Politoloq Vitali Arkov: "Cənubi Qafqazda sülhün bərpası Qarabağdadır" ÖZƏL

Siyasət 12:59 14.07.2023
Ukrayna ilə Rusiya arasındakı müharibə nəinki əhəmiyyətli insan tələfatı və geniş dağıntılarla nəticələndi, həm də mühüm siyasi dəyişikliklərə və problemlərə səbəb oldu. Rusiyanın yeni ərazi reallıqlarına münasibətini, Ukrayna hakimiyyətinin rusdilli vətəndaşların və milli azlıqların hüquqlarının təmin edilməsi istiqamətində gördüyü tədbirləri, eləcə də davam edən münaqişə ilə bağlı son siyasi proseslər kontekstində mübahisələrin sülh yolu ilə həlli mexanizmlərini işıqlandırmağa çalışırıq. 
 
Davam edən münaqişənin mürəkkəb dinamikasını başa düşmək üçün Rusiyanın yeni ərazi reallıqlarına münasibətini, Ukraynanın rusdilli vətəndaşların hüquqlarını qorumaq üçün gördüyü tədbirləri və mübahisələrin sülh yolu ilə həlli mexanizmlərini anlamaq lazımdır. Məhz bu amillərin hərtərəfli təhlili nəticəsində davamlı və sülh yolu ilə nizamlanma üçün potensial imkanlar araşdırıla bilər.
 
Hazırkı siyasi prosesləri Ednews-la danışan rusiyalı politoloq Vitali Arkov şərh edib.
 
Rusiyanın Donetsk və Luqansk Xalq Respublikalarının, eləcə də Xerson və Zaporojye vilayətlərinin xalqlarının Rusiya ilə siyasi birlik lehinə öz müqəddəratını təyin etmələri nəticəsində yaranmış yeni ərazi reallıqlarına Rusiyanın necə münasibəti ilə bağlı sualımıza, politoloq belə cavab verdi:
 
"Rusiya vətəndaşları öz vətənlərinə - Donetsk və Luqansk Xalq Respublikalarına, eləcə də Xerson və Zaporojye vilayətlərinə qayıtmağa ürəkdən şaddırlar. Əvvəllər olduğu kimi, 2014-cü ildə də onlar Krım Respublikasını özlərinin çoxmillətli rus ailəsinə qəbul etdilər. Biz böyük, vahid rus xalqıyıq və 1991-ci ildən sonra müxtəlif dövlətlərə məcburi bölünmə çoxlu çətinliklər və ağırlıqlar yaratdı, çünki "böyük" Rusiyada bir çox ailənin Kiçik Rusiyada qohumları və dostları var. Rusiya Federasiyası həm SSRİ-nin, həm də Rusiya İmperiyasının hüquqi varisidir, ona görə də Kiyev Qərbə sığınandan sonra Qara dəniz-Azov bölgəsinin ilk rus torpaqlarının Moskvanın əlinə qaytarılması vaxt məsələsi idi. Ancaq Rusiya özünə məxsus olanı qaytarır!
 
Ukrayna tərəfindən sistematik atəş nəticəsində dağıdılmış Rusiyaya qayıdan bölgələrin şəhər və qəsəbələri xalqımız arasında adət olduğu kimi "bütün dünya" tərəfindən bərpa olunur. Siyasətçilər, ictimai fəallar, sahibkarlar və sadə ruslar bu işdə fəal iştirak edir. Bəzilərinə tikinti materialları, bəzilərinə avadanlıq, bəzilərinə pul yardımı göstərirlər ki, bu da Federasiyanın vətənə qayıdan subyektlərinin bərpası üçün dövlət qurumlarının işini əhəmiyyətli dərəcədə tamamlayır. Tətil zamanı tələbələr, İnşaat dəstələrinin bir hissəsi olaraq oraya göndərilir".
 
Politoloq qeyd etdi ki, Ukrayna raketlərindən və mərmilərindən qaçmağa məcbur olan Kiçik Rusiya sakinləri yavaş-yavaş öz evlərinə qayıdırlar:
 
"Bunu hələ də edə bilməyənlər lazım olan hər şeyi hakimiyyətdən alır və yerli sakinlərin dəstəyini hiss edir, yeni dostlar qazanırlar. Qeyd etmək lazımdır ki, Kiyevin nəzarətində olan ərazilərdən Rusiyaya təkcə Ukraynanın şərqindən və cənubundan deyil, həm də mərkəzi rayonlarından qaçqın axını davam edir".
 
