Təxminən 30 ildən çoxdur ki, Azərbaycanla mütəmadi şəkildə əlaqədə olan Beynəlxalq Valyuta Fondu Bakıdakı regional idarə ofisinin bu ilin iyunun 1-dən fəaliyyətinin dayandırması ilə bağlı qərar verib. Fondun Yaxın Şərq və Mərkəzi Asiya Departamentindən Azərbaycanın Maliyyə Nazirliyinə ünvanlanmış məktubda bu qərarın verilməsi səbəbləri izah olunub. Başlıca səbəb olaraq Azərbaycanın güclü iqtisadiyyata və maliyyə ehtiyatlarına malik olması qeyd olunub, həmçinin yaxın gələcəkdə ölkəmizlə BVF arasında proqram xarakterli əməkdaşlığın gözlənilməməsi göstərilib.

 

Bəs bu hadisə tam olaraq bizim üçün nə məna kəsb edir?...

 

Məsələni Ednews – a təhlil edən ABŞ-ın Azərbaycandakı sabiq səfiri Metyu Brayza, fondun belə bir qərar qəbul etməsini əslində Azərbaycanın nə səviyyədə inkişaf etdiyini göstərdiyini söyləyib.

 

“Azərbaycan son 20 ildə bəlkə də ən parlaq dövrlərini yaşayır. Apardığım araşdırmalara görə rahat bir şəkildə söyləyə bilərəm ki, ölkənin ÜDM-si  ( Ümümi daxili məhsul) və ölkəyə qoyulan iqtisadi investisiyanın artımı “inkişaf etməkdə olan ölkələr” kateqoriyasında göstərilən bir ölkəyə görə çox yaxşıdır. BVF isə əslində öz məktubunda bunu bariz bir şəkildə göstərir. Dünya ölkələri milli iqtisadiyyatlarının inkişafı,  infrastruktur quruculuğu, hətta sosial məsələlərin həlli üçün nəzərdə tutulan layihələrin icrasına maliyyə vəsaitləri cəlb etməkdən ötrü Beynəlxalq Valyuta Fonduna və digər qurumlara çoxsaylı müraciətlər edirlər, ancaq Azərbaycan nümunəsində tamamilə fərqli səhnənin şahidi oluruq. Ölkədə daimi iqtisadi artım və sərbəst investisiya üçün rahat bir şərait mövcuddur. Artıq an etibarı ilə fondun ölkə iqtisadiyyatına yardım etmək funksiyasına ehtiyacı olmadığı üçün tərk etmələri tamamilə normal hadisədir. Elə bu baxımdan da Beynəlxalq Valyuta Fondunun Bakı ofisinin bağlanmasının və ölkədən getməsinin Azərbaycana heç bir mənfi təsiri olmayacaq. Son olaraq qeyd edə bilərəm ki, Azərbaycanı tərk etsələr də, fond, mütəmadi olaraq ölkə ilə əlaqələrini qurmaqda davam edəcək”.

 

Məsələ ilə əlaqədar iqtisadçı ekspert Eldəniz Əmirov, BVF – nun ölkəmizi tərk etməsi Azərbaycanın artıq müstəqil bir şəkildə öz ayaqları üzərində qala bilən ölkəyə çevrildiyini əks etdirir.

 

“BVF II Dünya müharibəsindən sonra fəaliyyətə başlamış bir qurum olaraq əsas fəaliyyəti kiçik və ya daha açıq şəkildə desək, inkişaf etməkdə olan və nisbətən geridə qalmış ölkələrin mailiyyə resurslarına çıxışının təmin olunması, həmçinin iqtisadi inkişafına nail olması məqsədi ilə vəzifə göstərir. Bu tip qurumlar isə fəaliyyət göstərdikləri ölkələrdə əsasən mailiyyə dəstəklərini təmin etdikdən sonra həmin ölkələri təzyiq alətinə çevirirlər. Məhz bu cür təzyiq alətləri isə sonradan dövlətlərin daxili işlərinə müdaxiləyə çevrildiyi üçün, cənab prezidentimiz xarici borcların azaldılması ilə bağlı olaraq ciddi göstəriş vermişdir. Nəticə etibarı ilə Azərbaycanın xarici borcları azaldılaraq, ÜDM – in 10% - dən aşağı düşüb. Vəziyyət belə olduğu halda isə BVF artıq Azərbaycanın müstəqil bir şəkildə iqtisadi fəaliyyət göstərə bildiyini nümayiş edərək, iyun ayının 1 – dən etibarən ölkəmizdəki vəzifəsini dayandırmaq qərarına gəlib. Artıq fond bizdən savayı olaraq daha aktiv şəkildə fəaliyyət göstərməli olduğu ölkələrə yönələcəkdir. Bütün bunlar isə bizə onun əsaslandırmağa kömək edir ki, ölkəmiz son 10 illik müddət ərzində necə qüdrətli bir şəkildə həm iqtisadi, həm də siyasi fəaliyyət göstərən bir ölkə halına çevrilib.

 

Əkbər Şəbəndəyev