Dünya iqtisadiyyatında vəziyyət qeyri-müəyyən olaraq qalır.
Bunu iqtisad elmləri doktoru, Sankt-Peterburq Dövlət Universitetinin professoru Stanislav Tkaçenko bu barədə Eurasia Diary-yə neft və bitkoin qiymətlərinin sürətlə artmasını şərh edərkən bildirdi.
Eskpert bildirdi ki, pandemiya faktorunun iqtisadi böyüməyə mənfi təsirinin nə vaxt dayanacağı hələ məlum deyil.
“Planetin ən böyük bazar iqtisadiyyatlarının (ABŞ, Avropa İttifaqı) nə vaxt tənəzzüldən inkişafa keçəcəyi də məlum deyil. Bu cür qeyri-müəyyənlik səbəbindən qlobal bazarlardakı prosesləri ehtiyatla “çoxşaxəli” adlandırmaq olar. 2020-ci ildə qlobal maliyyə bazarında planetin mərkəzi banklarının "çap etdirdiyi" 10 trilyon dollardan (avro, funt, yen) çox maliyyə var idi. Bunlar COVID-19-un vətəndaşlar və şirkətlər üçün dağıdıcı təsirlərini azaltmaq məqsədilə dövriyyəyə buraxılmışdı. Son bir ildə planetin pul kütləsi 22 faiz artıb - dünya tarixində sülh dövründə müşahidə olunan rekord artımdır!
Pandemiyanın başlamasından bir il sonra, maliyyə bazarlarındakı oyunçular bu nəhəng və yüksək hərəkətli “qaynar pulları” hara yünləndirmək üzərində düşünməyə başladılar. Xammal (neft), eləcə də yüksək gəlirli aktivlərin (bitkoin) alışı çoxlarına cəlbedici əməliyyatlar kimi görünür. Planetin birjalarında gördüyümüz də tam olaraq bundan ibarətdir".
Professor, bitcoin də daxil olmaqla kiber valyutaların siyasi və iqtisadi mahiyyətinin hələ tam başa düşülmədiyini qeyd etdi:
“Onun üstünlükləri (anonimlik, hakerlərdən qorunma, istifadədə səmərəlilik) 2009-cu ildə başlayan böyümənin bu illər ərzində niyə davam etdiyini və son zamanlarda bir bitkoin üçün 50 min dollarlıq həddi aşdığını izah etmir. Bir sıra mütəxəssislər Bitcoin üçün vahidinə 100 min dolların əhəmiyyətli psixoloji hədd olacağını iddia edirlər. Digərləri, məzənnənin 200 min dollara çatacağını, bundan sonra bu kripto valyutasının çökəcəyini təxmin edirlər.
Bitkoinin kursuna dair öngörücülüyün ciddi akademik müzakirə ilə heç bir əlaqəsi yoxdur. Əksinə, bunlar dünyanın ən böyük iqtisadiyyatlarının perspektivləri ilə bağlı tam bir qeyri-müəyyənliyi əks etdirir ki, bu da maliyyə bazarlarını şayiələrə köklənməyə sövq edir".
Tkaçenko, 2021-ci ildə bizi neft və bitkoin qiymətlərindəki yüksək dəyişkənliyin gözlədiyini təxmin edir: “Əgər pandemiya azalmağa başlasa və dünya iqtisadiyyatı böyüməyə başlasa (Dünya Bankının proqnozlaşdırdığı budur), onda neftin qiyməti artmağa davam edəcək və düşünürəm ki, ilin sonuna qədər bir barelə 70 dollardan aşağı düşməyəcək. Bitcoin də maliyyə aktivi olaraq qalacaq, amma kursunun neçə olacağını deyə bilmərəm".
Müsahibəni aldı: Hüseyn Səfərov
Tərcümə: Gülnar Səlimova
