Martın 18-də Azərbaycana xaricdən daxil olan şəxslərdən götürülən nümunələrdə koronavirusun 501Y.V1, B.1.1.7 (Britaniya variantı) aşkarlandı. Operativ Qərargahın brifinqdə Prezidentin köməkçisi – Prezident Administrasiyasının iqtisadi məsələlər və innovativ inkişaf siyasəti şöbəsinin müdiri Şahmar Mövsümov bir sıra ölkələrin yenidən qapanmalara getdiyini bildirdi. O, yoluxma sayının kəskin artması və xəstəxanalarda müalicə alanların çoxalması, xüsusilə də reanimasiya şöbələrində çarpayıların çatışmazlığı müşahidə olunduqda Azərbaycanın da xüsusi sərtləşdirilmiş şəraitə, yəni ciddi məhdudiyyətlərə getmək məcburiyyətində qalacağını dedi. Prezidentin köməkçisi Britaniya ştammının qarşısının alınmasının da qeyri-mümkün olduğunu vurğuladı.
Qeyd edək ki, dünyada hazırda COVİD-19-un 3 variantı müşahidə edilir. Bunlardan biri də Britaniya ştammıdır. Viruslarda daim mutasiya baş verir və Britaniya variantı da belə bir dəyişmə nəticəsində əmələ gələn yeni ştammdır. Mütəxəssislərin fikrincə, hazırda əsl təhlükə daha yoluxucu sayılan Britaniya, Cənubi Afrika və Braziliya ştammlarından irəli gəlir.
Britaniyada Sars-Cov-2 virusunun yeni variantı haqqında rəsmi açıqlama ötən ilin 14 dekabrında səslənib. Lakin ölkənin cənub-şərqində aşkarlanan yeni ştammın hələ sentyabr ayında meydana çıxdığı məlumdur. Dekabr ayında virusun sürətlə yayılması isə ölkə boyu karantin məhdudiyyətlərinin sərtləşdirilməsinə səbəb olub.
Azərbaycanda da bu ştammın aşkarlanması, onun tezliklə yayılacağı və bizi nələrin gözlədiyi barədə təbii olaraq narahatlıq yaradıb. Belə ki, bəzi məlumatlara görə, Britaniya ştammı koronavirusun Çin variantından daha ağır keçirilir. Xüsusilə də yoluxma faizinin yüksək olduğu məlumdur. Həmçinin Azərbaycanın tədarük etdiyi vaksinlərin Britaniya ştammına qarşı daha təsirli olub-olmaması da maraqlıdır.
Tanınmış infeksionist Vüqar Cavadzadə Eurasia Diary saytına açıqlamasında deyib ki, son həftədəki xəstələrin xəstəliyi daha ağır gedişlidir:
“Son 5-6 gündə gətirilənlər həqiqətən də daha ağır vəziyyətdə olan və qısa müddətdə vəziyyətləri ağırlaşan xəstələrdir. Mən deyə bilmərəm ki, bu, Britaniya ştammıdır, yoxsa yox. Çünki bunu yalnız PSR analizi ilə müəyyən etmək olur. Bəlkə də Britaniya ştammıdır... Ancaq istər Britaniya ştammı, istər Cənubi Afrika ştammı, istərsə də Brazilya variantını klinik olaraq, yəni həkim xəstəyə baxaraq müəyyən edə bilməz. Bunlar klinik əlamətlərinə görə bir-birindən fərqlənmirlər və yalnız molekulyar genetik üsul olan PSR vasitəsilə müəyyən etmək olur”.
İnfeksionist ekspertin sözlərinə görə, Britaniya ştammının Covid-19 infeksiyasına nisbətən yoluxuculuğu daha çoxdur: “Bəzi mənbələrə görə hətta 70 faiz daha yoluxucudur. Lakin ölüm faizində ciddi fərq yoxdur. Yəni COVİD-19 ilə ölüm faizi eynidir”.
V. Cavadzadə yeni yaranan ştammlara qarşı tədbirlər məsələsinə toxunaraq bildirib ki, hazırda virusa qarşı mübarizə məsələsində yenilik yoxdur. Onun sözlərinə görə, COVİD 19-a qarşı bir il ərzində hansı tədbirlər aparılıbsa, həmin tədbirlər görüləcək. Hava-damcı infeksiyalarında profilaktik tədbirlər eynidir. Yenilik ancaq vaksinasiya prosesinin gücləndirilməsi ilə bağlı ola bilər.
O, qeyd edib ki, Azərbaycanın aldığı Çinin Sinovac şirkətinin istehsal etdiyi “CoronoVac“ vaksini Britaniya ştammına qarşı da effektlidir.
“Britaniya ştammı COVID-19 virusundan mutasiya olub. COVID-19 virusu isə protein və amin turşularından ibarət mürəkkəb quruluşa malikdir. Hər hansı bir dəyişiklik mutasiya ilə nəticələnir. Mutasiya zamanı dəyişiklik ümumi yox, xırda bir zəncirində baş verir. Ona görə hesab edirəm ki, Sinovac şirkətinin “CoronoVac“ vaksini Britaniya ştammına qarşı da effektlidir” – deyə infeksionist vurğulayıb.
Gülnar Səlimova
