İyulun 27-28 – də Sankt Peterburqda Rusiya – Afrika sammitində Afrika ölkələrinin Rusiyanın Ukrayna ilə sülh danışıqlarını tezləşdirmək üçün 10 bəndlik sülh sazişi təklif ediblər. Qeyd edək ki, bu Çinin 12 bəndlik sülh təklifindən sonra Rusiya tərəfdaşı olan ölkələr tərəfindən ikinci böyük müraciətdir. Son taxıl sazişi böhranından sonra görünür Rusiya tərəfdaşı ölkələr də artıq vəziyyətdən narahatdılar. 

 

Bəs həqiqətən Afrika ölkələri və Çin Ukrayna müharibəsində əsaslı dəyişikliyə səbəb ola bilərlərmi?

 

Məsələni Ednews-a şərh edən britaniyalı siyasi ekspert və jurnalist Neil Votson qeyd edib ki, Çin və Afrika dövlətləri yekun sülh danışıqlarına kömək edə bilərlər. 

 

“Lakin hazırda Rusiya və Ukrayna tərəfləri bir-birindən o qədər uzaqdırlar ki, bunun baş verməsi mümkünsüz görünür. Çinin qismən ortaq kommunist keçmişi və onun biznes modelinə görə sanksiya dövründə Rusiyanın xilaskarı olduğu danılmazdır. Hətta Ukraynada istifadə edilən Rusiya silahlarında Çin texnologiyasından istifadə olunduğu iddia edilib. Çin sülh planı hazırlayıb, lakin belə hesab edilir ki, Rusiya və Qərbi ondan daha çox asılı vəziyyətə salan dolambaçlı münaqişədən qazanacağı hər şey var. Digər tərəfdən, Afrika liderlərinin bu həftə Sankt-Peterburqda keçirilən Rusiya-Afrika Sammitində iştirak etmələrinə baxmayaraq, reallıq budur ki, onların sülhə daha çox ehtiyacı var. Bütün dünyanı və Afrika ölkələrini təsir edən qiymət artımları, nisbətən bloklara daxil olmadıqları üçün Rusiya və Ukrayna arasında danışıqlara hazırdır. Onlar 10 bəndlik sülh planı hazırlayıblar və Afrika liderləri Kiyevə səfər edib, Putin tərəfindən “balanslı yanaşma”larına görə tərifləniblər. Lakin atəşkəs əldə olunmayana qədər onlar heç bir sülh danışıqlarında real rol oynaya bilməzlər.

İndi deyil, lakin danışıqlar üçün əhval-ruhiyyə artarsa, Afrika və Çin onları həyati vasitəçi edə biləcək üstünlüklərə malikdir".

 

Əkbər Şəbəndəyev