Ekspert: "Transxəzər dəhlizi Hind okeanından keçən ənənəvi dəniz yoluna etibarlı alternativdir"

Siyasət 21:00 28.08.2024

Transxəzər marşrutu son illərdə təsirli dinamika nümayiş etdirir.

Ednews xəbər verir ki, bu sözləri politoloq Eduard Poletayev deyib.

“Son zamanlar Avrasiya qitəsində ticari-iqtisadi münasibətlərin vektorlarında baş verən dəyişikliklər bir sıra ölkələrin fəaliyyətini aktivləşdirib. Bu ölkələrdən biri də Avrasiyanın mərkəzində yerləşən coğrafi mövqeyinə görə nəqliyyat və logistika potensialına malik Qazaxıstandır”, - o bildirib.

E.Poletayev fikrini konkret rəqəmlərlə əsaslandırıb. Belə ki, 2023-cü ildə Transxəzər Beynəlxalq Nəqliyyat Marşrutu (TBNM) üzrə daşımaların həcmi 65 % artaraq 2,76 milyon tona çatıb. 2024-cü ilin 7 ayı ərzində isə daşımaların həcmi 2,56 milyon ton təşkil edib ki, bu da ötən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə 63 % çoxdur. 2024-cü ilin sonuna qədər TBNM vasitəsilə yük daşımalarının həcmi 4,2 milyon ton təşkil edəcəyi gözlənilir.

“TBNM bu gün Hind okeanından keçən ənənəvi dəniz yoluna etibarlı alternativ kimi çıxış edir. Onun keçdiyi əsas ölkələr - Çin, Qazaxıstan, Azərbaycan, Gürcüstan və Türkiyə üçün marşrut faydalı imkanlar təqdim edir”, - ekspert vurğulayıb.

E.Poletayev qeyd edib ki, Cənub-Şərqi Asiya, Fars körfəzi və Avropa ölkələri də TBNM-in inkişafında maraqlıdır.

“Hökumət 2027-ci ilə qədər Qazaxıstan, Azərbaycan, Türkiyə və Gürcüstan arasında “dar boğazlar”ın aradan qaldırılması və Orta Dəhlizin inkişafı üzrə Yol Xəritəsinin həyata keçirilməsi üzərində işləyir ki, bu da bu marşrutun ötürücülük qabiliyyətini ildə 10 milyon tona artırmağa imkan verəcək”, - Qazaxıstan hökumətinin mətbuat xidmətinin məlumatında bildirilib.

Onun sözlərinə görə, Trans-Sibir magistralı hazırda Şimal-Şərqi Asiya ilə Avropanı birləşdirən mühüm quru kanalıdır: “Yüklərin 90 %-dən çoxu hələ də dəniz yolu ilə çatdırılır, lakin Şanxay və ya Honq-Konqdan yüklərin dəniz yolu ilə Köhnə dünya ölkələrinə çatması üçün bir aydan çox vaxt lazım olacaq, Süveyş kanalının ötürücülük qabiliyyəti isə maksimum həddə yaxınlaşır. Quru tranzitinin inkişafı “İpək Yolu İqtisadi Kəməri”nin həyata keçirilməsinin taktiki məqsədləri və nəqliyyat marşrutunun ərazisindən keçdiyi ölkələrin maraqları ilə üst-üstə düşür.

Ekspert xatırladıb ki, əvvəlki illərdə Qazaxıstanın və Mərkəzi Asiya ölkələrinin nəqliyyat təcridini aradan qaldırmaq zərurətinin əsaslandırılması istiqamətində ciddi işlər aparılıb: “Dənizə çıxışı olmayan ölkələr dəniz dövlətlərindən 30 % az ticarət edirlər. Bundan əlavə, COVID-19 pandemiyası ilə əlaqədar 2020-ci ildən etibarən quru marşrutlarının rolu əhəmiyyətli dərəcədə artmıb. Avropalı alıcılar üçün Çin mallarının 80 %-dən çoxu konteynerlərdə çatdırılır”.

Onun sözlərinə görə, qitə ölkələri konteynerlərin tranzitində iştirak etməyə çalışırlar, çünki bu, qazancdan əlavə, öz nəqliyyat və logistika şəbəkələrini modernləşdirməyə kömək edir: “Beləliklə, 2023-cü ilin noyabrında Qazaxıstan və Çin arasında imzalanmış sazişlər Şərqdən Qərbə tranzit axınının gücləndirilməsi üçün əsas olub. Bu sazişlərin 2024-cü ilin iyulunda ratifikasiyası Çin-Avropa marşrutu üzrə konteyner qatarlarının tətbiqini və rəqəmsallaşdırılmasını sürətləndirib”.

E. Poletayev hesab edir ki, marşrutun bütün uzunluğu boyunca vahid multimodal xidmətin yaradılması onun səmərəliliyini əhəmiyyətli dərəcədə artırıb: "Rəqəmsallaşma əsas rol oynayıb. Astana Beynəlxalq Maliyyə Mərkəzinin bazasında yaradılan “Middle Corridor Multimodal Ltd.” Qazaxıstan, Azərbaycan və Gürcüstanın dəmir yolu administrasiyalarını birləşdirib. Bu isə “bir pəncərə” prinsipi əsasında logistik əməliyyatları sadələşdirərək marşrutu daha səmərəli idarə etməyə imkan verib”.

