İranda qəbul olunan yeni qərara əsasən təhsil ocaqlarında hicab qaydalarına əməl etməyən qadın tələbələr təhsil ala bilməyəcək.

Ötən ilin sentyabrında İranda 22 yaşlı Məhsa Əmini “əxlaq polisi” tərəfindən öldürüldükdən sonra ölkə boyu ayətulla rejiminə qarşı etirazlar başlayıb. Etirazlarda 1979-cu ildən tətbiq edilən məcburi hicab qanununun yumşaldılması tələbləri yenidən gündəmə gəlib.

Etirazlardan sonra ölkədə bəzi qadınların küçələrdə və iş yerlərində hicabsız gəzdiyi görünərkən, son zamanlar bu durumdan narahat olan molla rejimi qadınlara qarşı total repressiyalara başlayıb.

Bu barədə Güney Azərbaycan şöbəsinin müdiri Sayman Aruz Ednews-a açıqlmasında deyib. O, bildirib ki, Tehran molla rejiminin öz vətəndaşlarına qarşı kin və aqressiyası bitmək bilmir. İran adlanan ölkənin bütün şəhərlərini əhatə edən və dörd aydan çox davam edən qadın azadlıq inqilabı da bu şovinist rejiminə dərs olmayıb. 

“İnsanların, xüsusilə də xanımların azadlıq istəklərini güllə, edam və həbs ilə cavab verən rejim indi də dünyəvi dəyərlər əsasında yaşamaq istəyən, insan haqlarını özünə həyat tərzinə çevirməyə çalışan xanımların təhsil almasına və həmin xanımların səhiyyə xidmətlərindən istifadə etməsinə mane olmağa çalışır. Belə ki, molla rejiminin Səhiyyə nazirinin müavini öz çıxışında da bu məsələyə təkid edibdir ki, hicabın molla rejiminin istədiyi formada bağlamayan xanımların ümumiyyətlə səhiyyə və təhsil ilə bağlı istənilən mərkəzə daxil olması qadağan olacaqdır. Bu isə o deməkdir ki, İran adlanan ölkədə yaşayan xanımların böyük əksəriyyəti təhsil və səhiyyə xidmətlərindən məhrum qalacaqdır. Mən hər zaman demişəm ki, molla rejiminin o ərazidə var olduğu müddətdə nə azərbaycanlılar, nə də digər xalqlar öz milli, mədəni haqlarını əldə etmək imkanı qazana bilməyəcəklər”.

Təbrizli şair Ümid Nəccari də məsələyə münasibət bildirib. O, qeyd edib ki, İranın ali və orta məktəblərinin əsasnamələrində İranın konistitusiyasına müvafiq olaraq məcburi hicab qaydaları qeyd edilib. Bu səbəbdən dolayı qadınların şərti uniforması olan mantonun uzunluğu dizdən aşağı olaraq qəbul edilir, həmçinin saçının görünməməsi bu tələblərə daxil edilir. 

“İllər öncə oğlanlara belə təhsil mərkəzlərində qısa qollu köynəklərdən istifadə etməyə qadağa qoyulmuşdu, uzun saç, cins şalvar geyənləri təhsil mərkəzlərinə buraxmırdılar. Mənim oxuduğum məktəbdə uzun saçlı şagirdin dekan tərəfindən saçının kəsilməsinin şahidi olmuşam. Amma hal-hazırda tələbələr tərəfindən çoxlu etirazlar və aksiyaları görərək bu təzyiqlər azalmaqdadır. Universitetlərdə yayılan videolara istinadən məcburi hicab rejimi qaldırılmasa da, tələbələr tam olaraq hicaba riayət etmirlər. Bu mənada ki, qadın tələbələrin bir çoxunun saçının yarından çoxu görünür, qısa mantolar, cins şalvarlar və hətta tatodan istifadə belə yayğınlaşır”.

Oğuz Ayvaz