“Azərbaycanın İrandakı səfirliyinə silahlı hücumun arxasında İran kəşfiyyatının dayandığını ehtimal etmək olar”.
Bu sözləri Türkiyənin Kocaeli Universitetinin beynəlxalq əlaqələr üzrə professoru İrfan Kaya Ülger səfirliyə edilən müəmmalı hücumla bağlı Ednews-a verdiyi şərhində deyib.
Ekspert açıqlamasında qeyd edib ki, son zamanlar İranın Azərbaycana qarşı bir çox təxribatxarakterli addımlarına şahidi olmuşuq.
“Ümumiyyətlə, İranda islam rejimi qurulduqdan sonra bir çox dövlətlərin səfirlikləri radikal dini qrupların hücum təhlükəsi ilə üz-üzə qalıb.
"Bildyimiz kimi, 1979-ci ildə Tehranda bir qrup dindar tələbə ABŞ səfirliyinə hücum edərək səfirliyin işçilərini 444 gün girovluqda saxlayıb. Azərbaycan səfirliyinə silahlı hücum İranda ikinci belə bir hadisədir. İran rəsmilərinin hadisə ilə bağlı açıqlamaları həqiqəti əks etdirmir, hətta güman etmək olar ki, onların sözlərində şübhəli məqamlar da var. Onu da nəzərə alaq ki, keçən ilin avqust ayında İngiltərənin paytaxtı London şəhərində İrana bağlı bir qrup dindarların Azərbaycan səfirliyinə hücum etməsinə şahidi olduq". Ekspert fikrinə əlavə edərək hadisənin arxasında İran hakimiyyətinin dayandığını vurğulayıb: "Bu kimi məsələləri diqqətlə nəzərdən keçirsək, hər iki hücum arasında müəyyən bağlantıların olduğunu düşünə bilərik. Bu da onu deməyə əsas verir ki, silahlı hücumun arxasında İran kəşfiyyatı dayana bilər”.
Ekspertin sözlərinə görə, Azərbaycanın müstəqil siyasət yürütməsi İranın dini-siyasi və hərbi rəhbərliyində narahatlıq və qəzəb yaradır.
“İkinci Qarabağ müharibəsində İran Ermənistanı dəstəklədi. Tehran Cənubi Qafqazda Azərbaycan və Türkiyənin xeyrinə yaranan geosiyasi reallıqları həzm edə bilmir. Hətta, bundan acığını çıxmaq üçün Azərbaycana qarşı hərbi-siyasi təxribatlara da əl atmaqdan çəkinmədi. Onu da qeyd edim ki, 44 günlük müharibədə Azərbaycan ordusunun qələbə çalmasında Türkiyə və İsrail istehsalı silahların mühüm rol oynaması, rəsmi Bakının Ankara və Təl-Əviv ilə hərbi və diplomatik əməkdaşlığını daha da gücləndirməsi İran rəhbərliyini qıcıqlandıran əsas amillərdir. Məhz bu səbəblərə görə, səfirliyə silahlı hücum İranın Azərbaycana qarşı ciddi mesajı və təhdidi olması qənaətinə gələ bilərik. Bu məsələ mütləq dəqiq və ətraflı araşdırılmalıdır”.
İrfan Kaya, həmçinin İranın Vyana konvensiyasına əsasən götürdüyü öhdəliklərinə də toxunub.
“Azərbaycan səfirliyinin təhlükəsizliyinə zəmanət verilməməsi, ona göstərilən etinasızlıq İranın beynəlxalq öhdəliklərini açıq şəkildə pozduğunu göstərir. 1961-ci ildə bütün dünya dövlətləri tərəfindən qəbul edilən Vyana konvensiyasına görə, hər bir dövlət onun ərazisində yerləşən xarici səfirliklərin və konsuluqların təhlükəsizliyini təmin etməlidir. Amma son hadisə İran hakimiyyətinin bu konvensiyaya məhəl qoymadığını bir daha göstərdi”.
Yunis Abdullayev
