Dünyada baş verən iqtisadi inflyasiya və müharibələrə rəğmən Azərbaycan neftinin bahalaşır. Ən böyük neft hasilatçıları neft ixracına məhdudiyyət qoysa da, bu ölkələrin nefti dəyər qazanmayıb.
Bəs Azərbaycanda neft qiymətlərinin davamlı artımı nə ilə əlaqədardır?
Şərqi Avropa və Yaxın Şərq kimi iqtisadi əhəmiyyətli regionlarda müharibələrin baş verməsi dünya dövlətlərini neft tədarükü problemi ilə üz-üzə qoyub. Ərəb dövlətlərinin neftə qoyduğu məhdudiyyət və Rusiyanın enerji ixracatçısı kimi oyundan çıxarılması Azərbaycanı ən dəyəli energetika alternativi edib.
Artan təlabat Bakı neftinin bahalaşmasına təsir etməkdədir. 2015-ci ildə sonra qiymətlərin ciddi şəkildə artması müşahidə edilməyib. Həmin il Bakı nefti 11 faiz bahalaşaraq xarici bazarda balanssızlıq yaradıb.
Siyasi vəziyyət belə davam edərsə, Azərbaycan neftinin bahalaşması davam edəcək. Bunun başqa bir səbəbi də odur ki, ölkənin energetika sənaye strategiyası neftin daha çox ixrac edilməsi üzərinə qurulub.
Bununla bağlı Ednews-a danışan Neft Araşdırmaları Mərkəzinin rəhbəri İlham Şaban, Azərbaycan neftinin dəyərinin dünya birjasında müəyyənləşdirilməməsini üstünlük adlandırıb.
“Azərbaycan neftinin qiyməti dünya birjalarında təyin edilmir. Buna görə də, neft hansı terminalda bazara çıxarılırsa həmin gün brent neftinin qiymətinə və tələb-təklifə uyğun qiymət müəyyənləşdirilir. Nə vaxt təlabat çoxdursa, o zaman qiymət daha yüksək olur.
Bu günlərdə biz nefti 86-87 dollara ixrac edə biliriksə, bu ona görədir ki, fevral ayından başlayaraq brent markasının qiyməti davamlı artır. Qırmızı dənizdə baş verən gərginliyə görə, təlabatın bundan sonra da çoxalması gözlənilir. HƏMAS-İsrail münaqişəsi də Yaxın Şərqdə neftin hasilatına və ixracına mane olduğu üçün Bakı neftindən istifadə edilir”.
Fərid