Son zamanlar gündəmə çevrilən ali məktəblərə buraxılış imtahanları haqqında müzakirələr səngimək bilmir. Aşağı nəticələr göstərən tələbələrin intihara əl atması isə bu məsələni daha da diqqət mərkəzinə çəkib. Valideynlər isə Dövlət İmtahan Mərkəzi tərəfindən tərtib olunan sualların çətinliyindən giley edirlər.
Bəzi təhsil ekspertləri isə ümumiyyətlə sualların tərtib olunmasını DİM-dən alınaraq, yeni Testalogiya adlı qurumun yaradılmasını təklif edirlər. Əsas isə ümumiyyətlə qəbul imtahanlarının ləğv olunmasını tələb edir. Bir çox xarici ölkələrdə bu təcrübədən çox geniş istifadə olunur.
Hansı ölkələrdə ali məktəbə qəbul imtahansız həyata keçirilir?
Ednews araşdırma apararaq, bəzi xarici ölkələrdə bu sistemin necə həyata keçirildiyi barədə oxucularına maraqlı məlumatları təqdim edir. Qeyd edək ki, sadaladığımız ölkələr dünya üzrə ən keyfiyyətli təhsil tədrisi üzrə ilk pillələrdə olanlardır.
1. İngiltərə
Bu ölkədəki ali məktəblər, tələbələri fərqli şəkildə qəbul edir. Bütün qəbullar “Universitet və Kolleclərə Yerləşdirmə Sistemi” (UCAS) vasitəsilə həyata keçirilir. Qeyd edək ki, tələbələrə maksimum 5 seçim etmə şansı verilir. Seçimlərdə uğur qazanmaq istəyən tələbələr “A-Level” və ya orta məktəbi bitirmək üçün keçirilən imtahanın ən azı iki mərhələsində uğur qazanmalıdırlar. Bu nailiyyətlər onların universitetə qəbulunu müəyyənləşdirir. Belə ki, İngiltərədəki tələbələr orta məktəbi bitirmək üçün verdikləri imtahanla universitetə daxil ola bilərlər. Həmçinin universitetdən asılı olaraq əlavə imtahan və ya motivasiya məktubu, iş təcrübəsi kimi sənədlər tələb edilə bilər.
2. Norveç
Norveçdə Universitetə müraciətlər “Samordna Opptak” adlı təşkilat tərəfindən həyata keçirilir. Tələbələr universitet üçün heç bir mərkəzi imtahan vermirlər. Belə ki, onlar orta məktəb qiymətlərinə görə qiymətləndirilir və məktəbdə xüsusi bölmələrdə müəyyən dərslərin keçirilməsi tələbənin həmin şöbəyə qəbulunu daha da asanlaşdırır. Qeyd edək ki, onlara maksimum 10 seçim şansı verilir.
3. Amerika Birləşmiş Ştatları
ABŞ-da mərkəzi imtahan sistemi yoxdur, universitetə qəbul üçün orta məktəbdəki müvəffəqiyyətlər, arayışlar və SAT balı tələb olunur. Tələbənin şifahi və riyazi bacarıqlarını ölçən SAT imtahanı istisna olmaqla, bəzi universitetlər ACT imtahanını da tələb edə bilər. Şərtlər universitetə görə dəyişir.
4. Avstraliya
Avstraliyada hər bir ştat öz təhsilinə cavabdehdir, lakin tələbələrin əksəriyyəti orta məktəbi bitirmək üçün “ENTER” adlanan sadə yoxlanışdan keçir. Daha sonra, onların nəticələri və orta məktəb qiymətləri götürülərək şöbələrə yerləşdirilir. İmtahanda iştirak etməyən və ya imtahandan kəsilən tələbələr müsahibə və qabiliyyət imtahanı yolu ilə universitetə daxil ola bilərlər.
5. Hollandiya
Hollandiyada liseydə oxuyanlar heç bir imtahan vermədən attestatları ilə universitetə daxil ola bilərlər. Qəbul püşkatma yolu ilə həyata keçirilir və tələbələrə 2 seçim şansı verilir. Həmçinin, orta ballar nəzərə alınmaqla da qəbul prossesi mümkündür.
Nəzrin Beydiyeva
