“FED uçot dərəcəsi artırsa 1 avro, 1 dollara bərəbər olacaq”.
Bu proqnozla dünya iqtisadçıları çıxış ediblər. Onalrın fikrincə, son dövrlərdə FED-in uçot dərəcəsi durmadan artır. Bu, günümüzdə də aktuallığını qoruyub saxlayır. Hazırda FED uçot dərəcəsini 0,50 % artırsa, avro dollar qarşısında daha kəskin dəyər itirəcək.
İqtisadçılar, proseslər belə davam edərsə, 1 avronun 1,02-1,03 dollara bərabər olacağı barədə xəbərdarlıq da ediblər.
“Əgər Avropa Mərkəzi Bankından faiz artımına dair açıqlama gəlməsə və FED növbəti toplantıda yenidən uçot dərəcəsi 0,25% artsa, məzənnədə paritet yaranacaq. Bu zaman 1 avro 1 dollara bərabər olacaq”.
Bəs, Avropa Mərkəzi Bankında faiz artımına dair açıqlama verilməsə hadisələr Avropa iqtisadiyyatında necə cərəyan edəcək?
Deputat Vahid Əhmədovun sözlərinə görə, avro və dollar arasında fərq həmişə olub. Onun dediyinə görə, bu valyutaların eyni məzənnədə olacaqları isə gözlənilmir.
“Fed uçotu onsuz da ildən ilə dəyişir. Bunun nəticəsi dolların möhkəmlənməsinə gətirib çıxarır. Amma bu möhkəmlənmənin də bir həddi var. Dünya iqtisadiyyatında ciddi azalmalar gedir, bu da FED uçotunun dəyişimi ilə nəticələnir. Avronun dolar qiymətinə düşməsi isə hər bir halda gözlənilən deyil”.
Deputat Aydın Hüseynov da həmkarının bu fikrilə razıdır. Onun sözlərinə görə hadisələrin gedişi dollara təsir edə bilməyəcək. O, bu barədə Ednews-a açıqlaması zamanı deyib.
“Düzdür, uçot dərəcəsinin artması dolların möhkəmlənməsinə xidmət edir, ancaq bu o demək deyil ki, digər valyutalara bu ciddi təsir göstərəcək. Avronun dollara bərabər olma ehtimalı proqnozlaşdırılmır. Bir çox ölkələr ticarəti dollarla həyata keçirir. Həmçinin avro, Avropa birliyinin valyutasıdır və onda 28 ölkənin maliyyə dayanıqlığı var. Elə buna görə də avro dollara bərabər ola bilməz”.
Onu da qeyd edək ki, avronun dollar qaşısında dəyər itirməsi, manat qarşısında da dəyər itirməsi deməkdir. Yaxın günlərdə 1 avronun alış qiyməti 1 manat 73-75 qəpik civarında olacağı gözlənilir.
Vəziyyət belə davam edərsə, bu Azərbaycan iqtisadiyyatında özünü necə göstərəcək?
.jpg)
“Manat Mərkəzi Bank tərəfindən tənzimlənir. Hər hansı dəyişiklik olduqda isə dövriyyəyə əlavə valyuta buraxılır. Mənim fikrimcə, uçot dərəcəsinin artıb- azalması manata təsir etməyəcək”.
Vahid Əhmədovun vurğuladığı bu fikirlər FED uçotunda edilən dəyişikliyin manata təsiri olmadığını deməyə əsas verir. İxrac vasitəsilə tənzimləndiyini deyən Aydın Hüseynov FED uçotunun manata təsir edəcəyini vurğulayıb.
“FED uçot vasitəsilə dollara edilən dəyişikliklər əlbəttə ki, manata təsir edir. Ancaq biz də ticarət dövriyəsində ixrac vasitəsilə bunu təmzimləyirik. Həmçinin onu da qeyd edək ki, Azərbaycan manatının dövriyyəsi valyuta ehtiyyatlarına söykənir. 53 milyardan çox valyuta ehtiyyatlarımız var”.
Qeyd edək ki, FED-in əvvəlki faiz artımı 2018-ci ilin dekabrında olub və o vaxtdan onun baza faiz dərəcəsi yalnız azalıb. Son iki il ərzində FED-in uçot dərəcəsi illik 0-0,25% diapazonunda olub.
Ləman Abbaslı