A.Vitali bildirib ki, Ukraynadan təkcə ruslar deyil, özlərini ukraynalı adlandıranların çoxu, həmçinin etnik macarlar, ermənilər, yunanlar, gürcülər və digər millətlərin nümayəndələri də qaçır. Onların səbəbləri fərqlidir.
 
"Kimisə Ukraynanın hazırkı rəhbərliyinin rus dili və rus mədəniyyətində danışanlara qarşı ayrı-seçkilik siyasəti ilə razılaşmır. Ukrayna Pravoslav Kilsəsinin davamçılarının açıq-aşkar təqib edilməsi ilə ruhanilər kilsələrdən qovulur və həbs edilir, dindarlara pravoslav kilsələrində dua etmək qadağan edilir. Kimisə Qərb cəmiyyətinin LGBT paradları, eynicinsli nikahlar və s. ilə yad həyat qaydalarının zorla tətbiq edilməsinə qəti şəkildə qarşıdır. Kimisə Rusiyaya qarşı müharibədə Qərbin maraqları üçün ölmək istəmir və Ukraynada səfərbərlikdən qaçır. Qeyd edim ki, bunlar heç də həmişə ruslar deyil - özlərini ukraynalı adlandıranlar, həmçinin etnik macarlar, ermənilər, yunanlar, gürcülər və başqa millətlərin nümayəndələri də az deyil.
 
Əgər Ukrayna rəhbərliyi vətəndaş cəmiyyətini birləşdirməyə və əhalinin qaçışını dayandırmağa yönəlibsə, təbii ki, o, şərti milli azlıqlara münasibətini kökündən dəyişməlidir və bunlar təkcə ruslar deyil, həm də macarlardır ki, yeri gəlmişkən onlar da dil ilə bağlı ayrı-seçkilik qanunundan heç də az qəzəblənmirlər.
 
Lakin bu gün Ukrayna rəhbərliyində olanların hərəkətləri vəziyyətin yaxşılaşacağına ümid etməyə imkan vermir".
 
Politoloq müsahibəni mübahisələrin həlli mexanizmlərinə nümunə kimi Qarabağdakı sülhməramlıların missiyalarını göstərməklə yekunlaşdırıb. O, erməni cəmiyyətinin mühüm hissəsinin revanşizmini xatırladıb və bildirib ki, xüsusən Fransanın indiki rəhbərliyi olmaqla, qərb öz neokolonial məqsədləri üçün müharibəni qızışdırır.
 
"2020-ci ilin payızının sonlarından başlayaraq Bakının mandatı altında Rusiyasülhməramlı kontingenti regionda gərginliyi sistematik şəkildə azaltmaq və Cənubi Qafqaza sülhün tam şəkildə qaytarılmasını təmin etmək üçün Qarabağdadır. Bu uzun yol və ağır işdir. 
 
İlk növbədə Fransanın hazırkı rəhbərliyinin təxribatı olmaqla, öz neokolonial məqsədləri üçün qərbdəki müəyyən qüvvələrin qızışdırdığı erməni cəmiyyətinin revanşizminə baxmayaraq, bu müddət ərzində artıq əldə edilmiş mühüm nəticələr Ermənistan-Azərbaycan münaqişəsinin uzunmüddətli həlli və qarşıya qoyulan məqsədə çatmaq üçün seçilmiş yolun düzgünlüyünə nikbinlik və inam yaradır".
 
