Sülhə Qarşı Səfərbərlik: Ermənistanın Radikal Keçmişə Qayıdışı

Region 16:32 17.06.2025

Cənubi Qafqazda dəyişən güc balansları, təhlükəsizlik dilemması və sülh səylərinin getdikcə mürəkkəbləşdiyi bir zamanda Ermənistanın daxilində köklü, lakin təhlükəli bir siyasi qüvvə yenidən səhnəyə çıxır: "Daşnaksütyun" partiyası – yəni Ermənistan İnqilabi Federasiyası. Bu ad region xalqları üçün tarixdə təkcə siyasi partiya anlamına gəlmir; bu, silahlı mübarizə, etnik təmizləmə ideologiyası və pan-erməni separatizminin simvolu kimi yadda qalıb.

2020-ci ilin 44 günlük müharibəsindən sonra Ermənistan cəmiyyətində yaranan psixoloji sarsıntı, siyasi elitanın legitimlik böhranı və milli kimliklə bağlı dərin ziddiyyətlər radikal təbəqələrin yenidən fəallaşmasına şərait yaratdı. Bu kontekstdə Daşnaksütyun yalnız bir müxalif qüvvə olaraq deyil, həm də revanşist siyasi ritorikanın başlıca ideoloji dayağı kimi irəli çıxır. Onun daxili siyasətə təsirinin artması isə təkcə Ermənistan daxilində deyil, bütövlükdə Cənubi Qafqazda təhlükə siqnallarını artırır.

Tarixin İdeoloji Yükü-"Daşnaksütyun"-un DNK-sı

Daşnaksütyun partiyası 1890-cı ildə Tiflisdə yaradıldıqdan sonra özünüsiyasi hərəkatdan  çox, etnik-millətçi və radikal ideologiyanın daşıyıcısı kimi təqdim etmişdi. Onun əsas məqsədi "Böyük Ermənistan" ideyasını gerçəkləşdirmək, Osmanlı və İran torpaqlarını əhatə edən "tarixi əraziləri" bərpa etmək idi.

Bu partiyanın tarixində bir neçə məqam xüsusilə diqqət çəkir:

1905–1915: Osmanlı ərazisində silahlı üsyanlar və terror aktları – ASALA və digər təşkilatların ideoloji öncülü.

1918–1920: Qısa ömürlü Ermənistan Respublikasında hakimiyyətdə olduqları dövrdə müsəlmanlara qarşı etnik təmizləmə aktlarının təşkili.

Soyuq Müharibə dövrü: Daşnaksütyun diaspor təşkilatları ilə birgə Qərbdəki erməni icmalarını ideoloji nəzarətdə saxladı və milli-mədəni institutlara infiltrasiya etdi.
Partiyanın əsas ideoloji sütunları bu gün də dəyişməyib:

-Ermənilərin “tarixi torpaqlarının” geri qaytarılması
-Türkiyəyə qarşı soyqırım təzminatları tələb etmək
-Azərbaycanla barışığın inkarı və Qarabağ üzərində iddiaların davamı
-Gürcüstanın Cavaxetiya bölgəsindəki erməni əhalinin “öz müqəddəratını təyin etmə” hüququnun müdafiəsi.

Post-Müharibə Siyasi Vakumunda Revanşizmin Geri Qayıdışı 

2020-ci ildəki 44 günlük müharibədə Ermənistanın uğursuzluğu ölkədə siyasi parçalanma yaratdı. Bu kontekstdə "Daşnaksütyun" özünü Paşinyanın “təslimçi siyasətinə” qarşı yeganə “milli müqavimət hərəkatı” kimi təqdim etməyə başladı.

-“Vətən Naminə” bloku ilə koalisiya formasında parlament mübarizəsində iştirak;
-Sərhəd bölgələrində – Syunik, Tavuş kimi ərazilərdə sərt ritorika ilə etirazlar təşkil etmək;
-Azərbaycan və Türkiyə ilə hər hansı yaxınlaşmanı “xəyanət” kimi təqdim etmək;
-Diaspor vasitəsilə Paşinyan hökumətini təzyiq altına almaq;

Partiya öz tərəfdarlarına "biz itirilmiş əraziləri geri qaytaracaq, sülh yox, qələbə gətirəcəyik" mesajı verir. Bu isə sadəcə daxili siyasi manipulyasiya deyil, regionda yeni təxribatlara zəmin hazırlamaq anlamı daşıyır.

