Təhsil Nazirliyinin qərarı ilə iyunun 16-dan 2 həftə müddətinə ümumi təhsil müəssisələrində ödənişsiz və könüllü əsaslarla “Yay məktəbi” təşkil edilib. Ancaq hələ də bəzi valideyn və müəllimlər məsələnin mahiyyətini anlamırlar. Onlar elə hesab edirlər ki, dərs saatı 15 iyunda bitirsə, ondan sonra keçiriləcək dərslər mənasız və boşdur.
Bəs, məsələnin əsl mahiyyəti nədir? Yay məktəbinin uşaqlara verəcəyi biliklər necə qiymətləndirilir?
Təhsil eksperti Kamran Əsədov qeyd edir ki, yay məktəbinin keçirilməsi çox yaxşıdır, ancaq istirahət günləri azaldığı üçün bu vəziyyətdən ən çox müəllilər narazılıq edir.
“Yay məktəbi"-nin məqsədi şagirdlərin tədris ili ərzində mənimsəmədikləri mövzuları yorulmadan, oyunlar vasitəsilə əyləncəli şəkildə qavramasıdır. Buna isə narazı olan valideyn, şagird deyil, müəllimlərdir. Onlar şagirdlərlə diaqnostik-formativ yoxlama aparmaqla şagirdlərin hansı mövzularda zəif olmasını müəyyən edirlər. Daha sonra isə şagirdlərin zəif olduqları mövzularda daha ətraflı işlər aparırlar”.
Təhsil eksperti qeyd edib ki, əksər müəllimlər havanın isti olduğunu bəhanə gətirərək, bu işdən boyun qaçırmaq istəyirlər.
“Onlardan olsa dərslər sentyabrın 1-də başlayıb, mayın 31-də də bitər. Müəllimlər istini, yolun uzaq olmasını bəhanə edərək, yay dəqslərində iştirak etmək istəmirlər. Onlar düşünürlər ki, 15 gün ərzində niyə axı məktəbə getməliyik? Axı, siz 15 günə görə maaş alırsız. Bəlkə bu günlər ərzində şagirdə elə bir mövzu keçirilir ki, o həmin şagirdin gələcək həyatında , buraxılış, qəbul imtahanında ona lazım olur”.
Kamran Əsədov yay məktəbinin şagirdlərə faydasından da söz açıb. O, qeyd edib ki, 34 həftəlik dərs saatından 6-8 həftəsi ancaq şagirdlərin tətilinə ayrılır. Yay məktəbi az da olsa bu ağırlığı aradan qaldırmaq və şagirdlərə əylənərək dərs öyrənməyi aşılayır.
“Pandemiya şagirdlərə də təsirini göstərdi. "Yay məktəbi" həmçinin onların bir-biri ilə normal ünsiyyət qurması üçün çox gözəl şəraitdir. Nəzərə alsaq ki, yay məktəbi ərzində ekskursiyalar, muzey dərsləri, açıq havada məşğələlər və digər öyrədici proqramlar şagirdləri həvəsləndirən formada keçirilir. Ona görə burada problem yaratmağa ehtiyyac yoxdur. Hazırda abituriyentlərin ballarına nəzər yetirin. Nəticələri necə də aşağıdır. Bunlar hər biri pandemiya səbəbindən baş verib. Şagirdlərin dərsləri düzgün qavramaması, ünsiyyətlərinin zəif olması, bunun nəticəsində şagirdlərin aqressivləşməsi sonda böyük fəsadlara yol açır. Həmçinin məktəblərdə bayramlara görə tətillərin vaxtı hədsiz dərəcədə çoxdur. Ümumi 34 həftə dərsin ən azı 6-8 həftəsi qeyri iş günləridir. Belə olan halda şagird də passivləşir. İnanmıram ki, valideynlər bu təşəbbüsə narazı olsun”.
Bəs, "Yay məktəbi" hansı təhsil ocaqlarında həyata keçirilir? Bu, təkcə paytaxt məktəblərinə şamil edilib, yoxsa bölgələrdə də tətbiq edilir? Təhsil Nazirliyinin İctimaiyyətlə əlaqələr sektorunun müdiri Cəsarət Valehov Ednews-a açıqlamasında qeyd edib ki, yay məktəblərinin keçirilməsi bütün təhsil ocaqlarına şamil edilir.
“Yay məktəbləri məcburi deyil, könüllülük prinsipi ilə həyata keçirilir. Məktəb rəhbərliyi, pedaqoji kollektiv, valideyn icması tərəfindən qərar verilir. Bütün məktəblərdə əgər bu şərait, imkan varsa , valideyn icması ilə birlikdə işlər görə bilirlərsə, şagirdlərin belə yay məktəbinə qoşulması tövsiyyə olunur. Məcburi olmadığı üçün rəhbərliyə müəyyən töhmət düşəcək və ya başqa cəzalandırma kimi yanaşma yoxdur. Bu təkcə paytaxt məktəblərinə şamil olunmur həmçinin bölgədəki təhsil ocaqları da bu siyahıya aiddir”.
Qeyd edək ki, "Yay məktəbi"-də şagirdlər ödənişsiz və könüllü iştirak edə bilər. Hər sinif üzrə minimum 3 nəfər şagird olmaqla təşkil olunan yay məktəbi I-IV siniflərdə tədris həftədə 5 dəfə gündə 3 saat olmaqla, V-X siniflərdə tədris həftədə 5 dəfə gündə 3-4 saat olmaqla təşkil olunur.
Ləman Abbaslı