Hazırda nəinki Azərbaycanda demək olar ki, bütün dünyada xüsusilə də gənclərin qarşısında duran ən ciddi problemlərdən biri də işsizlikdir.
İnflyasiya, texnologiyanın sürətli inkişafı və ya kifayət qədər təhsilə sahib olmamaq kimi müxtəlif səbəblərdən yaranan işsizlik problemi mövcud pandemiya şəraiti ilə daha da kəskin hal alıb.
Dövlət Məşğulluq Agentliyinin verdiyi məlumata görə, Azərbaycanda 2020-ci ildə 4.84 %, 2021-ci ildə isə 5.96 % insan işsiz kimi qeydiyyata alınıb.
Xatırladaq ki, bütün dünyanı əsarət altına salan koronavirusun ortaya çıxması bir sıra iş yerlərinin fəalliyyətinin zəifləməsinə, hətta bəzilərinin tamamən qapanmasına səbəb olub. Nəticədə günü-gündən artan işsizliyin cəmiyyətdə yoxsulluq, sosial təcrid, cinayət və insan psixologiyasında özünə inam və özünə hörmətin azalması, sağlamlıq vəziyyətinin mənfi istiqamətdə dəyişməsi kimi ciddi nəticələri var.
Bəs hazırda ölkədə işsizliklə bağlı vəziyyət necədir?
Məsələ ilə bağlı millət vəkili Arzu Nağıyev bildirib ki, mövcud problemin yaranması bir sahə üzrə kadrların sayca çox olması ilə əlaqəlidir.
“Bu gün iş yerlərinə uyğun olaraq kadrlar həddən artıq çoxdur. Bu da işsizlik problemini ortaya çıxarır. Çünki məsələn bir vakant yerə 25 kadr namizəddirsə onun ancaq 1 nəfəri işə qəbul olunur. Bu da digərlərinin işsiz qalmasına səbəb olur”.
Arzu Nağıyev dövlətin işsizlik problemi ilə əlaqəli hansı tədbirləri gördüyünə isə belə cavab verib.
“Dövlət daima işsizliklə bağlı müxtəlif tədbirlər, proqram və layihələr həyata keçirir. İşsizlik səviyyəsini azaltmaq məqsədilə Dövlət Məşğulluq Agentliyi yaradılıb. Həmçinin, keçirilən məşğulluq marafonlarında həm qadınların, həm də şəhid ailələrinin işə götürülməsi istiqamətində ciddi addımlar atılır”.
İşsizlik insana təkcə maddi deyil, mənəvi cəhətdən də böyük ziyan vura bilir. Çünki işsiz qalan biri xüsusən də güclü nəslin nümayəndəsi evə qazanc gətirə bilməyəndə bu onun psixoloji durumuna mənfi təsir göstərir. Belə vəziyyət isə ciddi nəticələrlə ən dəhşətlisi isə intiharla sonlana bilir.
Psixoloq Elmir Əkbər problemlə bağlı bildirib ki, pandemiya şəraiti ilə kəskin xarakter alan işsizliyin insan psixologiyasına olan təsirləri onda ciddi travmalar yarada bilir.
"Pandemiya zamanı iş yerlərinin sayında kütləvi ixtisarlar oldu. Bu vəziyyət işləmək istəyib də iş tapa bilməyənlərin psixologiyasına mənfi yöndə təsir etdi və nəticədə gənclər arasında depressiya, təşviş və həyəcan pozuntusu artdı".
Mütəxəssis belə vəziyyətdə insanlara daha optimist addımlar atmağı tövsiyyə edib. O, bildirib ki, bu vəziyyətdə yaranan depressiv vəziyyətdən insan öz iradəsinin gücünə çətində olsa öhdəsindən gələ bilər. Psixoloqun fikrincə, gənclər onlayn işlərə üstünlük verərək problemin öhdəsindən gəlməyə çalışmalıdırlar.
"Gənclər xarici dillərə intensiv şəkildə yiyələnməli, onlayn işlər tapmalıdırlar. Belə halda onlar başqa sahələrə, peşələrə yiyələnə bilər, problemlərindən yavaş-yavaş çıxış yolu tapa bilərlər".
Aysel Bədəlova