Bir ildən artıqdır davam edən Rusiya-Ukrayna müharibəsində Rusiyanın bölgələrində adambaşına düşən əsgər ölümlərinin sayı barəsində statistika yayımlanıb.
“BBC” və “Mediazona” agentliklərinin yaydığı statistikaya əsasən, Rusiya höküməti tərəfindən müharibəyə göndərilən əhalinin daha çox qeyri-ruslar – türk-müsəlman xalqlarının nümayəndləri olduğu məlum olub. Maraqlıdır, Rusiya etnik zəmində yürütdüyü bu siyasətlə nəyə nail olmaq istəyir?
Mövzu ilə bağlı Ednews-a danışan siyasi şərhçi Turab Rzayev məsələnin həm təbii, həm də siyasi tərəflərinə toxunmaqla bir çox məqama aydınlıq gətirib:
“Rusiya vətəndaşı olan ruslar, slavyan kökənli əhali artıq ölkədə orduda və təhlükəsizlik qüvvələrində çalışmaqdan boyun qaçırır. Orduda, dəniz qüvvələrində maaşların kifayət qədər yüksək olmasına baxmayaraq zabit həyatını seçmirlər. Orduda xidməti davam etdirməyə daha çox Dağıstan, Çeçenistan, Buratiya, Altay, Saxa və s. muxtar respublikalardan olan gənclər maraqlıdır. Çünki bu bölgələrdə sosial-iqtisadi vəziyyət daha ağırdır, iş tapmaq çətin olur. Danılmaz faktdır ki, bu vilayətlərdə hökm sürən ağır yaşam şərtləri, həm də Rusiyanın qeyri-ruslara qarşı qərəzli mövqeyinin nəticəsidir. Təbiidir ki, Rusiya vətəndaşı olan qeyri-ruslar da müharibə başlayandan bəri orduya cəlb olunub. Ana vətəni Rusiya Federasiyası olan xalqlar – çeçenlər, avarlar, başqırdlar, inquşlar, tatarlar və s. türk-müsəlman əhalinin köçəcək yeri yoxdur”.
Politoloq qeyd edib ki, Rusiya müharibədə daha təhlükəli zonalara, itkilərin daha çox ola biləcəyi ərazilərə türk-müsəlman, Qafqaz xalqlarının nümayəndələrinin çoxluq təşkil etdiyi ətraf regionlardan olan birlikləri göndərir:
“Səfərbərlik elan olunarkən də orduya cəlb edilənlər arasında qeyri-rusların üstünlük təşkil etdiyini müşahidə etmək olurdu. Hətta Dağıstanda ordu silahlıları kəndbəkənd daxil olub, kəndin giriş-çıxışını bağlayıb, axtarış aparırdı, döyüş qabiliyyətli hər kəsi məcbur müharibəyə aparırdılar. Bir ailədən bir neçə nəfərin - ata, oğul, bir neçə qardaş, səfərbərliyə cəlb olunduğu hallar baş verir. Ətraf bölgələrdə yaşayan əhali hüquqlarını bilmir, təşkilatlana bilmir, maddi vəziyyət də ürəkaçan deyil. Mərkəzdə Moskva, Peterburq kimi böyük şəhərlərdə isə belə hallar baş vermir. Müharibədə ön cəbhəyə göndərilənlərin əksəriyyəti də qeyri-ruslardır, həm də köhnə silahlarla. Rusiyada müharibə başlayandan bəri həbsxanalarda olan məhkumların sayının 25 min nəfərə qədər azaldığı güman edilir. Azadlığa buraxılmaq qarşılığında bu şəxslər məcbur müharibəyə göndərilir, həlak olur, qaçır və ya əsir düşür”.
Ekspert bildirib ki, immiqrantların müharibəyə çağırılması qanunsuzdur:
“Keçmiş MDB ölkələrindən Rusiyaya köçən miqrantlar – azərbaycanlılar, gürcülər, ermənilər, taciklər, özbəklər və s. müharibədən yayınmaq üçün öz ölkələrinə dönürdülər. Bu qisim şəxslərin bəzilərinin ikili vətəndaşlıq və ya ikili hərbi xidmət haqqında müqavilələri var. Məsələn, hazırda Rusiyada yaşayan bir tacik öz ölkəsində xidmət keçibsə, həm də, Rusiyada xidmət etmiş sayılır, eləcə də əksinə. Qeyd edim ki, taciklərin, özbəklərin qeyri-qanuni müharibəyə aparılmasına Tacikistan və Özbəkistan rəhbərliyi etiraz edib. Vətəndaşlıq və ya müvəqqəti yaşayış icazəsi vermək vədi ilə immiqrantların müharibəyə çağırılması qanunsuzdur. Bununla bağlı hətta qanun layihəsi çıxarmaq istəyirdilər”.
Törə Zeynallı
