Azərbaycanda bu ilin fevral ayından baş tutan iqtidar-müxalifət dialoqları, sentyabrın 1-də iki siyasi partiyanın qeydiyyata alınması ölkə siyasətində müsbətə doğru dəyişikliklərin olmasından xəbər verir. Mövzu ilə əlaqədar Respublikaçı Alternativ Partiyasının İcraçı katibi Natiq Cəfərli Eurasia Diary-yə müsahibə verib.
İqtidar-müxalifət dialoqlarının keçirilməsi hansı zərurətdən yarandı?
- İqtidar tərəfindən fevral ayında bütün siyasi partiyalara müəyyən məsələlər üzərində müzakirələr aparılması, debatlar keçirilməsi təklif olundu. Təklifi İdarə Heyətində dəyərləndirdik və illərdir Azərbaycanda siyasətin sivilləşməsi, düşmənçilikdən rəqabət çərçivəsinə keçməsini istədiyimiz üçün, bununla bağlı dəfələrlə ictimai çıxışlarımız olduğu üçün bu təklifi qəbul etdik və danışıqlarda gündəliyi müəyyənləşdirdik. Zərurətin yaranması ölkədə və dünyada gedən proseslərlə bağlıdır. Ölkənin köhnə sistemi artıq çalışmır, köhnə idarəetmə sistemi yeni çağırışlara cavab vermir. Köhnədən qalmış siyasi əlaqələr, iqtisadi münasibətlər artıq indiki çağırışlara cavab verməz hala gəlib. Ona görə də, yeni bir münasibətlər sisteminə, yeni iqtisadi formasiya və hüquqi müstəviyə keçid üçün tarixi zərurət yaranıb. Bu tarixi zərurətdən doğan məsələlərə görə iqtidar tərəfindən belə bir addımın atıldığını düşünürəm. Ölkənin qarşısında duran problemlər, çağırışlar çox çətin və ağırdır. İqtidarlı-müxalifətli siyasi səhnənin sivilləşməsinə, qarşılıqlı düşmənçilikdən qarşılıqlı rəqabətə keçmək üçün zəmin yaradılmalıdır.
İqtidar-müxalifət münasibətlərində müsbət dəyişiklik onların hər birinə hansı dividentləri qazandıracaq?
- Bundan Azərbaycan cəmiyyəti qazanacaq. Çünki 25-30 il ərzində siyasi səhnə düşmənçilik üzərindən inşa olunmuşdu. Bu gərginlik artıq sürdürülə bilən halda deyildi. Siyasət proqramlarla, platformalarla, ideyalarla rəqabət formatına keçməlidir. İqtidar və müxalifət rəqabət aparmalı, seçici qazanmalıdır. Bizim də hədəfimiz partiya olaraq, həm parlament seçkilərini, həm də prezident seçkilərində qalib gəlməkdir. İqtidar-müxalifət münasibətlərinin sivil qaydalara, yəni ideyalar savaşına keçməsinə çalışırıq. Bunun üçün əlimizdən gələni edirik. Bundan cəmiyyət qazanacaq. Çünki iqtidarla müzakirə apardığımız beş məsələnin hamısı cəmiyyətin işinin yaxşılaşdırılması üçündür. Məsələn, sivil toplum qanunvericiliyinin dəyişdirilməsi, tibb qanunvericiliyinin dəyişdirilməsi, mediada, əsasən də televiziyalarda, İctimai kanalda müxalifətə yer verilməsi, debatların təşkil edilməsi üzərində müzakirələr aparırıq, eləcə də pulsuz ali təhsillə bağlı təkliflərimiz olub.
Prezidentin təbriki cəmiyyətdə niyə birmənalı qarşılanmayıb? Danışıq zamanı nə müzakirə olunub?
Bu tendensiyaya bütün dünya ölkələrində rast gəlinir. Misal üçün, qonşu Türkiyədə Kılıçdaroğlu Ərdoğanı hər çıxışında sərt tənqid edir və hər dəfə əl sıxışıb görüşürlər. Bunu birmənalı qarşılamayan insanlar hesab edirəm ki, səmimi deyillər.
Görüşdə QHT qanunvericiliyi, KİV-lərin işinin yaxşılaşdırılması, qanunvericilikdə dəyişiklərin olunması, hüquqi şəxslərin qeydiyyatı ilə bağlı, vəkillik fəaliyyəti ilə bağlı, pulsuz ali təhsillə bağlı danışıldı. QHT qanunvericiliyi ilə bağlı yeni qaydaların yaxın aylarda, hətta yaxın həftələrdə qəbul olunması mümkündür. Çünki, prezidentin köməkçisi Hikmət Hacıyev ilk dəfə QHT-lərlə görüş keçirib və müəyyən təkliflər artıq hazırlanıb. Bundan əlavə, siyasi məhbus məsələsi, məhkəmə hakimiyyətinin işinin normallaşdırılması məsələsi bunlar daim gündəlikdə olub. Görüşün böyük bir hissəsi Tofiq Yaqublu ilə bağlı məsələyə həsr olundu. İlqar Məmmədov bildirdi ki, bu məsələ Azərbaycan məhkəməsində həll olunmalı, ədalətli həllini tapmalıdır. Çünki, onsuz da Avropa Məhkəməsində bu iş darmadağın olacaq. Avropa Məhkəməsi bu işlə bağlı qərar verəcək. Niyə onu gözləyək? Gəlin elə məsələnin Azərbaycan qanunvericiliyi və məhkəməsi çərçivəsində ədalətli həll olunmasına çalışaq. Biz ümid edirik ki, bu çağırışımız da eşidiləcək və yaxın günlərdə Tofiq Yaqublunu azadlıqda görəcəyik.
Realın siyasi mövqeyi və platforması nədir? Parlamentdə hansı məsələləri qaldırmağı planlaşdırırsınız?
- Biz proqramımızda Azərbaycanda gələcəkdə parlament respublikasına keçidi əsas hədəf qoymuşuq. Azərbaycanda liberal bazar dəyərlərinin oturuşması, çağdaş dünya çağırışlarına cavab verən təhsil və səhiyyə sisteminin yaradılması əsas hədəfimizdir. Bu ilin sonu və ya gələn ilin əvvəlində prezident və parlament seçkiləri ilə bağlı yüzlərlə səhifəlik platformamızda bunu açıqlayacağıq. Artıq hazırlıqlar başlayıb. Proqramımız ictimaiyyətə açıq olacaq və ictimaiyyətdən gələn təkliflər də platformada yerini tapacaq. Növbəti payız sessiyasında QHT qanunvericiliyi, KİV-lərlə və pulsuz ali təhsillə bağlı məsələləri gündəliyə salmağa cəhd edəcəyik.
Müsahibəni götürdü: Gülnar Səlimova