Dövrümüzün ən vacib kommunikasiya vasitələrindən biri olan sosial media günümüzdə bir çox baxımdan manipulyasi məqsədləri ilə istifadə edilir. Siyasətçilər də həmçinin internet şəbəkəsini insanların zehnini idarə etmək üçün işlədə bilir.
Sosial media günümüzdə insanların siyasi fikirlərinə nə dərəcədə təsir edir?
Mövzu ilə bağlı Ednews-a danışan yeni media mütəxəssisi Səbinə İzzətli XXI əsrin əvvəllərindən bəri sosial medianın tamamilə siyasətin ən böyük “alətinə” çevrildiyini bildirdi.
“Siyasi proseslər, məsələn, seçkilər zamanı sosial media təbliğat vasitəsi kimi qəbul edilir. Hər namizədin onlayn səhifəsi, saytı və mikrobloqu, məşhur sosial media platformalarında hesabları istifadəyə verilir. Bununla da, orada onun haqqında məlumatlar paylaşılmaqla tərəfdar toplanır. Eyni zamanda, həmin insanın xalqa yaxın olduğunu göstərmək üçün sosial şəbəkələrdə profilin aktivliyi qorunur – paylaşımlar edilir.
Sosial medianın seçkilərə təsiri 2000-ci illərin əvvəllərində aydın görünməyə başladı. Misal üçün, ABŞ-da Barak Obama ilk prezidentlik kampaniyasında seçicilərin əksəriyyətini toplamaq və 2008-ci il seçkilərində qalib gəlmək üçün sosial mediadan uğurla istifadə etdi. O dövrdə yetkin əhalinin 55%-i seçkiləri sosial mediadan izləməyə başladı. Bu andan sonra sosial medianın siyasətdəki rolu tamamilə dəyişdi. Məsələ burasındadır ki, sosial media səssizlərin səsi rolunu çox gözəl oynayır. Cəmiyyətdə insanlar siyasətlə bağlı diskussiyalar edir və yeni trendlər yaradır. Əlbəttə ki, bu kütlələrin mövzu ilə bağlı fikirlərinə təsir edir. Bu əslində, siyasi qatılımın yeni, alternativ yoludur. Siyasi fikirlərimizi statusumuz, bloq postumuz və ya şərhlərlə bildirməklə biz virtual siyasətin iştirakçısına çevrilirik. Virtual şəraitdə izlədiyimiz, dəstək və ya tənqid etdiyimiz qurum və ya siyasi fiqurlar asanlıqla ortaya çıxa bilir”.
Ekspert siyasətçilərin çox vaxt internet şəbəkəsi üzərində dezinformasiyalar yaymaqla öz maraqlarına xidmət etdiklərini bildirdi.
“Günümüzdə sosial media hesablarımız bizim bir “şəxsiyyət vəsiqəmizə” çevrilib. Bu hesablarda bizim haqqımızda demək olar ki, bütün məlumatlar olur. Dezinformasiyalar bəzən adi marketinq həmləsi kimi, bəzən isə ciddi siyasi qərarların verilməsinə təsir etmək üçün paylaşılır. Sosial media cəmiyyətdəki demək olar ki hər bir fərdin zehni olaraq bir yerdə olduğu platformdur. Elə buna görə də çox təhlükəli məqsədlər üçün istifadə edilə bilər.
Əlbəttə ki, siyasətçilər sosial mediadan öz mənfəətləri üçün istifadə edilər. Çox vaxt bir siyasi partiyanın yalan, saxta xəbərlərlə digər rəqib partiyanı qaralaması, saxta videoların paylaşılması, hətta özəl həyata belə müdaxilə olunacaq qədər kontentlərin sürətlə yaymasının şahidi oluruq. Bu durumda sosial media istifadəçiləri gözüaçıq olmalı, daha media savadlı olmalıdır ki, əsası olmayan, yalan məlumatların qurbanına çevrilməsinlər və bu yalan xəbərləri tirajlamasınlar”.
Fərid Axund
