Makron hökuməti defoltla üzləşə bilər

Analitika 01:46 06.07.2025

Fransa Makronun siyasəti nəticəsində Avropanın iqtisadi baxımdan ən problemli ölkələrindən birinə çevrilib. Ölkənin xarici borcu pik həddə çatıb. Belə davam edərsə, dövlət defoltla üzləşə bilər.

Emmanuel Makronun prezidentliyi Fransa tarixinə xarici siyasətdə yaşanan uğursuzluqlarla yanaşı, iqtisadi problemlərin pik həddə çatdığı illər kimi də düşəcək. Onun idarəçiliyi dönəmində həyata keçirilən səriştəsiz və avantürist siyasət ölkəni fəlakətə sürükləyib. Beynəlxalq ekspertlərin qənaətinə görə, Fransa labirintin girişindədir və yaxın illərdə onun içində çabalayacaq. Ölkədə böhran meylləri davam edir, sadə vətəndaşların narazılıqları artır.

 "Kaspi" qəzetinin mövzuya dair məqaləsini təqdim edirik:

3,3 trilyon avroluq xarici borc

Dövlət borcunun davamlı olaraq artması isə əsas təhdidlərdən biridir. Fransa Milli Statistika və İqtisadi Tədqiqatlar İnstitutunun məlumatına görə, ölkənin xarici borcu 3,3 trilyon avronu keçərək ÜDM-in 113,7 faizinə çatıb. Ötən ilin ikinci yarısında Fransanın xarici borcu daha 72 milyard avro artıb. Proqnozlara görə, 2027-ci ilə qədər bu göstərici 3,6 trilyon avroya çata bilər. Məhz indiki iqtidarın yarıtmazlığı nəticəsində Fransa dövləti hər il 60 milyard avro borc ödəyir. 2027-ci ildə isə bu rəqəmin 80 milyard avroya qədər yüksəlmə ehtimalı var. Bu durum yaxın gələcəkdə dövlətin təhsil, ədliyyə, təhlükəsizlik sahələrini, həmçinin "yaşıl iqtisadiyyat"a keçidi maliyyələşdirmək imkanlarını azaldacaq. Baş nazir Fransua Bayru da xarici borc öhdəliyinin artmasından narahatlığını ifadə edib. Onun sözlərinə görə, Fransanın bütün tarixi ərzində heç vaxt belə böyük xarici dövlət borcu olmayıb: "Ölkəmizin həddən artıq borcu var və bundan hər bir Fransa vətəndaşının xəbəri olmalıdır. İndi bizim vəzifəmiz bu borcu azaltmaqdır. Xarici borc Makronun dövründə daha 12 faiz artıb". Baş nazir ölkənin xarici borcunu sosial modelin başı üstündən asılan "Damokl qılıncı" adlandırıb. Hazırkı vəziyyət Fransanın sosial modeli, suverenliyi, gələcəyi üçün əhəmiyyətli təhlükə yaradır və ölkəni defolt təhlükəsi ilə üz-üzə qoyur. Bu durum Makronun impiçmenti ilə də nəticələnə bilər.

"Bizim "maliyyə Motsartımız"

