Qədim insanların ilk DNT profilləri aşkarlanıb

Maraqlı 09:33 04.04.2025

7 min əvvəl Şimali Afrikada yaşamış iki qadının DNT analizi elm adamlarını Böyük Səhranın tarixinə yenidən nəzər salmağa vadar edir.

  “EDnews” xəbər verir ki , tədqiqat Afrika Rütubət Dövründə (14500–5000 il əvvəl) mövcud olmuş insan populyasiyalarının genetik təcridini ortaya qoyur.

Şimali Afrikanın paleogenetikası hələ də az tədqiq edilmiş sahədir. Bunun əsas səbəblərindən biri bölgənin isti iqlimi və güclü ultrabənövşəyi şüaların DNT qalıqlarını sürətlə məhv etməsidir. Lakin Liviyanın cənub-qərbində yerləşən Takarkori qaya sığınacağında aparılan qazıntılar bu çətinliklərin qismən də olsa öhdəsindən gəlməyə imkan verib. 2003–2007-ci illər arasında Takarkoridə 8900–4800 il əvvələ aid 15 insan qalığı aşkarlanıb. Bunlardan ikisi – təxminən 7 min il əvvəl yaşamış və təbii şəkildə mumiyalanmış iki qadına aid qalıqlar – genetik analiz üçün seçilib.

Tədqiqatçılar qadınların DNT-sini ardıcıllıqla sıralayaraq onu müasir Afrika, Cənubi Avropa və Yaxın Şərq populyasiyalarından olan 800 nəfərin və 117 qədim genomun genetik məlumatları ilə müqayisə ediblər. Nəticələr göstərir ki, Takarkori qadınları Yaxın Şərq mənşəli insanlarla yalnız zəif genetik əlaqəyə malikdirlər. Bu da onların maldarlıq kimi iqtisadi fəaliyyətləri Yaxın Şərqdən gələn miqrantlar vasitəsilə deyil, müstəqil şəkildə mənimsədiklərini göstərir.

Daha maraqlısı odur ki, bu qadınların genetik izi nə Şərqə, nə Qərbə, nə də Cənuba yayılıb. Tədqiqatçılar üçün bu, böyük bir müəmma olaraq qalır. Leypsiqdəki Maks Plank Təkamül Antropologiya İnstitutunun arxeoloqu Nada Salemin sözlərinə görə, həmin nəticələr göstərir ki, bu qədim əhali uzun müddət genetik olaraq təcrid olunmuş şəkildə yaşayıb.

Araşdırma Şimali Afrikanın qədim insan populyasiyalarına dair biliklərimizi genişləndirməklə yanaşı, Böyük Səhrada insan məskunlaşmasının necə inkişaf etdiyini anlamağa kömək edir. Qədim genomların nadir tapıldığı bu bölgədə aparılan tədqiqatlar gələcəkdə daha genişmiqyaslı araşdırmalara yol aça bilər. Tədqiqat Şimali Afrikanın genetik tarixini anlamaq üçün yeni perspektivlər təqdim edərək bu ərazidə qədim insan qruplarının necə formalaşdığı və dəyişdiyi barədə mühüm məlumatlar verir.

