İran XİN Səudiyyə Ərəbistanına gedir. İran və Səudiyyə Ərəbistanı iki ölkə arasında illərdir davam edən gərginlikdən sonra diplomatik münasibətlərin bərpa edilməsi üçün hər iki ölkə birgə fəaliyyət göstərir.
Ön Asiyada iki geosiyasi gücün münasibətlərin düzəlməsinin əsas səbəbi nədir? Bu cür görüşlər real addımlardır yoxsa siyasi manevrlar?
Mövzu ilə bağlı politoloq Zərdüşt Əlizadə Ednews-a açıqlaması zamanı bilirib ki, İran və Səudiyyət Ərəbistanı dinçilik əsaslı teokratik dövlətlərdir və problemin əsasıda tarix boyu məzhəb fərqliliyinə görə olur:
“Hər iki ölkə bir birinə qarşı xüsusi etimadsızlıq etdiyinə görə tarixən soyuq münasibətlər mövcud olub.
Münsibətlərin gərgin olmasının bir səbəbidə İranla düşmən ABŞ-ın Səudiyyə Ərəbistanının yaxın müttəfiqi olmasından qaynaqlanır. Lakin son dönəmlər ABŞ-ın fürsətçilik və neokolonist siyasəti Ərəbistan başda olmaqla bir çox ərəb ölkələrində anti amerika dalğasına səbəb olub.
Buna görədə əhalinin rəyi ilə hesablaşan Səudiyyə Ərəbistanı rəhbərliyi ABŞ yönəlmiş köhnə siyasətini davam etdirmir. Digər səbəb olaraq bölgədə Çinin nüfusu xeyli artıb.
Həm İrandan həm də Səudiyyə Ərəbistanından neft alan Çin siyasi,iqtisadi mənada regionda reputasiya qazanıb. Bildiyimiz kimi İran ABŞ ilə düşməndir, Ərəbistan isə ABŞ-dan narazıdır.
Nəticə olaraq ABŞ-a mənfi münasibət zəminində onlar arasında ortaq maraq yaranır. Bu proseslərə Çində vasitəçilik edir.
Ancaq fərqli məzhəblərdə olan iki dövlətin arasında tarixi və köklü bir çox ziddiyət var. Bu cür ziddiyətlərə görə iki ölkə arasında olan münasibətlər illərdir yaxşılaşa bilmirdi”.
Politoloq bildirir ki, iki ölkə arasında diplomatik görüşlərin sayı artıb:
“Ötən illərdən iki tərəf üçündə bağlı olan səfirliklər qarşılıqlı olaraq fəaliyyətini bərpa edib. Əlbəttə ki, onlar müttəfiq deyil. Lakin son proseslər onu deməyə icazə verir ki, onlar düşmən də deyillər”.
Xəyal Ramiz