Aİ ölkələri Qırmızı dənizdə tankerlərin daşınması dayandırılması səbəbilə neft tədarükü üçün Azərbaycana üz tutur. İraq və Azərbaycan neftinin Ceyhan vasitəsilə idxalı planlaşdırılır. Ölkənin son illərdə neft ixracının həcmini artırdığını nərəzə alsaq, Azərbaycan Avropaya əlavə neft ixrac etməyə hazırdır? 

Mövzu ilə bağlı Ednews-a danışan Neft Araşdırmaları Mərkəzinin rəhbəri, iqtisadçı-ekspert İlham Şaban Avropanın hazırda daha çox Azərbaycan neftinə ehtiyacı olmadığını açıqlayıb.

“Hazırda belə bir emosianal fikirlər mövcuddur ki, Qırmızı dənizdə vəziyyət gərginləşir və bu Azərbaycana da təsir edə bilər. Azərbaycanın neft sənayesi infrastrukturu hələ ki, özünü doğruldur və nəzərə almaq lazımdır ki, ölkənin neft ixracının 70%-i Avropaya satılır. İxracın 10%-i Yaxın Şərqə və Afrikaya ixrac edilir. Yerdə qalan bir hissə isə Asiya bazarına çıxarılır.

Düşünmürəm ki, Qırmızı dənizdə neft satışı dayandırılsın. Bu həm region dövlətlərinə sərf etməz, həm də Avropanın enerji sənayesinə zərər vurar. Fikrimcə, bu sadəcə olaraq dünyada baş verən siyasi hadisələrdən qaynaqlanan bir kiçik həcmli krizisdir. Avropaya Azərbaycanda hər gün təxmini bir tanker neft ixrac edilir. Bəli, ixracın artırılması təbii ki, reallaşa bilər. Lakin, bunun həyata keçirilməsi gözlənilən deyil, çünki onsuz da Avropa dövlətlərinin ən az bir illik neft tədarükü var. Hazırda Avropanın enerji tədarükü məsələsi mediada danışıldığı qədər də təhlükə altında deyil”.

Neft sənayesi üzrə ekspert Azərbaycan neftinin qiymətinin ciddi fərqlilik yaşamayacağını bildirib:

“Birjalarda ən son məlumata görə neftin bir barrelinin qiyməti 76 dollardan 79.51 dollara yüksəlib, daha sonra isə 78 dollara enib. Beləcə, neftin qiymətində ciddi dəyişim gözlənilmir. Bazarda baş verən hadisələrdən asılı olaraq hər gün fərqli qiymətlərlə üz-üzə qalırıq. Yaxın günlərdə ABŞ və bəzi Avropa dövlətləri ticarət gəmilərinin qorunması üçün hərbi dəniz əməliyyatlarına start veriblər. Düşünürəm ki, Husilərin ticarətə təsri aradan qaldırıldıqdan sonra heç buna da ehtiyac qalmayacaq. Azərbaycanda neftin qiymətinin qorunması yolunda işlər uzun müddətdir ki, aparılır. Gördüyümüz kimi bu sahədə uğur əldə edilib”.

Fərid Axund