"Stratfor"un yaydığı sirli Türkiyə proqnozu Təxribat, yoxsa reallıq?

Müsahibələr 15:09 11.02.2021

ABŞ-ın Stratfor beyin mərkəzi bu yaxınlarda rəsmi internet saytında Türkiyənin yaxın gələcəyə doğru artmaqda olan nüfuzunu əks etdirən maraqlı bir xəritə paylaşıb. Xəritədə, Qafqaz, Rusiya işğalı altında olan Ukraynanın Krım bölgəsi, Orta Şərq və Asiya 2025-ci ilədək Türkiyənin nəzarəti altında birləşərək göstərilir.

Eurasia Diary xəritə ilə bağlı və eyni zamanda Türkiyənin siyasi mövqeyi haqda fikirlərini öyrənmək üçün türkiyəli jurnalist, siyasi ekspert Engin Özerə müraciət edib.

ABŞ-ın Stratfor beyin mərkəzi, Türkiyənin 2050-ci ilə qədər Şimali Qafqaz, Asiya və Yaxın Şərqdə artacaq nüfuzuna dair maraqlı bir analitik xəritə paylaşıb. Bu barədə nə deyə bilərsiniz?

Bildiyiniz kimi, ABŞ-ın Stratfor beyin mərkəzindəki mütəxəssislərin əksəriyyəti təqaüdçü məmurlar, keçmiş MKİ zabitləri və generallarıdır və onlar hər zaman analitik təhlildən çox informasiya manipulyasiyası ilə məşğuldurlar. Düşünürəm ki, Amerikada fəaliyyət göstərən bu cür siyasi analitik mərkəzlər Rusiyanın diqqətini Türkiyəyə yönəldərək onlarda qıcıq yaratmağa çalışırlar.

Türkiyə bölgədəki bütün ölkələrlə əlaqələri daha da möhkəmləndirməyə çalışır. Məsələn, Türkiyə və Rusiya Liviyada ortaq bir razılaşma əldə etdilər. Əslində, Ermənistan da Türkiyənin Qafqazdakı son əlaqələrindən çox faydalanmış oldu. Türkiyə hazırda İraq məsələsi üzərində çalışır və bundan az öncə Əfqanıstan problemi ilə əlaqədar Moskvada müzakirədə iştirak edib. Ona görə də, ABŞ-ın bu addımı Türkiyəni bölgədə hegemon və təhlükəli bir rəqib kimi göstərmək anlamına gəlir.

Xatırlatmaq istərdim ki, Stratfor 2020-ci ildə Gürcüstanla da bağlı analitik bir hesabat dərc etmişdi. Məlumata deyilirdi ki, guya Türkiyə Gürcüstanın ərazisini zəbt edərək oradan Rusiya torpaqlarına doğru hərəkət etməyə çalışır.

Türkiyənin qonşu ölkələrlə əlaqələrini gücləndirməyin yeganə məqsədi həm Türkiyənin, həm də digər ölkələrin iqtisadi inkişafına dəstək verməkdir. Stratfor analitik mərkəzinin hazırladığı xəritəyə gəlincə, bu cür məlumatları yalnız Türkiyəyə qarşı bir təhdid kimi qəbul edirəm.

Bu xəritə Ərdoğan hakimiyyəti dönəmi fonunda hazırlanıb və indiki xarici siyasətlə bağlıdır. Bəs Ərdoğan hakimiyyətdən gedərsə bu nə qədər real ola bilər?

Əslində belə bir xəritə hazırlamaq heç də çətin deyil. Daha əvvəl də qeyd etdiyim kimi Amerikadakı mərkəzlərin fəaliyyəti Türkiyəni digər ölkələrə təhlükəli bir rəqib kimi təqdim etməkdir.

Əlbəttə, Amerikanın mövqeyi Ərdoğan hökuməti üçün problem yaratmır. Bu, sadəcə Türkiyənin daxili və xarici işlərinə qarşı təbliğatdır və bu xəritənin Türkiyənin strateji planına daxil olduğuna inanmıram.

Dağıstan və Ukraynanın Krım bölgəsi de-fakto Rusiya ərazisidir və təsir dairəsindədir. Belə olduğu təqdirdə Rusiyanın buna reaksiyası necə olacaq?

