Qədim insanların ilk DNT profilləri aşkarlanıb

Maraqlı 09:33 04.04.2025

7 min əvvəl Şimali Afrikada yaşamış iki qadının DNT analizi elm adamlarını Böyük Səhranın tarixinə yenidən nəzər salmağa vadar edir.

  “EDnews” xəbər verir ki , tədqiqat Afrika Rütubət Dövründə (14500–5000 il əvvəl) mövcud olmuş insan populyasiyalarının genetik təcridini ortaya qoyur.

Şimali Afrikanın paleogenetikası hələ də az tədqiq edilmiş sahədir. Bunun əsas səbəblərindən biri bölgənin isti iqlimi və güclü ultrabənövşəyi şüaların DNT qalıqlarını sürətlə məhv etməsidir. Lakin Liviyanın cənub-qərbində yerləşən Takarkori qaya sığınacağında aparılan qazıntılar bu çətinliklərin qismən də olsa öhdəsindən gəlməyə imkan verib. 2003–2007-ci illər arasında Takarkoridə 8900–4800 il əvvələ aid 15 insan qalığı aşkarlanıb. Bunlardan ikisi – təxminən 7 min il əvvəl yaşamış və təbii şəkildə mumiyalanmış iki qadına aid qalıqlar – genetik analiz üçün seçilib.

Tədqiqatçılar qadınların DNT-sini ardıcıllıqla sıralayaraq onu müasir Afrika, Cənubi Avropa və Yaxın Şərq populyasiyalarından olan 800 nəfərin və 117 qədim genomun genetik məlumatları ilə müqayisə ediblər. Nəticələr göstərir ki, Takarkori qadınları Yaxın Şərq mənşəli insanlarla yalnız zəif genetik əlaqəyə malikdirlər. Bu da onların maldarlıq kimi iqtisadi fəaliyyətləri Yaxın Şərqdən gələn miqrantlar vasitəsilə deyil, müstəqil şəkildə mənimsədiklərini göstərir.

Daha maraqlısı odur ki, bu qadınların genetik izi nə Şərqə, nə Qərbə, nə də Cənuba yayılıb. Tədqiqatçılar üçün bu, böyük bir müəmma olaraq qalır. Leypsiqdəki Maks Plank Təkamül Antropologiya İnstitutunun arxeoloqu Nada Salemin sözlərinə görə, həmin nəticələr göstərir ki, bu qədim əhali uzun müddət genetik olaraq təcrid olunmuş şəkildə yaşayıb.

Araşdırma Şimali Afrikanın qədim insan populyasiyalarına dair biliklərimizi genişləndirməklə yanaşı, Böyük Səhrada insan məskunlaşmasının necə inkişaf etdiyini anlamağa kömək edir. Qədim genomların nadir tapıldığı bu bölgədə aparılan tədqiqatlar gələcəkdə daha genişmiqyaslı araşdırmalara yol aça bilər. Tədqiqat Şimali Afrikanın genetik tarixini anlamaq üçün yeni perspektivlər təqdim edərək bu ərazidə qədim insan qruplarının necə formalaşdığı və dəyişdiyi barədə mühüm məlumatlar verir.

