"Paşinyan hər şey edir ki, Bakı zərbə endirsin…" Trofimçuk

Müsahibələr 14:50 07.06.2019

Eurasia Diary Rusiyalı politoloq Qriqori Trofimçukun Axar.az-a müsahibəsini təqdim edir:

- Son dönəmlər İrəvandakı vəziyyət elə də ürəkaçan deyil. Köçəryanın azadlığa çıxmasından sonra Paşinyan məhkəmələri hədəfə götürüb və bir növ məhkəmlərlə savaşa başlayıb. Bu gərginlik nə qədər davam edə bilər?

- Ermənistanda gərginliklər bitməyəcək. Nikol Paşinyanın hakimiyyətə gəlişi ilə bu gərginlik başlayıb və mütəmadi olaraq inkişaf edir. Paşinyan əhalinin həyat səviyyəsini qaldıra, korrupsiya ilə mübarizə apara bilmir. Ona görə də o, korrupsiya ilə mübarizənin nəticəsinin olmamasına yeni bəhanə ilə haqq qazandırır. Yəni günahkar hakimlər və ümumilikdə məhkəmə sistemidir. Bundan sonra korrupsionerlərin valideynləri, daha sonra nənələri və babaları, daha sonra isə başqa kimsələr günahkar olacaqlar. Nəhayətdə xalq dəhşətli korrupsiyada Paşinyanın özü və onun komandasını ittaham edəcək. Əslində isə Baş nazir Paşinyan Robert Köçəryanı həbsdən buraxmağa (böyük ehtimalla müvəqqəti – Q.T.) məcbur idi, çünkü Ermənistanın keçmiş prezidentinin ünvanına yönələn repressiyalara Moskvanın mümkün reaksiyasını hesablaya bilməmişdi. Daha dəqiq desək, o qorxdu. Əgər Nikol Vovayeviç məhkəmələrə öz adamlarını yerləşdirsə, bu, ölkədə artıq total korrupsiyanın ortaya çıxmasına yardım edəcək.

- Bütün gərginlik yalnız bundan ibarət deyil. Paşinyan bir müddət əvvəl qondarma Qarabağ rejimini tənqid edərək, keçmiş hökumət nümayəndələrini torpaqları Azərbaycana satmaqda ittiham etdi. Maraqlıdır ki, tərəflər arasında bu gərginlik İrəvandakı yeni hökumətin Azərbaycanla aktiv danışıqlar apardığı dövrə təsadüf edir. Paşinyan Qarabağ danışıqlarının aktivləşdiyi bir zamanda niyə belə addım atdı?

- Qarabağ Paşinyanın son 25 ildə kollektiv danışıqlarla bağlı bütün səyləri ləğv etməyə başladığı əsas fəaliyyət istiqamətlərindən biridir. O, elan edir ki, sülh qarşılığında ərazi mübadiləsinə getmir, amma əvvəldən bu, konfliktin həlli prosesində əsas mahiyyəti təşkil edir. Digər tərəfdən, o deyir ki, Qarabağa heç bir aidiyyəti yoxdur, amma burada aktiv şəkildə hakimiyyəti dəyişməyə cəhd edir. Bütün bunlar Qarabağın İrəvandan ayrılmasına, ABŞ-ın birbaşa təsiri altına düşməsinə gətirib çıxaracaq. Bu, xüsusilə, Ağ Evin İrana qarşı gələcək təzyiqləri fonunda daha realdır. Paşinyan hər kəsi hər şeydə ittiham edir, ona görə də hansısa erməni siyasətçinin ünvanına onların guya Azərbaycana torpaq satmaları ilə bağlı ittihamlar artıq yeni xəbər deyil. Bu, ölkədə tezliklə daha sərt formaya keçəcək daxili siyasi mübarizənin bir hissəsidir. Bakı ilə danışıqlara gəlincə isə, məncə, Paşinyan Azərbaycanın sakit şəkildə diskussiyaları davam etdirməsindən təəccüblənir. Belə ki, Bakı artıq Paşinyanın qəribə addımları sayəsində İrəvana qarşı qeyri-hərbi təzyiqlər göstərmək üçün çoxlu sayda “kozırlara” sahiblənib. Görünür, Nikol Vovayeviç Azərbaycanı yeni Qarabağ müharibəsinə təhrik etmək üçün hər şeyi edib, amma Azərbaycan nədənsə hələlik buna getmir.

- Qarabağda hakimiyyət dəyişikliyindən bəhs etdiniz. Bu reallaşacağı halda Azərbaycanla danışıqlar prosesində hansısa yeniliklərə ümid etmək olarmı?

