Dünyada 2022-ci ildə süni ət bazarının ümumi dəyəri 246,9 milyon ABŞ dolları olub və cari ildən 2030-cu ilədək illik olaraq bu rəqəmlərdə 51,6% artımın olacağı proqnozlaşdırılır. Beləliklə, qeyd olunur ki, 2030-cu ildə laboratoriya şəraitində təşkil olunan ət istehsalı canlı heyvanlardan əldə olunan ət istehsalı ilə rəqabət aparacaq hala gələcək. 

Qeyd edək ki, ilk dəfə 2020-ci ilin dekabrında Sinqapurda laboratoriyada istehsal edilmiş proteinin satışına icazə verilib və Sinqapur bununla da süni ət satışına icazə verən ilk ölkə olub.

Ötən il isə ABŞ Qida və Dərman İdarəsi (FDA) ilk dəfə kök hüceyrələrindən əldə edilən toyuq ətinin satışına icazə verib.

Bəs, Azərbaycanda da süni ət istehlakı ola bilərmi?

İqtisadçı Natiq Cəfərli Ednews-a bildirdi ki, Azərbaycanın spesifik xüsusiyyətlərinin, ağız dadını nəzərə alaraq, ümid etmək istərdim ki, bizdə süni ət istehlakı ümumiyyətlə olmayacaq. 

“Əlbəttə ki, hansısa ekzotik restoranlarda, məkanlarda süni ət ola bilər. Amma dünyada onun xilasedici rolunun bu qədər şişirdilməsinin qəti  əleyhinəyəm, hətta  burada böyük korporasiyaların ciddi marağı olduğunun düşünürəm. Guya ki, əsas hədəf də budur ki, iribuynuzlu mal-qara heyvanları guya ekologiyaya ziyan vurur, onların sayı  azaldılmalıdır. Yəni, bu cür absurd fikirlər yeridilir. Həmçinin hesab edirəm ki, süni ətin insanın genetikasına, sağlamlığına mənfi təsir göstərir”.

Maraqlıdır, süni ət nədən yaranır və insan orqanizmi üçün hansı xeyir və zərərləri var?

Bu mövzuda qida üzrə ekspert Elsevər Fərzəliyev fikirlərini bildirib. Onun sözlərinə görə, Azərbaycanda nə süni ət istehsalı, idxalı, nə də ki, süni ət istehlakına ehtiyac var. 

"Süni ət yalnız bitki mənşəli komponentlərdən ibarət deyil, o həm də süni-kiməyəvi birləşmələrdən alınan məhsuldur. Burada müəyyən qədər zülalı hidrolizatlardan istifadə olunur. Zülallı hidrolizatların da böyük qismi soyadan əldə olunur. Soya xammal olaraq həm yağ, həm də zülali birləşmələrin istehsalı üçün istifadə edilir. Təbii ətin tərkibi isə tək zülaldan ibarət deyil. Onun tərkibində kifayət qədər digər maddələr var. Məhz bu səbəblərdən süni yolla əldə edilən ət qidalanmaq üçün yolverilməz hesab edilməlidir”.

Oğuz