Stalini müşayiət edən ilk hərbi təyyarəçi qadın Azərbaycanlı Züleyxa Seyidəhmədova

Mədəniyyət 20:17 19.09.2021

Azərbaycanın ilk hərbi qadın təyyarəçisi, ilk qadın Sosial Müdafiə Naziri Züleyxa Seyidəhmədova 1919-cu ildə Bakıda adi ailədə anadan olub. Atası mühasib, anası isə təhsilsiz qadın olan Züleyxa ilk dəfə anasına paraşütdən tullanmaq istədiyini deyəndə “Səmalarda uçmaq məgər qadın işidir?” cavabını alıb. 

Atası Mirhəbib Ağa Bakı milyonçusu Hacı Zeynalabdin Tağıyevin şəxsi müsahibi olub.

Züleyxada uçmaq istəyi 7-ci sinifdə oxuyanda fizika müəllimləri Cümşüd Əfəndiyevin onları Bakı təyyarə meydanına aparmasından sonra baş qaldırıb. 

Orta məktəbi bitirdikdən sonra o, Əzizbəyov adına Neft-Kimya İnstitutunun mədən fakültəsinə qəbul olur.

Züleyxa institutda tələbə aeroklubunun üzvü seçilir. 1935-ci ildə Azərbaycan qızları arasında paraşütdən tullanma üzrə birinci yeri qazanır. O paraşütdən 50 dəfə tullandığına görə təlimçi adını alır. Məlumatlara görə, onun tullanışını izləyənlər arasında o vaxtkı birinci katib Mircəfər Bağırov da olur.

Züleyxa Moskvada Jukovski adına hərbi – hava akademiyasında təhsil almaq üçün məktubla müraciət edir, lakin ona bura qadınların daxil olmasının qadağan olduğu bildirilir. Hər yerdən əli üzülən Züleyxa Mir Cəfər Bağırova məktub yazmaq qərarına gəlir.

Mərkəzi Komitə onun xüsusi istedadını nəzərə alaraq ona bu imkanı yaradır. Beləliklə, Züleyxa akademiyaya daxil olan ilk şturman qadın kimi tarixə düşür.

Bir gün onun atası xalq düşməni kimi həbs olunur, Mərkəzi Komitə onu akademiyadan qovmaq qərarına gəlir. Lakin son anda hadisələr onun xeyrinə həll olunur. Onun atası gizlincə həbsdən azad olunur və Züleyxa akademiyada qalaraq təhsilinə davam edir.

Bakıya qayıtdıqdan sonra o, 3 il ərzində 75 təyyarəçi, 80 paraşütçü hazırlayır.

II Dünya müharibəsində Züleyxa 500-dən çox döyüş uçuş həyata keçirir. Kurs döyüşündə iştirak edir. Stalinqrada gedən Stalini öz təyyarəsi ilə müşayiət edir. Onun qəhrəmanlığı barədə bütün dünya xəbər tutur.

Müharibədən sonra o, Sosial Müdafiə Naziri təyin olunan ilk qadın kimi tarixə düşür. O, bu vəzifədə 25 il çalışır. 

Gec ailə qurduğuna görə, Züleyxa Seyidəhmədova heç vaxt ana ola bilmir. Tofiq Quliyevin onun şərəfinə bəstələdiyi “Züleyxa xanım” mahnısının  Rəşid Behbudov ifa edib.

1999-cu ildə Bakıda vəfat edən Azərbaycanın qadın qəhrəmanı öz vəsiyyətinə görə Şüvəlan məzarlığında dəfn edilir.

