Kiber dələduzlar növbəti yeni metoda əl atıb.
Belə ki, Azərbaycan Respublikası Prezidentinin rəsmi veb səhifəsinə oxşar saxta sayt vasitəsilə vətəndaşlara mesajlar göndərilib. Mesajda yeni qanunun qüvvəyə minməsi və hər bir uşaqlı ailəyə 500 manat məbləğində müavinət veriləcəyi yazılıb. Göndərilən linkə daxil olan insanlar isə fırıdaqçıların qurbanı olur.
Texnologiyanın inkişafı və insanların sosial şəbəkələrdən aktiv istifadəsi bəzən problemlərə yol aça bilir. Kiber hücumlar, saxta mesajlar artıq telefonumuzun bir parçasına çevrilib.
Kiber dələduzlardan qorunmaq üçün nəyə diqqət etmək lazımdır?
Məsələ ilə bağlı Ednews-a danışan informasiya texnologiyaları (IT) üzrə mütəxəssis Elvin Abbasovun sözlərinə görə bu tip “fişinq” hücumları daha çox teleqram sosial şəbəkəsi vasitəsilə edilir.
“Prezident Prezidentinin rəsmi internet informasiya ehtiyatına oxşar yaradılmış saxta veb səhifənin domeni “ru”dur. Azərbaycanda “ru” domenilə sayt yaradıla bilməz. Bu tip təhlükələrdən qorunmaq üçün linkin üzərinə basmamaq kifayətdir. Belə mesajları görəndə bilməliyik ki, saxtadır və bu dələduzluq halı ola bilər. Hətta bəzən bu mesajlar Azərbaycan nömrəsindən göndərilir. Ümumiyyətlə aidiyyatsız linklərə daxil olmamaq lazımdır. Mesajı açıb baxmaq olar, problem deyil, əsas məsələ orada göstərilən linkə keçid etməməkdədir”.
Ekspert qeyd edib ki, burada konkret nəzarət mexanizmi ola bilməz. Sadəcə aidiyyatı qurumlar belə fakt aşkarlandıqda cinayət işi başlada bilər.
“Əvvəldən bu kiber hücumlarının qarşısını almaq olmur. Çünki bu bir modeldir, virus deyil. Virus olanda qarşısını almaq olur, antivirus proqramları ilə və s. Lakin bu bir metoddur, hamı bir-birinə fayl, link göstərir. Bu hücumlar da eyni mahiyyət daşıyır. Belə hallar aşkarlandıqda aidiyyatı qurumlar, Elektron Təhlükəsizlik Xidməti, DTX, DİN anında hərəkətə keçirlər. Maarifləndirmə önəmlidir. Bu tip elektron hücumların qarşısını yalnız maarifləndirmə ilə almaq olar”.
Törə Zeynal
