Oppenheymerin arvadı kommunist olub Atom bombasının sirrini ruslara satdığı deyilən amerikalı alim

Maraqlı 21:13 28.05.2020
İlk dəfə atom bombasının hansı dövlətdə və kimlər tərəfindən yaradılması haqqında fikirlər həmişə fərqli və müxtəlif olub. Yəqin ki, bu da məsələnin tam məxfi saxlanılması ilə bağlıdır. Sonralar bu məxfiliklər aradan qalxdıqca, məlum olub ki, nüvə silahının yaradılması ilə bağlı ilk işlər 1938-ci ilin sonlarında Almaniyada başlayıb. Ancaq almanlar bu işi sona catdıra bilməyiblər. Təxminən eyni vaxtda, çox kiçik bir vaxt fərqi ilə bir neçə dövlət də, həmçinin SSRİ və ABŞ-da nüvə silahı ilə bağlı qərarlar qəbul ediblər.
 
Bü gizli müəmmalar arasında nüvə silahının-atom bombasının ilk tətbiqini isə ABŞ həyata keçirib. Yəqin elə buna görə də yəhudi əsilli amerikalı fizik Robert Oppenheymer “Atom bombasının atası” adlandırılıb.
 
1904-cü ildə Nyu-Yorkda anadan olan Robert Oppenheymerin valideynləri 1888-ci ildə Almaniyadan Amerikaya köçüblər. Onun atası tekstil ticarəti ilə məşğul olub və zəngin yəhudilərdən sayılıb. Anası isə rəssamlıqla məşğul olub.
 
 
Oppenheymer orta təhsilini Nyu-Yorkun ən nüfuzlu məktəblərindən birində alıb, sonra isə Harvard Universitetinə daxil olub. O, universiteti üç ilə fərqlənmə diplomu ilə bitirib. Elmi təcrübəsini Avropada keçirən Robert Oppenheymer dövrün ən tanınmış alimlərinin laboratoriyalarında çalışıb, 23 yaşında elmi işini müdafiə edərək alimlik dərəcəsi qazanıb və elə həmin vaxtdan, 1927-ci ildən atomlarla sərbəst elektronların qarşılıqlı əlaqəsinə dair nəzəriyyə üzərində işləməyə başlayıb.
Avropadakı təcrübə illərindən sonra Amerikaya qayıdan Robert Oppenheymer uzun illər ölkənin ən nüfuzlu universitetlərində professor kimi pedaqoji fəaliyyət göstərib.
 
1941-ci ildə ABŞ prezidenti Franklin Ruzvelt nüvə silahının yaradılması proqramının icrasını sürətləndirəndə, atom sahəsi üzrə ən tanınmış alimlərdən biri sayılan Oppenheymer Manhetten layihəsinin rəhbərlərindən biri, Los-Alamos laboratoriyasının başçısı olub. Bu laboratoriyada 1500 nəfər mütəxəssis çılışıb.
 
1945-ci ilin iynunda alimlər qarşıya qoyulan vəzifəni tam icra ediblər və atom bombasının sınağı uğurlu nəticə verib. Həmin ilin avqust ayının 6-da və 9-da isə atom bombası Yaponiyanın Xirosima və Naqasaki şəhərlərinə atılıb.
 
 
Yaponiyanı müharibədə təslim etmək üçün məhz bu vasitədən istifadə edilib. 14 avqust 1945-ci ildə çıxılmaz vəziyyətdə qalan Yaponiya təslim olub. Yapon imperatoru Hirahito amerikalı general Duqlas Makarturla II dünya müharibəsinin sona çatmasını rəsmiləşdirən və təsdiqləyən müqaviləni imzalayıb.
 
Təbii ki, digər tərəfdən də Amerika Birləşmiş Ştatları öz hərbi qüdrətini dünyaya nümayiş etdirmək üçün bu dəhşətli hadisəyə imza atıb.
 
Atom bombasının Yaponiyaya atılması nəticəsində Xirosimada 140 mindən çox insan həlak olub. Naqasakidə isə nüvə silahının qurbanlarının sayı 70 mini keçib.
 
 
 
Bu hadisə Robert Oppenheymeri və onun həmkarlarını ciddi şəkildə narahat edib, kəşflərinin kütləvi qırğına səbəb olmasını, o, ABŞ peezidenti Harri Trumanla görüşündə ifadə etməkdən çəkinməyib:
 
- Cənab prezident, atom bombalarının Yaponiyaya atılmasından sonra biz əllərimizi qanlı görürük.
 