Əvvəllər sosial dövlətin tərəfdarı kimi çıxış edən Makron həm varlıları, həm də aztəminatlı təbəqəni özünə tərəf çəkməyi bacarmışdı. Lakin proseslərin gedişi göstərdi ki, o, Fransa tarixinin ən yarıtmaz prezidentidir. Tezliklə məlum oldu ki, o, faktiki olaraq Avropa bürokratiyasının və böyük şirkətlərin maraqlarını müdafiə edir. Atdığı addımlardan sonra Makron 2018-ci ildə fransızların əhəmiyyətli bir hissəsini özündən uzaqlaşdırdı. Müqayisə üçün deyək ki, 2017-ci ilin may ayında, yəni Makronun prezidentliyinə qədər Fransanın dövlət borcu 1,980 trilyon avro idi. "Bizim "maliyyə Motsartımız" (Makron nəzərdə tutulur - A.N.) səkkiz ildə ona 1,366 trilyon avro əlavə etməyi bacardı", - deyə fransız iqtisadçılar bildirirlər. Qeyd olunur ki, bu borc Makron tərəfindən məqsədli şəkildə yaradılıb. Onu hakimiyyətə gətirən bankirlər və digər kreditorlar bu borcun faizi ilə varlanırlar. İndi Maliyyə Nazirliyi ümid edir ki, fransızlar iqtisadiyyatı canlandırmaq üçün daha çox xərcləməyə başlayacaqlar. Fransanın "Le Figaro" nəşrinin oxucuları Makronu Fransanın dövlət borcunun ÜDM-in 114%-i ilə rekord həddə çatması xəbərinə görə fəal şəkildə tənqid edirlər. Uzun illər Fransada da yaşayıb-yaratmış serb prodüser və rejissor Draqan Milinkoviç Fimon fransızların Makrona görə utandıqları qənaətindədir. O qeyd edir ki, Makronun zəifliyi nüfuzlu və güclü siyasi xadimlər olan sələfləri Şarl de Qoll və Fransua Mitteranın fonunda xüsusilə nəzərə çarpır.

Makronun Olimpiya yalanı

Yerli mediada yer alan xəbərlərə görə, Fransa hökuməti vətəndaşlara növbəti dəfə "kəmərlərini sıxmağı" məsləhət görür. Məlum olur ki, onları "ən ucuz olimpiada" nağılları ilə aldadıblar. 2024-cü ildə Parisdə baş tutan Yay Olimpiya Oyunları ilə bağlı qalmaqal ölkədə ciddi narazılıqlara yol açıb. Halbuki, hökumət bildirirdi ki, Fransanın oyunlar üçün təklifi "tarixdə ən qənaətcil"dir. Bildirilmişdi ki, oyunlar ölkəyə cəmi 3,98 milyard avroya başa gələcək ki, bu da "Sidney 2000"dən bəri ən ucuz Olimpiada olacaq. Təşkilat Komitəsi əsas xərclərin özəl investorlar tərəfindən qarşılanacağını, dövlətin töhfəsinin isə minimal olacağını təkid edirdi. Amma Fransa Auditorlar Məhkəməsinin bu yaxınlarda dərc etdiyi hesabatda hər şeyin tamamilə fərqli olduğu göstərilib. İlkin hesablamalara görə, dövlət xərcləri təxminən altı milyard avro təşkil edib.

Avropanın ən problemli ölkəsi

Yeri gəlmişkən, Fransada mübahisəli pensiya islahatı ilə bağlı danışıqlar da çıxılmaz vəziyyətə düşüb. "Bloomberg"in yazdığına görə, bu, müxalifət partiyalarının etimadsızlıq səsverməsi üçün birləşəcəyi təqdirdə hökumətin yıxılma ehtimalını artırır. Baş nazir həmkarlar ittifaqları və işgüzar dairələrə minimum pensiya yaşının 62-dən 64-ə qaldırıldığı 2023-cü il qanununa yeni düzəlişlər etməyi tapşırıb. Hökumət iyulun ortalarına qədər xərclərin azaldılması və vergi artımlarını nəzərdə tutan yeni paketi təqdim etmək məcburiyyətindədir. Parlamentarilər tərəfindən bəyənilməyən bu tədbirlər artan dövlət borcuna nəzarət etmək üçün lazımdır. Hökumət hesab edir ki, büdcə kəsirini nəzarətdə saxlamaq üçün 2026-cı il büdcəsində daha 40 milyard avroya (46 milyard dollar) qənaət edilməlidir.