Politoloq bildirib ki, artıq Qazaxıstan və Azərbaycanın dəmir yollarının informasiya sistemlərinin inteqrasiya olunduğu platforma mövcuddur: “Növbəti mərhələ Gürcüstan dəmir yollarının birləşdirilməsi olacaq”.

“Xatirələr işığında Heydər Əliyev” -in təqdimatı keçirildi

Xəbər xətti

"Sinxua" agentliyi Azərbaycanda ipəkçiliyin dirçəlişindən yazıb
15:58 05.06.2025
"Azad olunmuş ərazilərdə biznes qurmaq üçün 10-dan çox Çin şirkəti müraciət edib"
15:52 05.06.2025
Ümumdünya Şəhərsalma Forumunun Təşkilat Komitəsi yaradıldı
15:13 05.06.2025
Azərbaycan biznesi istilik təchizatı sektoruna maraq göstərəcəkmi?
14:55 05.06.2025
Paşinyan Oskanyanı quldur adlandırdı
14:26 05.06.2025
Dəmir yolları gücləndirilmiş rejimdə işləyəcək
13:36 05.06.2025
“Azercell” danışıq tarifləri ilə bağlı yeni açıqlama verdi
13:19 05.06.2025
FTB Vaşinqton ştatında nasist simvolları aşkarladı
13:11 05.06.2025
Moskva Tehran və Vaşinqtonun nüvə danışıqlarına qoşula bilər
13:03 05.06.2025
Azərbaycan XİN Danimarkanı təbrik edib
12:44 05.06.2025
Böyük investorlar ABŞ bazarını tərk edirlər
12:26 05.06.2025
Almaniya hərbçilərinin sayını artırır
12:25 05.06.2025
Tacikistan Prezidenti MDB ölkələrini iqtisadi əməkdaşlığı fəallaşdırmağa çağırdı
12:16 05.06.2025
"Aİ dialoqa başlamaq xahişlərimizə kobud bəyanatlarla cavab verir"
12:12 05.06.2025
"McDonald's Azərbaycan" Qarabağ Universitetinin tələbələrinə təqaüd ayıracaq
11:20 05.06.2025
"E-ahik" elektron informasiya sistemi istifadəyə verilib
11:17 05.06.2025
"Arsenal" dörd futbolçusu ilə vidalaşdı
11:14 05.06.2025
AMB-nin Banklararası Kart Mərkəzinin ötənilki fəaliyyəti açıqlanıb
11:02 05.06.2025
İcra Hakimiyyətinin şöbə müdirinə elektron qolbaq taxıldı
10:42 05.06.2025
UNEC-də Beynəlxalq Elmi Konfrans keçiriləcək
10:38 05.06.2025
"Neftçi" sabiq PSJ-linin transferini açıqladı
10:25 05.06.2025
Ronaldo Portuqaliyanı Finala çıxardı
08:55 05.06.2025
Space Forge: Kosmosda Yarımkeçirici Materialların İstehsalı üçün Startap 30 Milyon Dollar Yığdı
08:41 05.06.2025
Rusiya Ukraynadan qisas aldı
08:36 05.06.2025
Fırıldaqçılar Böyük Britaniyanın vergi xidmətindən külli miqdarda pul oğurlayıblar
08:24 05.06.2025
Rusiyada məşhur xəbər agentliyinin ofisində AXTARIŞLAR BAŞLADI: Saxlanılanlar var
08:23 05.06.2025
Paşinyan II Qaregindən cavab gözləyir
08:14 05.06.2025
Azərbaycan 2026-cı ildə Ümumdünya Ətraf Mühitin Mühafizəsi Gününün Qonağı Olacaq
07:50 05.06.2025
Black Caspian Logistics and Trading” şirkətlər qrupu Omanla əməkdaşlığı genişləndirir
07:23 05.06.2025
12 ölkənin vətəndaşlarına ABŞ-yə giriş qadağan edildi
01:33 05.06.2025
ABŞ BMT TŞ-nın Qəzzayla bağlı qətnaməsinə veto qoydu
00:18 05.06.2025
Mikayıl Müşfiq — Azərbaycan poeziyasının böyük siması
00:01 05.06.2025
Eminem "Meta"-nı məhkəməyə verdi
19:35 04.06.2025
Mark Karni ABŞ-nin yeni tariflərini qeyri-qanuni adlandırıb
18:20 04.06.2025
Putin Bryansk və Kursk vilayətlərində qatarın partladılmasını terror aktı adlandırıb
17:39 04.06.2025
Bolqarıstan Avroya keçir
17:38 04.06.2025
"Putin Rusiyanın aerodromlarına edilən hücumlara cavab verəcək"
17:28 04.06.2025
Səudiyyə Ərəbistanı Avropa üçün neft qiymətlərini artıracaq
16:23 04.06.2025
"Səudiyyə Ərəbistanı OPEC+ kvotalarının davamlı surətdə artırılmasını istəyir"
15:26 04.06.2025
BAMF yerli QHT-lərə dəstək məqsədilə yeni layihənin icrasına başlayıb
12:33 04.06.2025
Hamısı