Trumen yazıq görkəm almış fizikə istehza ilə cavab verib:
 
- Qanlı əllər su ilə asanlaıqla yuyulur.
 
 
Bu görüşdən sonra Trumen köməkçisinə göstəriş verib: “Bu “mərhəmətli” alimi bir də mənim yanım buraxmayın”.
 
Müharibə başa çatdıqdan sonra Robert Oppenheymer yeni yaradılmış Amerika Birləşmiş Ştatları Atom Enerjisi Komissiyasının nüfuzlu baş məsləhət komitəsinə sədrlik edib. O, bu vəzifədə olarkən nüvə silahı sahəsinin inkişafına qarşı çıxıb. Bu isə həmin ərəfə olub ki, ABŞ-la SSRİ arasında nüvə silahı üzrə sözün əsl mənasında yarışma gedib. Təbii ki, Robert Oppenheymerin bu cür mövqeyi ABŞ rəsmilərini təmin etməyib və o, rəsmi dairələrdə “siyasi etibarsız” şəxs kimi tanınmağa başlayıb.
 
Daha bir versiyaya görə isə, Robert Oppehneymer nüvə silahının hazırlanması proqramının SSRİ-yə ötürülməsində şübhəli bilinib.
 
 
Alimin başının üzərində dolaşan qara buludların fonunda ABŞ-ın Federal İstintaq Bürosu onun haqqında araşdırmalara başlayıb. Araşdırmalar zamanı məlum olub ki, Pobert Oppenheymerin həyat yoldaşı Kommunist Partiyasının üzvüdür. O da məlum olub ki, fizikin kommunist qruplarla hələ Avropada təcrübədə olarkən müəyyən əlaqələri olub. Onu da qeyd edək ki, Robert Oppenheymer nüvə proqramına rəhbərlik edəndə öz şəxsi anketində bu haqda məlumat veribmiş. Amma nədənsə həmin vaxt bu məsələyə ciddi reaksiya verilməyib. Araşdırmaçıların qənaətinə görə, alimin kommunistlərlə əlaqəli olmasını həmin dövrdə prezident olan Ruzveltə məruzə edəndə, o, bunun heç də təhlükəli olmadığını söyləyib.
 
Araşdırmalar sona çatdıqdan sonra Robert Oppenheymer bütün vəzifələrindən azad olunub, onun nüvə proqramları ilə bağlı məxfi bazalara giriş səlahiyyəti əlindən alınıb.
 
1954-cü ildən Robert Oppenheymer universitetlərdə sıravi müəllim kimi mühazirələr oxuyub.
 
Robert Oppenheymer Albert Eynşteynlə yaxın dostluq münasibətlərində olub. O da Eynşteyn kimi qeyri-adi hərəkətləri ilə fərqlənib. Daha çox duzlu yeməkləri xoşlayan fizik həyat yoldaşına ona hazırladığı yeməklərə duz qatmamağı xahiş edib. O, əvvəl duzsuz xörəyi yeyib, sonra isə duz yeməyə başlayıb.
 
 
Robert Oppenheymer hədsiz dərəcədə tütünə meylli olub. Bu da onun səhhətinə ciddi şəkildə mənfi təsir göstərib.
“Mən ölümə çevrilmişəm, mən dünyanın dağıdıcısıyam” deyən, “Atom bombasının atası” sayılan Robert Oppenheymer 1967-ci ildə, 62 yaşında boğaz xərçəngindən vəfat edib.(musavat.com)
Ermənistan dövləti cənubi Qafqazda özü böyük minadır -Əziz Ələkbərov və BAMF-ın rəhbəri Umud Mirzəyevlə müzakirə