Regional Sabitlik üçün Real Təhdidlər:

 Sülh danışıqlarının legitimliyinə zərbə
"Daşnaksütyun" Ermənistan-Azərbaycan münasibətlərində kompromisə əsaslanan sülh gündəliyini milli xəyanət kimi təqdim edir. Onların təsiri ilə sülh prosesində siyasi iradənin zəifləməsi mümkündür.

 Cavaxetiya faktoru – Gürcüstanda gərginlik ehtimalı
Partiyanın uzun illərdir Gürcüstanın Cavaxetiya bölgəsində yaşayan erməni əhalini "mədəni muxtariyyət" ideyası ətrafında təşkilatlandırmaq cəhdləri məlumdur. Bu, Gürcüstanın ərazi bütövlüyü üçün təhdid olmaqla yanaşı, regionda yeni separatizm ocağı yaratmaq potensialına malikdir.

 Transsərhəd terror riski
"Daşnaksütyun" tarixən silahlı mübarizəni siyasi vasitə kimi qəbul etmiş təşkilatdır. Onun Livan, Suriya və Fransa kimi ölkələrdəki paramilitar strukturlarla əlaqələri indiyədək tamamilə ləğv edilməyib. Bu isə gələcəkdə Cənubi Qafqazda qeyri-rəsmi silahlı qrupların fəallaşması riskini artırır.

Beynəlxalq Kontekst - Qərb-Rusiya Oyunundakı Rol
Daşnaksütyun öz çevik xarici əlaqələri ilə seçilir. Bu təşkilat həm Qərb dövlətlərindəki erməni diaspor təşkilatları, həm də Rusiyadakı ultra-millətçi dairələrlə əlaqələr saxlayır.

- ABŞ və Fransa kimi ölkələrdəki erməni lobbisi ilə sıx əlaqə;

- Rusiya mediasında və ekspert şəbəkələrində Paşinyan əleyhinə ritorikanın güclənməsi üçün vasitəçilik;;

- Qərb-Rusiya münaqişəsindən istifadə edərək öz ideologiyasını regionda leqallaşdırmaq ;

Bu ikili oyun "Daşnaksütyun"-u həm Qərbin “demokratik müxalifəti”, həm də Rusiyanın “təhlükəsizlik alternativi” kimi təqdim etməyə imkan verir. Nəticədə təşkilat real geosiyasi təhdidə çevrilir.

Ermənistan nəyi seçəcək? 

Cənubi Qafqazın gələcəyi indi Ermənistan cəmiyyətinin seçiminə bağlıdır. "Daşnaksütyun" və onun ideoloji platforması regiona sabitlik yox, qarşıdurma və dağıntı vəd edir. Bu partiyanın daxili siyasətdə nüfuzunun artması yalnız Ermənistanı yox,  həm də Azərbaycanı, Gürcüstanı və hətta Türkiyəni də yeni təhlükələrlə üz-üzə qoyur.

Əgər Ermənistan xalqı gələcəyini sülh, inkişaf və regional inteqrasiya üzərində qurmaq istəyirsə, radikal siyasi keçmişin kölgəsindən çıxmalı və revanşizmdən imtina etməlidir. Əks halda, Cənubi Qafqaz yenidən barıt çəlləyinə çevriləcək.