- Əgər Ermənistan baş naziri Qarabağdakı hakimiyyət dəyişikliyinə birbaşa təsir göstərsə, o zaman onun Qarabağın müstəqil, ayrı və suveren tərəf kimi danışıqlar masasında əyləşməsi ilə bağlı iddialar avtomatik olaraq qapanacaq. Məncə, Azərbaycanın özü də bunu yaxşı anlayır. Bu, ən sadə və məntiqli əks-arqumentdir. Paşinyanın özü də “suveren Qarabağın” işlərinə müdaxiləsini xarici dünyadan gizlətmir, halbuki, əsl siyasətçi bunu birmənalı şəkildə gizlədərdi. Əgər danışıqlar prosesindən danışsaq, o zaman hər kəsə artıq Paşinyanın Azərbaycana heç nəyi qaytarmağa hazırlaşmaması aydındır.

- Amma Paşinyanın reytinqi hər keçən gün daha da azalır və bu ona qarşı yeni güclü müxalifət formalaşdıra bilər...

- Paşinyana onun reytinqinin azalmasını dayandıra biləcək yeni layihələr düşünməsi daha da çətinləşir. İndi bu məqsədə çatmaq üçün məhkəmələr hədəf götürülüb. Paşinyanın özü hakimiyyətə qeyri-konstitusion yolla gəlib, ona görə də özünün əsas baza problemini növbədənkənar parlament seçkisi keçirərək, maksimal şəkildə həll etməyə çalışdı. Bu o deməkdir ki, gələcəkdə kütlə onu da devirə bilər. Üstəlik, onun vətəndaşların həyat şəraitinin yaxşılaşdırılması ilə bağlı hesabatı etibarsız görünür. Demokratiya haqqında müntəzəm sözlər üçün artıq vətəndaşlarda kalori və pul yoxdur. Buna artıq daha çox insan əmin olmağa başlayır. Paşinyanın siyasi müxalifəti isə mövcuddur və əvvəl dediyim kimi, özünü daha sərt şəkildə göstərməyə başlayıb. Paşinyan siyasətçi kimi zəifdir, bunu isə hər kəs görür və hiss edir.

- Maraqlıdır, Rusiya bütün bu proseslərə müdaxilə edirmi?

- Rusiya Ermənistanın daxilindəki proseslərə müdaxilə etməyəcək. Ümumilikdə Rusiya tərəfi hələlik sadəcə proseslərin inkişafını müşahidə edir. İstənilən halda artıq aydındır ki, Paşinyan xalqa vəd etdiyini yerinə yetirə bilmədi. Ona görə də Rusiya üçün vacib olan artıq regionda, eləcə də Ermənistanın iştirak etdiyi bütün inteqrasiya və hərbi-siyasi strukturlar daxilində stabilliyin saxlanılmasıdır. Əgər bu stabillik təhdid altına qoyulsa, o zaman Moskva, sözsüz ki, burada öz sözünü demək məcburiyyətində qalacaq.

- Paşinyanın Qarabağla bağlı yaranan ziddiyyətli bəyanatları qarşılığında yaranan qeyri-müəyyənlik yeni müharibə yarada bilərmi?

- Qarabağ ətrafında hər gərginlik əvvəlkindən daha kəskin və dəhşətli olacaq. 2016-cı ilin aprel müharibəsi dondurulub, amma bu, lazımi zəmanətlə dayandırılmayıb. Bayaq dediyim kimi, Paşinyan Azərbaycanı bilərəkdən yeni müharibəyə təhrik üçün əlindən gələn hər şeyi edib və ona mesaj verib ki, torpaqları heç bir şərtlə qaytarmağa hazırlaşmır. Bakının əlində Paşinyana təsir üçün qeyri-hərbi xarakterli ciddi rıçaqlar var və mən anlaya bilmirəm ki, niyə indiyə qədər ondan istifadə edilmir. Bu “qaşıq” nahara yaxın qiymətə minir. Əgər Paşinyanın arxasında Azərbaycanla Ermənistan arasında bilərəkdən yeni qarşıdurmanı qızışdıran regiona yad gizli qüvvələr dayanırsa, o zaman yeni müharibə qaçılmazdır.

- “Regiona yad qüvvələr” dediniz. Minsk Qrupundakı həmsədr ölkələrdən hansı üçün konfliktin indiki mərhələdə həlli böyük önəm kəsb edir?

- Ermənistan və Azərbaycan arasındakı konfliktin həlli xarici nəzarətçilərdən yalnız Rusiya üçün sərfəlidir. Belə ki, Cənubi Qafqazdakı böyük müharibəyə o tab gətirə bilməz. Digər güc mərkəzləri (AB və ABŞ) üçün isə burada nəyin partlayıb-partlamaması önəmsizdir. Onlara hətta yerli xammalın hasilatı, daşınmasına nəzarəti ələ keçirib, indiki kimi buna böyük pullar ödəməməsi üçün partlayışın olması daha sərfəlidir. Bununla belə, hər kəs anlayır ki, Qarabağda danışıqların realı nəticəsi yoxdur.