Fatimə Mərdanlı // EDnews         

“Xatirələr işığında Heydər Əliyev” -in təqdimatı keçirildi

Xəbər xətti

İrəvanda Matviyenkonun gəlişinə etiraz edildi
12:19 06.06.2025
Saxta Pasportla Azərbaycana gələn pakistanlı iş adamı hava limanında həbs edildi
11:51 06.06.2025
ADB və AIIB ilə Azərbaycanda "yaşıl enerji" layihələrinin maliyyələşdirilməsi müzakirə edilib
11:38 06.06.2025
"İran ballistik raketlərin yanacağı üçün Çindən xammal alır"
10:36 06.06.2025
Nə Çin səddi, nə də piramidalar: Kosmosdan aydın görünən tikili açıqlandı
10:05 06.06.2025
“Arsenal” braziliyalı futbolçusu ilə yeni müqavilə imzalayıb
09:42 06.06.2025
Allahşükür Paşazadə yeni Roma Papası ilə görüşəcək
09:27 06.06.2025
Mehriban Əliyeva Qurban bayramı münasibətilə paylaşım edib
08:01 06.06.2025
Çində qlobal internetə giriş verməyə başlayıblar
06:03 06.06.2025
"İsrail Fələstin tayfalarını HƏMAS-a qarşı döyüşmək üçün cəlb edib"
00:15 06.06.2025
NATO-nun müdafiə nazirləri Baltik dənizinin təhlükəsizliyinə dair bəyannamə imzalayıblar
00:09 06.06.2025
Azərbaycanda Qurban bayramı qeyd olunur
00:01 06.06.2025
"Sinxua" agentliyi Azərbaycanda ipəkçiliyin dirçəlişindən yazıb
15:58 05.06.2025
"Azad olunmuş ərazilərdə biznes qurmaq üçün 10-dan çox Çin şirkəti müraciət edib"
15:52 05.06.2025
Ümumdünya Şəhərsalma Forumunun Təşkilat Komitəsi yaradıldı
15:13 05.06.2025
Azərbaycan biznesi istilik təchizatı sektoruna maraq göstərəcəkmi?
14:55 05.06.2025
Paşinyan Oskanyanı quldur adlandırdı
14:26 05.06.2025
Dəmir yolları gücləndirilmiş rejimdə işləyəcək
13:36 05.06.2025
“Azercell” danışıq tarifləri ilə bağlı yeni açıqlama verdi
13:19 05.06.2025
FTB Vaşinqton ştatında nasist simvolları aşkarladı
13:11 05.06.2025
Moskva Tehran və Vaşinqtonun nüvə danışıqlarına qoşula bilər
13:03 05.06.2025
Azərbaycan XİN Danimarkanı təbrik edib
12:44 05.06.2025
Böyük investorlar ABŞ bazarını tərk edirlər
12:26 05.06.2025
Almaniya hərbçilərinin sayını artırır
12:25 05.06.2025
Tacikistan Prezidenti MDB ölkələrini iqtisadi əməkdaşlığı fəallaşdırmağa çağırdı
12:16 05.06.2025
"Aİ dialoqa başlamaq xahişlərimizə kobud bəyanatlarla cavab verir"
12:12 05.06.2025
"McDonald's Azərbaycan" Qarabağ Universitetinin tələbələrinə təqaüd ayıracaq
11:20 05.06.2025
"E-ahik" elektron informasiya sistemi istifadəyə verilib
11:17 05.06.2025
"Arsenal" dörd futbolçusu ilə vidalaşdı
11:14 05.06.2025
AMB-nin Banklararası Kart Mərkəzinin ötənilki fəaliyyəti açıqlanıb
11:02 05.06.2025
İcra Hakimiyyətinin şöbə müdirinə elektron qolbaq taxıldı
10:42 05.06.2025
UNEC-də Beynəlxalq Elmi Konfrans keçiriləcək
10:38 05.06.2025
"Neftçi" sabiq PSJ-linin transferini açıqladı
10:25 05.06.2025
Ronaldo Portuqaliyanı Finala çıxardı
08:55 05.06.2025
Space Forge: Kosmosda Yarımkeçirici Materialların İstehsalı üçün Startap 30 Milyon Dollar Yığdı
08:41 05.06.2025
Rusiya Ukraynadan qisas aldı
08:36 05.06.2025
Fırıldaqçılar Böyük Britaniyanın vergi xidmətindən külli miqdarda pul oğurlayıblar
08:24 05.06.2025
Rusiyada məşhur xəbər agentliyinin ofisində AXTARIŞLAR BAŞLADI: Saxlanılanlar var
08:23 05.06.2025
Paşinyan II Qaregindən cavab gözləyir
08:14 05.06.2025
Azərbaycan 2026-cı ildə Ümumdünya Ətraf Mühitin Mühafizəsi Gününün Qonağı Olacaq
07:50 05.06.2025
Hamısı