Xəbər xətti

Rusiya bu təklifimizə "hə" desə... - ABŞ
06:58 19.03.2024
Sabah Avroparlamentdə Aİ-nin genişlənməsi müzakirə ediləcək
05:00 19.03.2024
Goranboyda mağazadan oğurluq olub
04:48 19.03.2024
Ramazan ayının 9-cu günü: Dua, imsak və iftar vaxtı...
03:30 19.03.2024
Göyçayda kənd yolu əsaslı təmir olunub
02:29 19.03.2024
Aİ-dən BƏYANAT: Rusiyadakı seçkilər ciddi məhdudiyyətlər şəraitində keçirilib
01:00 19.03.2024
Şimali Koreya Rusiyaya 7 min konteyner silah göndərdi
00:11 19.03.2024
Gəncədə iki nəfər mübahisə zəminində bıçaqlanıb
23:45 18.03.2024
Avropa Sülh Mexanizminin maliyyə tavanı 17 milyard avrodan çox olacaq
23:24 18.03.2024
Attraksionlara nəzarət gücləndirildi
23:00 18.03.2024
İstanbul NS-də həkim səhlənkarlığı: qadın öldü
22:38 18.03.2024
Pakistan Əfqanıstanla sərhəd bölgələrində antiterror əməliyyatları keçirib
22:22 18.03.2024
"Neftçi" - "Spartak" matçının biletləri satışda
22:00 18.03.2024
NATO ilə Azərbaycan arasında yeni çərçivə sənədinin razılaşdırılması üzərində iş aparılır
21:47 18.03.2024
Ciddi əlavə təsirləri aşkarlanan dərmanlar haqqında bildirişlərin göndərilmə vaxtı uzadılır
21:39 18.03.2024
"Qarabağ"ın baş məşqçisi cəzalandırılıb
21:22 18.03.2024
Xüsusi təyinatlı təhsil müəssisələrində Çanaqqala zəfərinin 109-cu ildönümü qeyd edilib
21:00 18.03.2024
Bakı Dəmiryol Vağzalında dəmiryolçular üçün göz müayinəsi aksiyası təşkil edilib
20:44 18.03.2024
Dərman vasitələrinə farmakonəzarət üzrə məlumat və hesabat sənədləri türk dilində təqdim ediləcək
20:22 18.03.2024
Müdafiə naziri Novruz bayramı münasibətilə Azərbaycan Ordusunun şəxsi heyətini təbrik edib
19:57 18.03.2024
Hikmət Hacıyev: “Azərbaycan ilə Çin arasında ənənəvi dostluq və tərəfdaşlıq münasibətləri var”
19:54 18.03.2024
Azərbaycan-İraq iqtisadi əlaqələrinin mövcud vəziyyəti müzakirə olunub
19:50 18.03.2024
Bərdədə it dişləyən azyaşlının SON VƏZİYYƏTİ
19:39 18.03.2024
Fransada fermerlər hökumət binaları qarşısına təkər yığıblar
19:20 18.03.2024
Zakir Həsənov: Azərbaycan Ordusu azad edilmiş ərazilərdə öz mövqelərini möhkəmləndirir
19:04 18.03.2024
Beynəlxalq Münasibətlərin Təhlili Mərkəzinin işçilərinin sayı ARTIRILIB
19:00 18.03.2024
Azərbaycanda bir neçə müntəzəm avtobus marşrutu müsabiqəyə çıxarılır
18:40 18.03.2024
RİNN DGK-dan ölkəyə gətirilən radioelekton vasitələr barədə məlumat alacaq
18:20 18.03.2024
Azərbaycan Premyer Liqasının klubları cərimələnib
18:08 18.03.2024
Rusiya ilhaqından sonra Krımda nələr dəyişib?
Rusiya ilhaqından sonra Krımda nələr dəyişib?
18:00 18.03.2024
Məşhur aktyor Afrikada şəhər tikəcək
Məşhur aktyor Afrikada şəhər tikəcək
17:45 18.03.2024
Putin prezident seçkilərində 87,28% səs toplayıb - RƏSMİ
Putin prezident seçkilərində 87,28% səs toplayıb - RƏSMİ
17:35 18.03.2024
Şimali Koreyanın növbəti lideri bəlli olub
Şimali Koreyanın növbəti lideri bəlli olub
17:30 18.03.2024
Zəngilan, Cəbrayıl və Qubadlıda sənaye zonaları YARADILACAQ
17:26 18.03.2024
Ermənistan dövləti cənubi Qafqazda özü böyük minadır -Əziz Ələkbərov və BAMF-ın rəhbəri Umud Mirzəyevlə müzakirə
17:21 18.03.2024
YAP maliyyə hesabatını MSK-ya təqdim edəcək
17:19 18.03.2024
Böyük Britaniya XİN: "Putinin qələbəsi siyasi repressiyaların göstərgəsidir"
Böyük Britaniya XİN: "Putinin qələbəsi siyasi repressiyaların göstərgəsidir"
17:15 18.03.2024
Ceyhun Bayramov Türkiyəni təbrik etdi
17:08 18.03.2024
“Azərbaycan Qarabağdakı yenidənqurma işləri ilə dünyaya nümunə olacaq” – Məhəmməd Yunus
17:00 18.03.2024
Ötən həftə işğaldan azad olunmuş ərazilərdə aşkarlanan minaların SAYI
16:56 18.03.2024
Hamısı