Xankəndi şəhərində İqtisadi Əməkdaşlıq Təşkilatının 17-ci Zirvə görüşü keçirilir

Xəbər xətti

Rubionun səsi ilə siyasətçiləri aldatdılar
17:36 09.07.2025
Fransada polis partiya qərargahına basqın edib
17:21 09.07.2025
Tramp Putin və Si Cinpini Moskva və Pekini bombalamaqla hədələyib?
17:06 09.07.2025
PKK-nın da tərksilah edilməsi türk dünyasına necə təsir edəcək?
16:51 09.07.2025
Osimhen transferi nə vaxt elan ediləcək? - "Qalatasaray" rəsmisi açıqlama verdi
16:35 09.07.2025
Əraqçı Səudiyyə şahzadəsini region üçün misilsiz təhlükə barədə xəbərdar etdi
16:20 09.07.2025
"Ukraynadakı münaqişənin həlli üçün diplomatik imkanlar tükənib"
16:05 09.07.2025
Şantajla məşğul olan gənclər yaxalandı
15:50 09.07.2025
Prezident İlham Əliyev Birləşmiş Ərəb Əmirliklərində işgüzar səfərdədir
15:35 09.07.2025
Pensiyaların ödənəcəyini tarix açıqlandı
15:20 09.07.2025
ABB tarixində ən yüksək reytinq göstəricisinə nail olub
15:05 09.07.2025
"Moskva Bakı ilə hüquq-mühafizə orqanları xətti ilə əlaqə saxlayır"
14:55 09.07.2025
“Ailə mübahisələrində mediasiya institutunun tətbiqinin əhəmiyyəti və beynəlxalq təcrübə” mövzusunda dəyirmi masa keçirilib
14:50 09.07.2025
ABŞ-ın Texas ştatında daşqınlar zamanı 180-dən çox insan itkin düşüb
14:35 09.07.2025
Yardımlı-Deman-Arvana magistralında yenidənqurma işlərinə başlanılıb
14:20 09.07.2025
İtaliyanın Ukraynaya yardımları rəqəmlərlə açıqlandı
14:05 09.07.2025
Türkiyənin xarici işlər və müdafiə nazirləri Pakistanda rəsmi səfərdədir
14:02 09.07.2025
"Barselona"nın Bakıda açılacaq akademiyası ilə bağlı işlərə başlanılıb
13:47 09.07.2025
Əbu-Dabidə İlham Əliyevlə Paşinyan arasında görüş keçiriləcək
13:32 09.07.2025
Rəsmi Bakı İranın Ermənistandakı səfirinə cavab verdi
13:24 09.07.2025
Qarabağ Universitetində tibb fakültəsi açıldı
13:17 09.07.2025
Azərbaycanda yeni SES-lər tikiləcək
13:02 09.07.2025
PKK-nın silahları təhvil verəcəyi tarix məlum olub
12:56 09.07.2025
İpoteka kreditlərinin maksimal məbləği artırılmayacaq
12:41 09.07.2025
Hindistanda körpünün çöküb
12:26 09.07.2025
Yol polisi skuter, moped və velosiped sürücülərinə çağırış edib
12:11 09.07.2025
Qan analizi xərçəngi 3 il əvvəldən aşkar edə biləcək
11:56 09.07.2025
Ankarada TDT Mədəniyyət və turizm nazirlərinin 10-cu toplantısı keçirilir
11:50 09.07.2025
Azərbaycan nefti bahalaşdı
11:41 09.07.2025
Silinmiş "ChatGPT" söhbətləri bərpa olundu
11:26 09.07.2025
Husilər Qırmızı dənizdə gəmiyə hücumun görüntülərini yaydılar
11:11 09.07.2025
Ağdam-Füzuli yolundakı qəzada xəsarət alanların son durumu açıqlanıb -Yenilənib
10:57 09.07.2025
NASA əməkdaşı unikal görüntü çəkdi
10:56 09.07.2025
Hindistan sahillərində qədim sualtı şəhər aşkarlanıb
10:42 09.07.2025
Tramp rüsumları təxirə saldı
10:27 09.07.2025
" İsrail və HƏMAS Qəzzada atəşkəsə yaxındır"
10:12 09.07.2025
İsrail HƏMAS-ın komandirlərindən birini öldürdü
09:48 09.07.2025
Klublararası dünya çempionatı: "Çelsi" finala yüksəldi
09:15 09.07.2025
Çin hərbçiləri Almaniya təyyarəsinə lazer tuşladılar
08:43 09.07.2025
"Ukraynada kimyəvi silahdan istifadə edildiyinə dair sübutumuz var"
08:10 09.07.2025
Hamısı