“Azərbaycan xalqı tariximizin qanlı səhifələrdən biri olan 20 Yanvar faciəsini anmağa hazırlaşır”.
Azərbaycan xalq hərəkatının fəal üzvlərindən və Azərbaycan Xalq Cəbhəsinin təsisçilərdən biri olan Pənah Hüseyn EDNews-a 20 Yanvarda yaşadıqları və bu faciəyəyə aparan siyasi proseslər barədə fikirlərini bölüşüb. Pənah Hüseyn 1990-cı ilin yanvarında Bakıya sovet qoşunlarının yeridilməsini Azərbaycana təcavüz kimi qiymətləndirib.
“Qanlı Yanvar xalqın tarixində unudulmaz bir hadisədir. Mərkəzi qüvvələr tərəfindən Bakıya ordunun yeridilməsini Azərbaycanın işğalı kimi dəyərləndirmək lazımdır. Həmin gecə sovet ordusu xalqımıza amansızca divan tutdu. Dinc əhalini gülləbaran etdi. İnsanlıq əlehinə ağır cinayət törədildi. Bunu heç vaxt unutmaq olmaz”.
Pənah Hüseyn həmin gecə partiya qərargahında olduğunu bildirib; “O qanlı gecədə biz Azərbaycan Xalq Cəbhəsinin qərargahında idik. Qanlı gecə baş verəndən sonra bir sıra nümayişlərin və aksiyaların təşkil olunmasında iştirak etdik və sonrakı günlərdə də qərargahda qalırdıq”.
Yanvar ayın əvvəlində baş vermiş “erməni qırğınları”na toxunan P.Hüseyn SSRİ- nin xüsusi xidmət orqanlarının Bakıda məqsədyönlü təxribatlar törətdiyini qeyd edib.
“Bu məsələlər barədə tarixçilər daxil olmaqla, Azərbaycan SSRİ Ali Sovetinin və məhkəmələrin araşdırmaları olub. Xeyli material toplanılıb. Aparılan araşdırmalara görə, Bakıda provokasiya xarakterli hadisələr SSRİ-nin xüsusi və hərbi xidmət orqanları tərəfindən törədilib. Bunu keçmiş kommunist hökumətinin nümayindələri də təsdiq ediblər. 20 yanvar öncəsi Bakıda törədilən təxribatlar Sovet KGB-i tərəfindən planlaşdırılıb”.
P. Hüseynov 20 Yanvar faciəsindən sonra Azərbaycanda baş vermiş siyasi proseslərə də toxunub.
“Yanvar qırğınından sonra Azərbaycanda bir sıra önəmli hadisələr baş verdi. İlk öncə Ali Sovetdə sovet qoşunlarının Azərbaycanı tərk etmədiyi halda Azərbaycanın SSRİ-dən çıxacağı haqda bəyanat qaldırıldı. Bununla bərabər, meydanlarda 100 minlərlə insan dinc şəkildə nümayişlər və aksiyalar keçirdi. Azərbaycan Xalq Cəbhəsinin nümayindələri, Kommunist partiyasının bəzi rəhbər şəxsləri, Allahşükür Paşazadə də qırğınla bağlı bəyanatlar verdilər. 100 mindən çox vətəndaş Kommunist partiyasının üzvlüyündən imtina etdi. Bütün bunların nəticəsində Azərbaycanda milli müqavimət hərəkatı daha da gücləndi”.
Sonda siyasi xadim 20 Yanvar faciəsinin təkcə Azərbaycanda yox, həmçinin digər müttəfiq respublikalarda gedən siyasi proseslərə də təsir etdiyini bildirib.
“Qanlı Yanvar faciəsi bütövlükdə Azərbaycanın tarixi çərçivəsindən kənara çıxır. Bu ümumdünya tarixinə təsir göstərən bir hadisədir. Yanvar hadisəsi təkcə Azərbaycanın yox, həmçinin SSRİ-yə daxil olan bəzi respublikaların müstəqilliyinə təsirini göstərdi. Doğrudur, insanlarımız həlak oldu və yaralandı. Lakin bu hadisə Azərbaycanın istiqlaliyyət tarixinin önəmli səhifələrdən birinə çevrildi. Hesab eləyirəm ki, 20 Yanvar faciəsi dünya miqyasında insalıq əleyhinə törədilən qanlı hadisələrdə xüsusi yer tutur”.
Qeyd edək ki, 1990-cı ilin yanvarın 19-dan 20-nə keçən gecə, Bakı şəhərində Sovet ordusunun əsgərləri və zirehli texnikaları dinc nümayişçilərə və sakinlərə divan tutaraq böyük qətliam törədib.
Yunis Abdullayev