“Fransanın dənizaşırı ərazilərində yaşayan xalqların üzləşdiyi unikal şərait barədə dünya ictimaiyyəti məlumatlandırılmalıdır”

Cəmiyyət 14:01 24.01.2025

Milli Məclisin deputatı Pərvanə Vəliyeva Bakı Təşəbbüs Qrupunun təşkilatçılığı ilə Fransanın müstəmləkəçiliyi altında olan Reyunyon adasına həsr olunmuş "Reyunyonun müstəqilliyi: Fransanın müstəmləkə mirasına və suverenlik yoluna baxış" mövzusunda beynəlxalq konfransda çıxış edib. 

"EDnyus" xəbər verir ki, millət vəkili çıxışında  ada xalqının Fransanın müsəmləkəçiliyi altnda üzləşdiyi iqtisadi və sosial prblemlərdən və bu problemlərin beynəlxalq arenada səsləndirilməyin vacibliyindən danışıb.O bildirib ki, dünya ictimaiyyətinin diqqəti çətinliklərlə üzləşən Reyuniyon adasının haqlı narazılıqlarına və müstəqillik müqavimətinə çəkilməlidir. Fransanın dənizaşırı ərazilərindəki vəziyyəti müzakirə edərkən, bu regionların kolonial mirası, iqtisadi asılılıq və sosial bərabərsizliklər baxımından üzləşdikləri unikal şərait barədə məlumatlanmaq vacibdir.

Reyuniyon adasının kolonial tarixi, Afrika və Malgaş mənşəli qulların istismarı ilə sıx bağlıdır. Onlar şəkər və kofe plantasiyalarında işləmək üçün adaya gətirilmişdilər. 1848-ci ildə quldarlığın ləğvindən sonra, fransızlar Hindistandan müqaviləli işçi qüvvəsi gətirdilər və bununla istismar dövrü davam etdi. Bu kolonial istismar, sosial və iqtisadi bərabərsizliklərin nəsillər boyu davam etməsinin təməlini qoydu. Ada 1946-cı ildə Fransanın dənizaşırı ərazisi statusu alsa da, bərabərsizliklər aradan qalxmadı, əksinə, daha da dərinləşdi.

20-ci əsrin ortalarında müstəqillik qazanan Əlcəzair, Konqo və Madaqaskar kimi Afrika ölkələrində olduğu kimi, Reyuniyonun koloniyadan dənizaşırı əraziyə çevrilməsi də vəd edilən bərabərliyi gətirmədi.

Fransız hakimiyyəti dövründə Reyuniyonun iqtisadi inkişafı qəsdən məhdudlaşdırılmışdı ki, ada xammal və ucuz işçi qüvvəsi tədarükçüsü rolunu saxlasın. Fransız hakimiyyətinin tətbiq etdiyi siyasət adanın kənd təsərrüfatı istehsalını və sənaye potensialını məhdudlaşdıraraq, Reyuniyon əhalisini idxal olunan mallardan asılı vəziyyətə saldı və əhalinin əsas mallara görə yüksək xərclərlə üzləşməsinə səbəb oldu. Bu vəziyyət Fransanın digər keçmiş koloniyalarında müşahidə olunan iqtisadi manipulyasiyanı əks etdirir; resurslar çıxarılıb daşınır və yerli iqtisadiyyatlar Fransanın maraqlarına uyğun şəkildə formalaşdırılırdı, nəticədə əhali yoxsul və həssas vəziyyətdə qalırdı.

Reyuniyonda Fransanın kolonial idarəetməsi təkcə istismarçı deyildi, həm də yerli əhalinin ləyaqətinə və milli kimliyinə sistematik şəkildə məhəl qoyulmaması ilə xarakterizə olunurdu. Fransız hakimiyyəti yerli mədəniyyət və ənənələri sistematli şəkildə sıxışdırır, fransız dilini və təhsil sistemini tətbiq edir, yerli dil olan Kreol dilindən istifadəyə mane olur. 

Adanın əhalisinin əksəriyyəti hələ də yüksək işsizlik səviyyəsi, yoxsulluq və imkan çatışmazlığı ilə mübarizə aparır. Faktiki olaraq adada gənclərin 60%-i işsizdir. Bu, sadəcə iqtisadi məsələ deyil, kökləri adanın kolonial keçmişinə gedib çıxan dərin sosial problemdir.

Lakin bütün bu çətinliklərə baxmayaraq, Reyuniyon əhalisi müqavimət göstərməyə davam edir. Maloya musiqisinin UNESCO-nun Dünya İrs Siyahısına daxil edilməsinə çalışan hərəkatlar və qeyri-hokumət təşkilatlarının yorulmaz fəaliyyəti Reyuniyonun mədəni kimliyinin qorunması və yenidən canlandırılmasına xidmət edirlər. Reyuniyon xalqı tarixlərini geri qaytarır və kolonializmin davam edən təsirlərinə qarşı mübarizə aparır.

Reyuniyon hekayəsi müqavimət hekayəsidir. Reyuniyon xalqı mərhəmət deyil, ləyaqət tələb edir. Onlar müstəqillik, bərabərlik tələb edir, öz müqəddəratını təyinetmə və öz gələcəyini müəyyən edəcək bir cəmiyyətdə yaşamaq uğrunda mübarizə aparırlar.

