Polşa Belarusla sərhəddə elektron hasarın tikintisini başa çatdırıb. Hasar Polşa-Belarus sərhədində 206 kilometr uzunluğunda quraşdırılıb.

Polşa hökümətinin strategiyasına görə elektron hasar əsasən qeyri-qanuni miqrasiyanın və qaçaqmalçılığın qarşısını alacaq. 

"Qaçqınların Aİ ölkələrinə getməsi artıq Belarus rəsmiləri tərəfindən əngəllənməyəcək",-Lukaşenkonun 2020-ci ilin əvvəlində açıqladığı bu  sözlərlə Belarusdan Polşaya axın edən qaçqın sayının artması sərhəddə zamanla gərginliklərin yaşamasına səbəb oldu.

Lukaşenkonun qaçqın siyasəti, Avropa İttifaqına meydan oxuması...

Lukaşenkonun Aİ qarşı bu cür siyasət yürütməsinə 2020-ci il seçkilərindəki zorakılıqlarla bağlı tənqid olunması və  "Ryanair" təyyarəsini göyərtəsindəki müxalif jurnalistə görə zorla yerə endirməsi olub. Çünki bu hərəkətlərinə görə o,  Aİ tərəfindən sanksiyalara məruz qaldı. Ancaq Belarus liderinin buna cavabı gecikmədi, o, açıq şəkildə Aİ-nı təhdid edərək buna mühacir siyasətini dəyişdirməklə cavab verəcəyini deyir.

Bir diqqət çəkən məqam da bu miqrant siyasətində Putinin Batyaya göstərdiyi etimad və dəstək idi. Belə ki, Putin də ən ciddi rəqiblərindən olan Aleksey Navalnının zəhərlənməsinə görə Avropa İttifaqının sanksiyalarına məruz qalmışdı. Bu da onsuz da müttəfiq olan iki ölkənin miqrant siyasətində ortaq maraqlarına səbəb oldu. 

Hazırda Polşa-Belarus sərhədində vəziyyət yenədə gərginləşib. Hətta Belarus hərbçilərinin Polşa sərhədinə tərəf atəş açdığı da bildirilib.

Məsələ ilə bağlı danışan türkiyəli siyasi ekspert Turqut Kərəm Tuncel açıqlamasında bildirib ki, Polşa tərəfi Belarusu Avropada məskunlaşmaq məqsədi daşıyan Yaxın Şərq və Asiyadan olan qeyri-qanuni immiqrantlardan ona qarşı siyasi təzyiq vasitəsi, bir növ silah kimi istifadə etməkdə ittiham edir. O, bu barədə Ednews-a danışarkən deyib. 

Digər bir tərəfdən, Polşanın iddiasına görə, Belarus qeyri-qanuni mühacirlərin öz ərazisindən Polşaya qeyri-qanuni keçidinə razılıq verməklə, hətta həvəsləndirmək və təşkil etməklə Polşaya qarşı bir növ hibrid hücum həyata keçirir.

“Belarusun əsas məqsədi Polşada sosial və iqtisadi problemlərin yaranmasına səbəb olmaq və bu yolla ölkədə sabitliyi pozmaqdır. Polşa bu iddia çərçivəsində sərhəddəki elektron hasarın tikintisi ilə Belarusun ona qarşı həyata keçirdiyi hibrid hücuma qarşı öz təhlükəsizliyini təmin etməyi hədəflədiyini bildirir. Belarus isə Polşanın ittihamlarını rədd edir. Bununla əlaqədar Belarus rəsmiləri bildirirlər ki, prezident Lukaşenko Almaniyanın keçmiş kansleri Merkellə əlaqə saxlayıb və qeyri-qanuni miqrasiya probleminin həlli üçün əməkdaşlıq təklif edib. Lakin eks kansler bu çağırışa cavab verməyib. Belarus rəsmiləri həmçinin qeyd edirlər ki, Belarusda Yaxın Şərq və Asiyadan gələn cəmi 4000-4500 nəfər var. Lakin Aİ tərəfindən açıqlanan qeyri-qanuni mühacirlərin sayı ilə bağlı hesabat həqiqəti əks etdirmir”.

Turqut Tuncel həmçinin qeyd edib ki, Polşa ilə Belarus arasında gərginlik zamanla davam edir. Uzun müddətdir ki, iki ölkə arasında münasibətlər pisdir və ölkələr bir-birini təhlükə kimi görürlər.

“Deyə bilərik ki, Polşa ilə Belarus arasındakı gərginliyin əsas səbəbi iki ölkənin Rusiyaya qarşı fərqli siyasətləridir. Polşa Avropanın anti-Rusiya ölkələrindən biri olduğu halda, Belarus Rusiyanın Avropadakı yeganə müttəfiqidir. Mənşəyi tarixə gedib çıxan Polşa ilə Rusiya arasında rəqabət və düşmənçilik var. Belarus isə xüsusilə 2020-ci ilin mayında Lukaşenkoya qarşı başlayan böyük nümayişlərdən sonra Rusiya tərəfinə çəkilib”.

Siyasi ekspert vurğulayıb ki, Polşa Lukaşenkoya qarşı ictimai hərəkata ciddi dəstək verib. 

“Belarusun Polşanın daxili işlərinə qarışması kimi qəbul etdiyi bu dəstək iki ölkə arasında münasibətlərin korlanmasında mühüm dönüş nöqtəsi oldu. Belarus Ukrayna-Rusiya müharibəsində açıq şəkildə Rusiyanı dəstəkləyir. Digər tərəfdən, Polşa Ukraynanın ən böyük dəstəkçisidir. Son günlər mətbuatda əksini tapan Rusiyanın Belarusa taktiki nüvə raketləri yerləşdirməsi də münasibətlərin pisləşməsinə səbəb olub”.

Belarusun Rusiya ilə müttəfiqlik münasibətlərinə toxunan Turqut Tuncel iki ölkə arasındakı münasibətlərin Polşa-Rusiya əlaqələrinə təsirindən də danışıb.

“Tarix boyu bu iki ölkənin demək olar ki, həmişə bir-biri ilə rəqabət apardığını görürük. Polşa Avropada anti-Rusiya əhval-ruhiyyəsini təbliğ edən, ABŞ-da bu seqmentin dəstəyini alan ölkədir. Bu kontekstdə Polşa ilə bəzi Qərbi Avropa ölkələri arasında Rusiya ilə münasibətlərdə ciddi fikir ayrılıqlarının olduğu, hərçənd bunu kənara göstərməməyə diqqət yetirdiyi anlaşılır.

Bundan əlavə məlumdur ki, Rusiya ABŞ və NATO-nu özü üçün əsas təhlükə olaraq görür. Rusiya bir neçə səbəb görə Polşanı heç vaxt dost ölkə kimi qəbul etməyəcək. Birincisi Polşa ABŞ-ın Avropada anti-Rusiya siyasətini və NATO-nun Şərqə doğru genişlənməsini müdafiə edir. Eyni zamanda o Ukraynanı müharibədə dəstəkləyir və beynəlxalq aləmdə bu ölkənin xeyrinə hərəkət edir. Elə bu səbəbdən də yaxın gələcəkdə iki ölkə arasında münasibətlərin çox gərgin xətt üzrə davam edəcəyini söyləmək olar”.

Arif Rəhimli