Əvvəla xəritənin doğru olduğunu isbat etmək üçün Rusiyanın bir hissəsi olan bu ərazilərin Türkiyəyə yaxınlıq kimi tələbləri olmalıdır. Ancaq belə bir tələb mövcud deyil və bu xalqların belə bir niyyəti də yoxdur. Xüsusilə, xəritədə göstərildiyi kimi, bu ərazilər Krasnodar və Stavropol kimi rusların sıx olduğu bölgələri əhatə edir və belə bir iddia əsassızdır.

Ümumiyyətlə, son vaxtlar ictimaiyyət arasında yayılan ‘Böyük Turan Dövləti’ ifadəsi də Amerikanın təxribat planının bir hissəsidir. Bu həm də Rusiyada Türkiyəyə qarşı panika yaratmaq üçün hazırlanmış bir təbliğatdır. Bu səbəbdən bu cür fikirlərin yayılmasının Türkiyəyə qarşı bir addım olduğunu düşünürəm.

Məlumdur ki, türkdilli xalqların çoxu Asiya qitəsində yaşayır. Sizcə, türklər nə vaxtsa birləşərək qitənin çox hissəsinə sahib olan Rusiyada daha böyük nüfuza sahib ola bilərmi?

Əslində, Türkdilli ölkələrin siyasi və ticarət əlaqələrini inkişaf etdirmək, eyni zamanda təhlükəsizliyi təmin etmək üçün birləşməsi mümkün ola bilər. Ancaq həmin dövlətlərin birləşdirilərək bir mərkəzdən idarə olunması tamamilə fərqli bir məsələdir. Əslində, məncə, türkdilli ölkələrin birləşməsi çox yaxşı bir addımdır. Əlbəttə Rusiya ilə qarşı-qarşıya gələrək deyil, Türkiyənin Azərbaycanla, eləcə də Rusiya ilə ortaq münasibətləri kimi digər türkdilli ölkələrlə də eyni münasibətlər qurmaq mümkündür.

Məncə, bunun əksinə düşünmək bölgədəki sabitliyə ciddi ziyan vura bilər. Nəticədə bu cür fikirlər ölkələri Amerikanın oyununda alətə çevirə bilər. Radikal millətçi fikirlərin tərəfdarı kimi deyil, mütərəqqi biri olaraq inaniram ki, Türkiyə 2050-ci ilədək xəritədəki ölkələrlə daha yaxın siyasi və iqtisadi əlaqələr quracaqdır.

Elnur Ənvəroğu 

Bu hadisə Azərbaycan tarixində bir ilk oldu - Sahib Məmmədov və Əbülfəz Mehdiyev ilə MÜZAKİRƏ - VİDEO