Nurlana Hacıyeva
“Xatirələr işığında Heydər Əliyev” -in təqdimatı keçirildi

Xəbər xətti

"Bakı ilə dialoqda vasitəçilərə ehtiyac yoxdur"
09:12 09.05.2025
“Sülhün kökləri” Təşkilatı “Sülh Yürüşü” təşkil edəcək
16:31 08.05.2025
ANAMA yanında İctimai Şuranın üzvləri regiona səfər ediblər
16:03 08.05.2025
"1948-ci ildən bəri Şri-Lanka rəhbərləri etnik münaqişəni “ötürmə” vasitəsinə çeviriblər"
15:21 08.05.2025
Laçında “Heydər Əliyev – Müstəqillik, Suverenlik və Şanlı Zəfər” mövzusunda konfrans keçirilib
12:52 08.05.2025
Sabah 30 dərəcə isti olacaq
12:44 08.05.2025
“Turkish Airlines” Pakistana uçuşları ləğv edib
12:41 08.05.2025
Livanda Azərbaycan Evi açılıb
12:32 08.05.2025
Əminə Ərdoğan “Beynəlxalq İslam Sənətləri” sərgisində Azərbaycan stendini ziyarət edib
12:29 08.05.2025
Ukrayna Prezidenti Anım və İkinci Dünya müharibəsində Qələbə Günü münasibətilə xalqa müraciət edib
12:15 08.05.2025
Ümummilli Lider Heydər Əliyevin anadan olmasının 102-ci ildönümü Berlində qeyd edilib
12:08 08.05.2025
Qaxda silah-sursat aşkarlanıb
12:05 08.05.2025
Bu gün Avropa Liqasında finalçılar bəlli olacaq
12:02 08.05.2025
Azərbaycan Həmkarlar İttifaqları Konfederasiyası "Sən elə bir zirvəsən" adlı tədbir təşkil edib
11:57 08.05.2025
Pakistanın hava limanı yaxınlığında partlayışlar baş verib
11:52 08.05.2025
"Vyetnam Azərbaycan ilə əməkdaşlığı özünün strateji-siyasi xətti hesab edir"
11:47 08.05.2025
CNN: Hindistan və Pakistan arasında son illərin ən böyük hava döyüşü baş verib
11:35 08.05.2025
Azərbaycanın və Vyetnamın dövlət başçıları mətbuata bəyanatlarla çıxış ediblər
11:32 08.05.2025
Putinlə Szinpin arasında görüş başladı
11:28 08.05.2025
Azərbaycan və Almaniya arxeoloqları Ağalıqtəpə yaşayış yerində tədqiqat aparıblar
11:23 08.05.2025
Bakıda “Kənddən Şəhərə” həftəsonu yarmarkası təşkil olunacaq
11:20 08.05.2025
Qubada II Beynəlxalq folklor rəqs və yaradıcılıq festivalından
11:11 08.05.2025
Azərbaycan və Vyetnam arasında Biznes Şura yaradılır
11:06 08.05.2025
Bu gün görkəmli bəstəkar Soltan Hacıbəyovun doğum günüdür
11:02 08.05.2025
Vyetnam Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsinin Baş katibi Şəhidlər xiyabanını ziyarət edib
Vyetnam Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsinin Baş katibi Şəhidlər xiyabanını ziyarət edib
11:00 08.05.2025
Vyetnamın KP MK-nın Baş katibinin xanımı İçərişəhərlə tanış olub
10:59 08.05.2025
Alimlər Britaniya sahillərində üzən qədim köpəkbalığı növü kəşf ediblər
10:53 08.05.2025
Azərbaycanın etibarlı tərəfdaş kimi mövqeyi möhkəmlənir
10:30 08.05.2025
Azərbaycan və Vyetnam XİN başçıları strateji tərəfdaşlığın inkişaf perspektivlərini müzakirə ediblər
10:27 08.05.2025
“Aztelekom” bayrağı Heydər Əliyev zirvəsində dalğalanıb
10:22 08.05.2025
Yeni dövrün mübarək, azad Şuşa!
09:40 08.05.2025
Türk Dövlətləri Ali Məhkəmələrinin Konfransının Əsasnaməsi təsdiq edilib
09:23 08.05.2025
Alimlər Günəş sistemində doqquzuncu planetin mümkün namizədini aşkar ediblər
07:56 08.05.2025
KİV: İsrail və Türkiyə Azərbaycanın vasitəçiliyi ilə Bakıda danışıqlar keçirəcək
00:28 08.05.2025
Mayın 8-i Beynəlxalq Talassemiya Günüdür
00:00 08.05.2025
Mina sahələrində ümidlərin bərpası - Thembisa Fakude yazır...
14:31 07.05.2025
ABŞ-nin daha bir döyüş təyyarəsi Qırmızı dənizə düşüb
12:32 07.05.2025
İslamabad: Hindistan Pakistanın su ehtiyatlarını hədəf alıb
12:27 07.05.2025
Sabah Bakıda hava yağmursuz olacaq
12:20 07.05.2025
Türkiyənin aparıcı universitetlərindən birinin tələbələri dahi Nizami Gəncəvinin irsi haqqında məlumatlandırılıb
12:18 07.05.2025
Hamısı