Zəlzələ anidən baş verən və bir neçə saniyə davam edən təkanlar nəticəsində böyük dağıntılara və insan tələfatına səbəb ola bilən fövqəladə hadisədir. Zəlzələ zamanı düzgün davranış qaydalarına əməl etmək ölüm hallarının artmasının qarşısını ala bilər.
Zəlzələ baş verərkən 10-15 saniyə ərzində olduğunuz binanı və ya mənzili tərk edin. Bunu çatdırmadığınız halda evdə qalın. Liftdən istifadə etməyin. Yüksək mərtəbədən tullanmaq isə çox yanlış qərardır. Evdə sizi təhlükədən müəyyən qədər qoruya biləcək bir yerə keçin – sütunların arxasında və ya dəmir stolun altında gözləmək olar. Zəlzələ zamanı pəncərələrin yanında və yuxarı mərtəbələrin künc otaqlarında dayanmaq, eyvana çıxmaq təhlükəlidir. Əllərinizlə başınızı örtün.
Əgər zəlzələ gecə vaxtı baş veribsə, qaz sızması təhlükəsinə qarşı kibrit və ya alışqandan deyil, fənərdən istifadə edin. Qaz, su və elektrik enerjisini ümumi şəbəkədən söndürərək imkan daxilində binanı tərk etməyə çalışın. Pilləkənlərdən və qapılardan uzaq durum. Açıqlıq ərazidəsinizsə elektrik xəttlərindən və tikililərdən uzaqlaşın. Zəlzələ anında avtomobildəsinizsə, sakitlik olana qədər maşını tərk etməməyiniz məsləhətdir.
Zəlzələ baş verəcəyi barədə öncədən məlumatlısınızsa, təmkinli olun, zəruri hazırlıq işlərini görün. Kitab rəflərini, çilçıraq və dolabları divara, tavana və yaxud döşəməyə möhkəm bərkidin. Zəhərli kimyəvi və tezalışan mayeləri təcrid edilmiş təhlükəsiz yerdə saxlayın. Yumşaq mebeli və çarpayını pəncərə önündə yerləşdirməyin və ya pərdənin qalın materialdan olmasına diqqət edin. İçində müəyyən qədər ərzaq və su, tibb çantası, vacib sənədlər, pul, fənər və isti paltar olan ehtiyat çantasını həmişə əl altında saxlayın.
Zəlzələdən sonra dağıntı olan yerlərə yaxınlaşmayın. Zədəli binalarda qaz sızması təhlükəsi ola biləcəyini də nəzərə alın.
Törə Zeynallı