Şahlar Ruhi

 

PKK-dan təhvil alınan silahlar belə yandırıldı - VİDEO

Xəbər xətti

Robotik Reabilitasiya Mərkəzində insult və neyrotravma bölməsi yaradılacaq
23:07 11.07.2025
İsrail ordusu HƏMAS-ın altı komandirini məhv edib
22:19 11.07.2025
Tələb təqaüdündən tutulan pullar hara gedir?
21:55 11.07.2025
Əsirlikdə və girovluqda saxlanılmış şəxslər ifadə verdilər
21:24 11.07.2025
"Qarabağ" Niderland klubunu məğlub edib
20:52 11.07.2025
“Rheinmetall” Ukraynaya yeni səyyar səhra xəstəxanası verib
20:15 11.07.2025
Sahibə Qafarova Srebrenitsa qurbanlarının anım mərasimində iştirak edib
19:45 11.07.2025
“Lui Vitton”kiberhücuma məruz qalıb
19:04 11.07.2025
Tramp Braziliya Prezidenti ilə tarifləri müzakirə edə bilər
18:34 11.07.2025
PKK silahını necə yerə qoyacaq? –Analitik Baxış
18:19 11.07.2025
Vətəndaş Cəmiyyəti Təşkilatlarının BMT-də rolu – BAMF-dan növbəti təlim
18:02 11.07.2025
Azərbaycan Mətbuat Şurasında "Turan işığında 150 il" adlı tədbir keçirilib
17:47 11.07.2025
"Rusiya üçün "yeni sürprizlər" hazırlanır" -Müsahibə
17:32 11.07.2025
"Mənə qarşı ayrıseçkilik edildi"
17:17 11.07.2025
Acun Ilıcalı "Hall Siti"ni satır
17:02 11.07.2025
"ABŞ və Çin liderlərinin görüş ehtimalı yüksəkdir"
16:47 11.07.2025
Növbəti dörd gündə havanın maksimal temperaturu 41 dərəcə olacaq
16:35 11.07.2025
Daha iki abidəmiz UNESCO-nun Dünya İrsinin İlkin Siyahısına daxil edilib
16:22 11.07.2025
Evlənənlər çoxalıb, boşananlar azalıb
16:07 11.07.2025
i Konstantin Strukovun qızıl imperiyası dövlətləşdirildi
15:55 11.07.2025
"Xalq" və "Respublika"-nın birləşməsi əməkdaşlarına necə təsir edəcək?
15:38 11.07.2025
ABŞ-ın Vaşinqton Universitetinin Assistent Tədqiqat Professoru Aytəkin Hüseynlinin seminarı təşkil edildi
15:23 11.07.2025
"Biz hər yerdəyik"
15:20 11.07.2025
"Ukraynaya veriləcək ABŞ silahlarının pulunu NATO müttəfiqləri verəcək"
15:05 11.07.2025
Viktor Osimhenin keçidi bu gün rəsmiləşəcək
14:50 11.07.2025
"Danone" MMC ləğv olundu
14:35 11.07.2025
Dünya Srebrenitsaya niyə susdu?
14:20 11.07.2025
ASEAN qlobal ticarət gərginliyindən narahatdır
14:05 11.07.2025
PKK-dan təhvil alınan silahlar belə yandırıldı - VİDEO
13:55 11.07.2025
Ukrayna Rusiya ordusunun 2 polkovnikini qətlə yetirdi
13:50 11.07.2025
Kanada Hərbi Hava Qüvvələrinə qadın rəhbər təyin olunub
13:35 11.07.2025
Yaşayış minimumu kriteriyaları yenilənəcək
13:20 11.07.2025
Lavrov Mertzə xəbərdarlıq etdi
13:05 11.07.2025
Erməniəsilli şəxslərin cinayət işi üzrə məhkəmənin baxış iclası keçirilir
12:50 11.07.2025
Qanunsuz abortlarla bağlı yeni qanun qəbul ediləcək
12:35 11.07.2025
Ukraynanın səmasını Fransa və Böyük Britaniya qoruyacaq
12:15 11.07.2025
"Qızıml əcəl apardı" -Hovuzda boğulan balaca Nərminin anası danışdı
12:02 11.07.2025
Tramp "Supermen" oldu
12:00 11.07.2025
"Rusiya Ukraynaya 500 milyard avro ödəməlidir"
11:45 11.07.2025
Türkiyədə PKK terroru dövrünün sonu başlayır
11:30 11.07.2025
Hamısı