“Xatirələr işığında Heydər Əliyev” -in təqdimatı keçirildi

Xəbər xətti

“Uitkoff planı” rədd edilsə, HƏMAS tamamilə məhv ediləcək"
11:47 31.05.2025
ABŞ Ukraynanı Rusiya ilə danışıqlarda iştiraka məcbur edə bilər
11:39 31.05.2025
"Gəncənin bombalanması Ermənistanın hərbi-siyasi rəhbərliyinin göstərişi ilə həyata keçirilib "
10:50 31.05.2025
Senator Stiv Deyns Bakı-Yerevan sülh prosesinə ABŞ-ın dəstəyini bir daha ifadə etdi
10:21 31.05.2025
Azərbaycan və Dominikan Respublikası arasında diplomatik təhsil sahəsində əməkdaşlıq müzakirə olunub
10:17 31.05.2025
Ukrayna Türkiyədən hava hücumundan müdafiə sistemləri istədi
10:16 31.05.2025
"Qiyamət günü radiostansiyası"ndan iki sirli mesaj gəlib
10:10 31.05.2025
Can Pyero Qasperini "Roma"da
09:48 31.05.2025
"Fənərbaxça" iki ulduz futbolçu ilə yollarını ayırdı
09:11 31.05.2025
Bazarda keyfiyyətsiz günəbaxan yağları: Bu markalara diqqət edin!
09:05 31.05.2025
Türkiyə və Gürcüstandan olan din xadimlərinin Şuşaya səfəri başlayıb
09:04 31.05.2025
İranda tələbələr qazdan zəhərləndi: Universitet yataqxanasında təhlükəli hadisə
08:12 31.05.2025
Ərdoğan Zelenski ilə telefon danışığı aparıb
07:51 31.05.2025
Tramp Maskı qeyri-adi hədiyyə ilə yola saldı
07:47 31.05.2025
UEFA Çempionlar Liqasında final həyəcanı: PSJ "İnter"lə üz-üzə gəlir
07:33 31.05.2025
Alkoqol içəndə üzünüz qızarır? - Həkim təhlükə barədə xəbərdarlıq etdi
01:55 31.05.2025
Qədim mayalıların yeni sirri ortaya çıxdı
01:06 31.05.2025
Erməni Diasporunun Qaranlıq Tarixi: Yalanlar, Lobbiçilik və Azərbaycan Həqiqətləri
17:36 30.05.2025
"Qlobal Cənub QHT Platformasının yaranması fövqəladə hadisədir"
16:06 30.05.2025
Bələdiyyələrin vahid informasiya sisteminin yaradılması haqqında təklif qəbul olundu
13:42 30.05.2025
Nigeriyada 60-dan çox terrorçu zərərsizləşdirilib
13:05 30.05.2025
"Türkiyənin davamlı dəstəyinə ümid edirik"
12:57 30.05.2025
ABŞ Rusiya və Ukrayna arasında danışıqların ikinci raundunda iştirak etməyəcək
11:57 30.05.2025
"Xorvatiya ilə siyasi dialoqumuz əməkdaşlığımızı genişləndirmək üçün yaxşı zəmin yaradır"
11:21 30.05.2025
Daxildə Birlik, Xaricdə Etibar – Azərbaycanın Müstəqillik Formulu Oğuz Mirzə yazır...
11:21 30.05.2025
Azərbaycan millisi finalın bir addımlığında Dünya çempionatında həyəcanlı yarımfinal
10:52 30.05.2025
Azərbaycan və Çin arasında vizasız rejimə dair saziş təsdiqləndi
10:40 30.05.2025
HƏMAS Uitkoffun atəşkəs planını qəbul etmədi
10:31 30.05.2025
" İran və ABŞ arasında nüvə proqramı ilə bağlı fikir ayrılıqlarının həlli istiqamətində razılıq əldə olunmayıb"
10:27 30.05.2025
"Əmək bazarında fundamental dəyişikliklər baş verir"
10:08 30.05.2025
Azərbaycan və Pakistan ədliyyə sahəsində əməkdaşlığı genişləndirmək niyyətindədir
09:30 30.05.2025
Rusiya Zaporojyedə hava hücumları həyata keçirdi
09:15 30.05.2025
Pakistan-Əfqanıstan sərhədində qanlı toqquşma baş verib
08:58 30.05.2025
Azərbaycan Almaniya ilə yaşıl enerji sahəsində əməkdaşlıq imkanlarını müzakirə edir
08:56 30.05.2025
HƏMAS ABŞ-ın atəşkəs planını rədd etdi: "Əsas tələblərimiz yerinə yetirilmir"
08:32 30.05.2025
Di Mariya doğma klubuna qayıtdı
08:21 30.05.2025
Baydenin əvəzinə ABŞ-ni kim idarə edib? - Hökumət araşdırma aparır
08:03 30.05.2025
Antonio Konte “Napoli” ilə yollarını davam etdirir
08:03 30.05.2025
Ceki Çana və Ralph Macchioya qara kəmər verildi
07:27 30.05.2025
Putin Kim Çenə nə vəd edib? Moskva-Pxenyan hərbi ittifaqı yeni mərhələdə
07:14 30.05.2025
Hamısı