Əgər Qarabağda böyük müharibə baş versə, belə proqnoz vermək olar ki, həm Ermənistan, həm də Azərbaycan zəifləyəcək. Təcrid olunmuş müharibə burada alınmayacaq, çünki Yaxın Şərq və İrana yaxınlığı nəzərə alınarsa, partlayış bütün regionu bürüyəcək.

Rusiyada qətlə yetirilən qardaşların küt alətlə vurulduğu məlum oldu

Xəbər xətti

"Peyğəmbərimizi təhqir edənlər cavab verəcəklər"
19:33 01.07.2025
Volodimir Zelenski İlham Əliyevə zəng edib
19:16 01.07.2025
İran Azərbaycan mediasını niyə terrorla hədələyir?
18:58 01.07.2025
Ruben Vardanyanın məhkəməsi davam edir
18:37 01.07.2025
Ukrayna Rusiyanın İjevsk şəhərinə zərbə endirib
18:25 01.07.2025
Azərbaycan MDB-dən çıxa bilər? -Ekspert danışdı
17:45 01.07.2025
BAMF QHT-lər üçün silsilə təlimlərə start verdi
17:23 01.07.2025
Marko Rubio USAID-in ləğv olunduğunu elan etdi
17:08 01.07.2025
"Qalatasaray" Hakan Çalhanoğlunun transferi üçün yenidən "İnter"lə görüşəcək
16:25 01.07.2025
AZAL təyyarəsi Rusiya MN-in göstərişi ilə vurulub?
16:15 01.07.2025
"DOGE Maska qarşı tədbirlər görə bilər"
15:46 01.07.2025
Rusiyada “Su-27” qırıcısı qəzaya uğrayıb
15:31 01.07.2025
Azərbaycan Dayanıqlı İnkişaf Məqsədlərinə nail olmaq üçün beynəlxalq maliyyələşdirmənin artırılmasına çağırıb
15:16 01.07.2025
Bakıda Rusiya vətəndaşlarından ibarət mütəşəkkil dəstələr ələ keçdi
15:01 01.07.2025
Ötən ay 6600 hektardan çox ərazi minalardan təmizlənib
14:48 01.07.2025
Yaponiya 5,5 min km dərinlikdən nadir torpaq minerallarının hasilatına başlayacaq
14:21 01.07.2025
“Sputnik Azərbaycan” işinə görə 7 nəfər saxlanıldı
14:09 01.07.2025
III "Yüksəliş" müsabiqəsinin qalibinə SOCAR-da yüksək vəzifə verilib
13:31 01.07.2025
Rusdilli məktəblər bağlanır?
13:16 01.07.2025
Gələn ildən D-8 ölkələri tələbə mübadiləsi həyata keçirəcək
12:57 01.07.2025
Avropa sülhü parçalanırmı? -Analitik Baxış
12:20 01.07.2025
Rusiyada qətlə yetirilən qardaşların küt alətlə vurulduğu məlum oldu
12:05 01.07.2025
Avro 2 manatı keçdi
11:41 01.07.2025
Pezeşkian Xankəndiyə gələcək
11:26 01.07.2025
"ABŞ danışıqların bərpası üçün hərbi təhdidləri dayandırmalıdır"
11:11 01.07.2025
Yekaterinburq şəhərində qətlə yetirilən qardaşların dəfn mərasimi keçirilir
10:56 01.07.2025
ABŞ İsrailə yarım milyard dollarlıq sursat satacaq
10:41 01.07.2025
"Hamını elektrik avtomobil almağa məcbur etmək olmaz"
10:16 01.07.2025
"Cənubi Qafqazda sülh üçün dünya ictimaiyyətinin dəstəyi lazımdır"
10:02 01.07.2025
"Qarabağ"ın rəqiblərindən biri məlum oldu
09:45 01.07.2025
Türkiyə Bosfor və Dardanel boğazlarından gəmilərin tranziti üçün rüsumları artırıb
09:30 01.07.2025
ABŞ Rusiyanı Ukraynada dərhal atəşkəsə çağırdı
09:15 01.07.2025
Hissələr arasında fasilənin müddəti artırıla bilər
09:03 01.07.2025
Fransada mer və həyat yoldaşı saxlanıldı
08:33 01.07.2025
"Hökümətə dua edin"
08:18 01.07.2025
Hindistanda kimyəvi zavodda partlayış baş verib
08:03 01.07.2025
Qazaxıstanda niqab qadağan edildi
07:41 01.07.2025
Bu gündən Azərbaycanda qadınlar üzrə pensiya yaşı 64 il 6 ay olacaq
07:28 01.07.2025
Anormal istilər Fransanı iflic edir -qırmızı xəbərdarlıq elan olundu
06:55 01.07.2025
Təyyarə bileti almamaq üçün 8 avtomobil qaçırdı
06:23 01.07.2025
Hamısı