Statistika Komitəsinin verdiyi məlumatlara əsasən Azərbaycanın dövlət borcu 26 milyard 850,4 milyon manat təşkil edib. Ümumi dövlət borcunun 10 milyard 984 milyon manatı xarici dövlət borcunun, 15 milyard 866,4 milyon manatı daxili dövlət borcunun payına düşür. Daxili və xarici dövlət borcunun artım tempi normaldırmı? Digər ölkələrlə müqayisədə Azərbaycanın dövlət borcunun statistikası qənaətbəxşdirmi?
Məsələ ilə bağlı iqtisadçı-ekspert Natiq Cəfərli Ednews-a açıqlaması zamanı bildirib ki, Azərbaycanın daxili və xarici borcunu ümumi götürsək təhlükəli səviyyədə deyil:
“Ümumi Daxili Məhsula nəzərən dövlət borcu başqa ölkələrə nisbətdə yaxşı vəziyyətdədir. Avropa ölkələrinə baxdıqda onların ÜDM-nın 70-80 faizində borc yükü var. Hətta bəzi ölkələrdə bu 100 faizdir. Azərbaycanda isə bu o qədər deyil. Təxminən 20-25 faiz civarındadır ki, bu hələlik təhlükəlihesab edilmir. Lakin son zamanlar xarici borcun azalması tendensiyasını görsək də daxili borc artır. Xarici borc xarici beynəlxalq maliyyə qurumlarından dövlət zəmanəti ilə alınan borclar hesab olunur. Yəni müqavilələr əsasında istər Dünya Mərkəzi Bankından, Beyxəlxalq Valyuta Fondundan, Avrasiya Bankından və digər maliyyə instutlarından alına bilir. Daxili borc isə Maliyyə Nazirliyinin qiymətli kağızları var. Onlar faiz nisbətində satışa çıxarılır və onlara daxili investorlar maraq göstərir. O borcların bir çoxuda manatla olur. Bu isə müsbət haldır ki, gələcəkdə hansısa devalvasiya hadisəsi baş verdikdə dövlət çox yüklənmir”.
İqtisadçı qeyd edib ki, daxili borcun artım tempi bir çox sullar yaradır:
“Keçən il daxili borcda fantastik dərəcədə, 9-10 milyarda yaxın artım müşahidə olundu. Dediyim kimi “bono” kağızlarının,yəni, Maliyyət Nazirliyinin və digər qiymətli kağızların daxili bazarda satışa çıxarılmasıdır. Əslində xarici borcana nisbətən daxili borcun artması pis deyil. Sadəcə daha təhlükəlidir. Prosesin təhlükəsizliyini təmin etmək üçün daxili borcun xərclənmə mənbələri haqqında daha dəqiq məlumat verilməlidir. Nə qədər yığılır, hara xərclənir, nə vaxt qaytarılmalıdır və hansı faizlə daxili bazardan borc götürür və s. Təəssüf ki, bununla bağlı suallar açıq qalır”.
Xəyal Ramiz
