Xəzər rayonunda dəniz kənarında ilanların yuva salması barədə yayılan kadrlar görənləri dəhşətə gətirib.
Görüntülər Türkan qəsəbəsində sahildə qayalıqlarda qeydə alınıb. Görüntüdə ilanların toplu şəkildə ərazini zəbt etdiyi əks olunub. Bu isə ərazidə yaşayan və yay mövsümü ilə bağlı Türkan bağlarına istirahətə gələn şəhər şakinlərinin təşvişinə səbəb olub.
Xatırladaq ki, aprel-may ayları ilanların aktivləşərək yuvalarını tərk edən zamanıdır. Mütəxəssislər iddia edir ki, bunun əsas səbəbi sürünənlərin qida axtarışına çıxması ilə əlaqədardır.
Milli Elmlər Akademiyasının Zoologiya İnstitutunun əməkdaşı Səbinə Bünyatova Ednews-a ilanların daha çox Bakı ətrafı ərazilərdə peyda olduqlarını qeyd edib.
“Bakı şəhərində ilanlara rast gəlmək normaldır, bu əsasən şəhərkənarı ərazilərdə çoxluq təşkil edir, çünki orada yaşayış yeni qurulub. Bu ərazilərdə əsasən su ilanı, qızıl ilan, kələz ilanı, təlxələr olur. Hətta sakinlər arasında gürzə görənlər də olub. Əsasən bağ evləri, yaşıllıq zonası ilə zəngin olan yerlərdə ilanlara daha çox rast gəlinir. Belə ki, bu yerlər həm qida, həm də sığınacaq baxımından sürünənlər üçün əlverişli hesab edilir”.
Bəs həyətyanı yerlərdə ilanla qarşılaşan şəxs öncə nə etməlidir?
“İnsanlar həyətlərində ilan gördükdə mümkünsə şəklini çəkib mütəxəssisə müraciət etsinlər. Mütəxəssis fotoya əsasən ilanın növünü və zəhərli olub olmamasını təyin edəcək. Daha sonra mütəxəssislər ilanı evdən uzaqlaşdırmağın yolları haqda ev sahibinə məlumat verəcək”,- deyə S. Bünyatova qeyd edib.
Mütəxəssis sakinləri ilanı gördüyü anda yaralama, bəzi hallarda isə öldürmə faktına da aydınlıq gətirib.
“Çox insan ilanı görən kimi ya öldürür ya da yaralayır. Onu da qeyd edim ki, həyətyanı ərazilər təmiz saxlanmalı, gəmiriciləri tələ quraraq uzaqlaşdırmaq lazımdır. Bu həm onların yuvası, həm də yemi üçün zəmindir. Belə olan halda ilanlar da evlərdən uzaq olur”.
Getdikcə havanın isinməsi insanların bayırda daha çox vaxt keçirməyinə zəmin yaradır. Adətən belə havalarda ölkəmizdə ilan və digər zəhərli həşəratların insanları sancması hallarının sayı artır.
Baş toksikoloq Azər Maqsudov belə hallarda xəstəyə ilkin tibbi yardımın göstərilməsi barədə Ednews-a danışıb.
“İlansancma halları əsasən aşağı ətraflarda olur. Bu zaman həmin şəxsi hərəkətsiz saxlamaq, dişlənən yeri kəsmək və nə isə sürtmək olmaz. Bəzən qatıq, süd, sarımsaq sürtürlər ki, zəhər bədənə getməsin. Amma bu, qəti qadağandır, çünki bununla insanlar müalicəni çətinləşdirə, hətta vaxtını uzada bilərlər.
Odur ki, yalnız və yalnız dişlənən yerə buz qoymaq lazımdır. Bundan sonra xəstə dərhal yaxınlıqdakı xəstəxanaya çatdırılmalıdır. Sonrakı proseslər həkimin nəzarəti altında olmalıdır”.
Azər Maqsudov qeyd edib ki, ilanların daha çox yayıldığı bu aylarda toksikologiya mərkəzi gücləndirilmiş iş rejiminə keçib.
“Kütləvi yayılmanı nəzərə alaraq mərkəzimiz lazım olan tibbi ləvazimatlar, zəhərə qarşı zərdabla təmin olunub, əlavə təcili tibbi yardım maşınları cəlb edilib.
Ləman Abbaslı