Xəbər xətti

Umud Mirzəyev: “Aİ-nin Cənubi Qafqaza səfəri regionu öz təsir dairəsində saxlamaqdır”
13:36 29.03.2024
Narkotik istehlak etməsi müəyyənləşdirilən şəxslər vergi orqanlarında xidmətə qəbul olunmayacaq
13:25 29.03.2024
Xüsusi rütbə vergi orqanlarının vəzifəli şəxslərinə ömürlük veriləcək
13:20 29.03.2024
Fransada inflyasiya kəskin artıb
Fransada inflyasiya kəskin artıb
13:15 29.03.2024
Bakıda yeni elektrik avtobusu istifadəyə verildi
13:05 29.03.2024
OPEC-dən həyacan təbili: Enerji qiymətləri kəskin bahalaşa bilər
OPEC-dən həyacan təbili: Enerji qiymətləri kəskin bahalaşa bilər
13:00 29.03.2024
Ötən il Azərbaycana xaricdən 1,7 mlrd. dollar pul baratı daxil olub
12:49 29.03.2024
Bu hadisə Azərbaycan tarixində bir ilk oldu - Sahib Məmmədov və Əbülfəz Mehdiyev ilə MÜZAKİRƏ - VİDEO
12:45 29.03.2024
Oğurluqda ittiham olundu, özünü güllə ilə vurdu - Maraqlı faktlar
12:30 29.03.2024
Cənubi Koreyada uşaq sahibi olan cütlüklərə 75 min dollar ödəniləcək
Cənubi Koreyada uşaq sahibi olan cütlüklərə 75 min dollar ödəniləcək
12:20 29.03.2024
“Crocus”da xəsarət alanların sayı 382 nəfərə ÇATDI
12:18 29.03.2024
AzTV Arayikin müsahibəsini niyə yayımlamadı? – RƏSMİ AÇIQLAMA
AzTV Arayikin müsahibəsini niyə yayımlamadı? – RƏSMİ AÇIQLAMA
12:15 29.03.2024
İndi dünya daha yavaş dönür
12:10 29.03.2024
“Pulu olmayan bələdiyyə necə fəaliyyət göstərsin?!” – Fazil Mustafa
12:05 29.03.2024
Aİ-nın Cənubi Qafqazda səfəri sülh prosesinə necə təsir edəcək? – Amerikalı Ekspert Açıqlayır – ÖZƏL
12:00 29.03.2024
Netanyahu Mossad rəhbərinin sülh təklifini RƏDD EDİB
11:55 29.03.2024
Şuşa şəhərində yeni məscidin təməli qoyulub
11:52 29.03.2024
Rusiya “Yars” raketi ilə təlimlərə çıxıb
Rusiya “Yars” raketi ilə təlimlərə çıxıb
11:50 29.03.2024
Lavrov Aİ-nın müşahidə missiyasını qınayıb
Lavrov Aİ-nın müşahidə missiyasını qınayıb
11:45 29.03.2024
Sosial xarakterli fövqəladə mühit rejimində qaydalarına riayət edilməməsinə görə cərimələr müəyyənləşir
11:42 29.03.2024
Hakim vəzifəsinə namizədlər üçün 30 yaş tələbi ləğv edilir
Hakim vəzifəsinə namizədlər üçün 30 yaş tələbi ləğv edilir
11:40 29.03.2024
Sanksiyalar Rusiyaya mane olur, ödənişləri almaq üçün mübarizə aparır
Sanksiyalar Rusiyaya mane olur, ödənişləri almaq üçün mübarizə aparır
11:38 29.03.2024
ABŞ yeni ittifaq yaradır... - ANALİTİKA
11:33 29.03.2024
Azərbaycanda bu maşınlar kəskin UCUZLAŞDI - Satmaq istəyənlər isə 3 dəfə artdı
11:28 29.03.2024
ABŞ və Aİ Ermənistanı niyə silahlandırır? – SƏBƏB VƏ MƏQSƏD
11:22 29.03.2024
Bakı-Sumqayıt şosesində yaranan sıxlığın SƏBƏBİ bilindi
11:17 29.03.2024
Rusiyalı səfir: ABŞ-la münasibətlər düzəlməyəcək
Rusiyalı səfir: ABŞ-la münasibətlər düzəlməyəcək
11:15 29.03.2024
Milli Məclisin iclası başlayıb
11:05 29.03.2024
Hikmət Hacıyev: "Azərbaycan Mərkəzi Asiya ilə Avropanı birləşdirən təbii əlaqədir" - VİDEO
11:00 29.03.2024
Amerikalı cütlüklər İsrail əleyhinə kampaniya BAŞLATDILAR
10:56 29.03.2024
Ermənistan hökuməti "RTR-Planeta" telekanalında yayımlanan Solovyovun verilişinə qadağa tətbiq edib
Ermənistan hökuməti "RTR-Planeta" telekanalında yayımlanan Solovyovun verilişinə qadağa tətbiq edib
10:52 29.03.2024
Ankarada ZƏLZƏLƏ oldu
10:45 29.03.2024
Ermənistan İctimai Televiziyası: Bu kəndlər Azərbaycana qaytarılacaq
Ermənistan İctimai Televiziyası: Bu kəndlər Azərbaycana qaytarılacaq
10:40 29.03.2024
Buraxılış imtahanlarının cavabları nə zaman açıqlanacaq? – RƏSMİ AÇIQLAMA
10:36 29.03.2024
Ombudsman 31 Mart – Azərbaycanlıların Soyqırımı Günü ilə əlaqədar bəyanat yayıb
10:32 29.03.2024
Əhalinin ən çox xərci nəyə çıxır? - ARAŞDIRMA - VİDEO
10:24 29.03.2024
Xankəndidə silah-sursat aşkarlandı
10:15 29.03.2024
Lavrov Ermənistan rəhbərliyini ittiham etdi
Lavrov Ermənistan rəhbərliyini ittiham etdi
10:10 29.03.2024
Avropa İttifaqının Cənubi Qafqaz səfərinin GİZLİNLƏRİ – Fikrət Sadıqov AÇIQLAYIR
10:01 29.03.2024
Xırdalanda 12 ədəd qumbara tapıldı - VİDEO
09:51 29.03.2024
Hamısı