdur. Ümumiyyətlə, inkişaf Azərbaycana bütün ölkələrdən gələn turistlərdə müşahidə olunur.
Aydındır ki, dünyada eyni heçnə yoxdur, hər kəs fərqlidir, dinlər fərqlidir, dillər fərqlidir, mədəniyyətlər fərqlidir. Multikulturalizm dünya mədəniyyətinə aparan bir yoldur, mədəniyyət hər bir ölkənin, millətin üzüdür və bu fərqlərə hörmət və səbir eləməklə dünyada sülh yaratmaq mümkündür. Təəssüf ki, bu gün dünyada bəzi münaqişələr dini fərqlərə əsaslanır və biz hər bir dinə öz dinimiz kimi hörmət etməliyik, yalnız bu hallarda multikulturalizm hər kəs üçün faydalı ola bilər. Azərbaycanda ötən multikulturalizm ili sübut etdi ki, bu gün Azərbaycan multikulturalizm modeli kimi bütün dünyaya nümunə hesab edilir və ölkəmizin çoxmədəniyyətli dəyərləri cəmiyyətin ən mühüm və əsas hissələrindən biridir.
Nurxan Babayev - Azərbaycan Tələbə Gənclər Təşkilatları İttifaqının Beynəlxalq Əlaqələr Departamentinin direktoru, ADA Universitetinin İctimai Siyasət proqramı üzrə magistrı