Fatimə Mərdanlı // EDnews         

“Euronews” telekanalı Azərbaycandakı mina problemindən danışdı

Xəbər xətti

General Akif Pirverdiyev 4-cü Ordu birliyinin komandiri TƏYİN OLUNDU
07:39 19.04.2025
Moskva "Taliban"ı tanıdı - Rusiya Əfqanıstana qayıdır
07:34 19.04.2025
ABŞ Ukrayna danışıqlarından çıxa bilər - Şərt irəli sürüldü
07:28 19.04.2025
"Moskva Ankara ilə İrəvan arasında yaxınlaşma səylərini dəstəkləyir"
07:23 19.04.2025
Mirzoyanla Bayramovun diplomatiya dueli: Nəticə nə oldu?
07:15 19.04.2025
Azərbaycan - Gürcüstan münasibətləri yeni mərhələyə qədəm qoyur
18:49 18.04.2025
Dünya Nizamı Necə Dəyişir? IV Hissə: Geosiyasi Dəyişikliklər və Yeni Əlaqələr
17:51 18.04.2025
Azərbaycanda sadələşdirilmiş gömrük bəyannaməsi ilə bağlı mobil tətbiqin dizaynı dəyişdirilir
12:12 18.04.2025
Qırğızıstanın və Azərbaycanın Ədəbiyyat institutları ortaq layihənin icrasına başlayıblar
12:07 18.04.2025
Milli Observatoriya beynəlxalq mükafata layiq görülüb
11:59 18.04.2025
OpenAI şirkətinin yeni sosial media platforması X-ə rəqib olacaq
11:54 18.04.2025
Sabah Yer Günü ilə bağlı festival keçiriləcək
11:40 18.04.2025
Polşa nüvə silahına sahib olmaq istəyir
11:32 18.04.2025
Azərbaycanda Milli Etalon Vaxtı yaradılır
11:24 18.04.2025
Cənubi Koreya KXDR-lə sərhəd yaxınlığında gecə təlimləri keçirib
11:20 18.04.2025
Yağıntıların vurduğu zərərin məbləği açıqlandı
11:17 18.04.2025
İRS jurnalının ərəb dilində yeni nömrəsi işıq üzü görüb
11:13 18.04.2025
Minskdə azərbaycanlı qəhrəmanlara həsr olunmuş anım tədbiri keçirilib
11:10 18.04.2025
Alimlər Kvant maqnitizminin nadir tipini kəşf ediblər
11:05 18.04.2025
Kolumbiyada neft kəməri partladılıb
11:02 18.04.2025
Qazaxıstan Əfqanıstana humanitar yardım göndərib
10:58 18.04.2025
Dünyanın ən dözümlü mühərrikli maşınları açıqlandı - Hyundai, Kia siyahıda yoxdur
10:55 18.04.2025
Bakının üç rayonunda qaz olmayacaq
10:50 18.04.2025
Bakıda bədii gimnastika üzrə Dünya Kubokuna start verilib
10:43 18.04.2025
Pandemiyalar haqqında tarixi saziş imzalanıb
10:38 18.04.2025
Parisdə Azərbaycanın ilk süni intellekti “Şuşa” kompozisiyası nümayiş olunub
10:35 18.04.2025
Azərbaycanda akkreditə olunmuş diplomatik korpusun nümayəndələrinin Xankəndi və Şuşa şəhərlərinə səfəri başlayıb
10:32 18.04.2025
"Azərbaycan Cənubi Qafqaz regionunda yeni status-kvo yaradıb"
10:27 18.04.2025
1300 il əvvələ aid xəzinə tapıldı
10:25 18.04.2025
İspaniya ÇL-də 5 klubla təmsil olunacaq
10:22 18.04.2025
Rusiya Xarkova ballistik raketlə zərbə endirib
10:17 18.04.2025
Bu gün Beynəlxalq Abidələr və Tarixi Yerlər Günüdür
10:12 18.04.2025
ABŞ vətəndaşı Belizdə təyyarəni ələ keçirməyə cəhd edib
10:08 18.04.2025
İranda hərbi parad keçirilib
09:58 18.04.2025
Kolumbiyada üsyançılar terror aktları törədib
09:52 18.04.2025
Ərdoğan Türkiyə - Azərbaycan təbii qaz sahəsi üzrə əməkdaşlıq sazişini təsdiqləyib
06:46 18.04.2025
Başlıbel qətliamından 32 il ötür
00:01 18.04.2025
Dünya Nizamı Necə Dəyişir? III Hissə: Texnoloji İnqilablar və Yeni Dövrün Mühitləri
17:38 17.04.2025
Azərbaycanın Geosiyasi Imperativləri: Regiondakı Strateji Gücün Yeni Tərifi II Hissə: Azərbaycanın Strateji İnteqrasiyası və Qlobal Təsiri
14:03 17.04.2025
Meksika ABŞ-a diplomatik nota göndərib
12:29 17.04.2025
Hamısı