PKK-dan təhvil alınan silahlar belə yandırıldı - VİDEO

Xəbər xətti

Bu gün Türkiyədə Demokratiya və Milli Birlik Günüdür
11:25 15.07.2025
Kəlbəcərdə yabanı halda bitən 3 tondan artıq çətənə bitkisi məhv edilib
11:10 15.07.2025
Ağdamda Baş Prokurorluq tərəfindən regional konfrans keçirilir
11:01 15.07.2025
XİN Türkiyənin Demokratiya və Milli Birlik Günü münasibətilə paylaşım edib
10:55 15.07.2025
Su altında qalan daha bir şəhər tədqiq olunur
10:40 15.07.2025
Qida boyası şəkərli diabet yaradır
10:25 15.07.2025
Qazaxıstanda dünyanın ən bahalı metalı hasil olunur
10:10 15.07.2025
Çin ordusu döyüş təlimlərində robotlardan istifadə edib
09:55 15.07.2025
Çin pilotsuz tədqiqat gəmisini suya buraxdı
09:25 15.07.2025
" Aİ Ukraynada məcburi səfərbərliyə qarşı çıxmalıdır"
08:55 15.07.2025
NASA niyə kadr itirir?
08:27 15.07.2025
ABŞ Zəngəzur dəhlizinə nəzarəti öz üzərinə götürməyi təklif edib
07:58 15.07.2025
Ağdərədə 31 yaşlı kişini elektrik cərəyanı vurub
07:28 15.07.2025
Luka Modriç "Milan"a keçdi
07:06 15.07.2025
Aİ Ermənistana dəstəyini artıracaq
06:40 15.07.2025
Osimhenin transferi niyə bitmək bilmir?
06:10 15.07.2025
Baş ağrılarının mənbəyinə dair daha bir iddia ortaya çıxdı
05:44 15.07.2025
Sinaqoqa terror hücumu hazırlayarkən DTX tərəfindən tutulan şəxs törətdiyi əməli etiraf edib
05:19 15.07.2025
Tehran sülhə inanmır
04:58 15.07.2025
İsrail Ordusunun qərarı hökumətdə parçalanmaya səbəb olub
04:26 15.07.2025
""NATO rəhbərlərinin savadsızlığı ucbatından..." -Mariya Zaxarova
03:52 15.07.2025
Yaponiyanın hakim partiyası parlamentdəki mövqeyini itirə bilər
03:29 15.07.2025
Jorje Jezuş "Əl-Nəsr"in baş məşqçisi təyin edilib
03:05 15.07.2025
Təbrizdə partlayış səsləri eşidildi
02:35 15.07.2025
Malron Azərbaycanla Ermənistan arasındakı mümkün sülh müqaviləsindən danışdı
01:51 15.07.2025
NATO Gürcüstanda təlimlər keçirəcək
01:35 15.07.2025
Almaniya və Norveç Ukrayna üçün "Patriot" alacaq
00:51 15.07.2025
Goranboydakı qəzada piyada və sürücü ölüb
00:32 15.07.2025
Türkiyədə hoteldə baş vermiş yanğınla bağlı şok görüntülər yayılıb
00:27 15.07.2025
Tramp Rusiyaya 50 gün vaxt verdi
23:57 14.07.2025
Tramp və Rutte arasında görüş başlayıb
23:25 14.07.2025
Aİ-dən ABŞ-yə ixracatın 70 faizinə əlavə rüsumlar tətbiq olunur
22:51 14.07.2025
Tbilisidə dağılan binanın sakinləri otelə yerləşdirilib
22:23 14.07.2025
BMT-nin müqavilə və nizamnamə mexanizmlərinin öyrənilməsinə dair təlim proqramı yekunlaşıb – QHT-lər üçün
22:08 14.07.2025
Panama sahillərində güclü zəlzələ olub
21:38 14.07.2025
ISO süni intellekt ilə bağlı layihəsində iştirak üçün Azərbaycanın namizədliyini təsdiq edib
21:09 14.07.2025
Yuliya Sviridenkoya Ukrayna hökumətinin rəhbəri olmaq təklif olundu
20:41 14.07.2025
Çimərliyə ildırım düşdü
20:09 14.07.2025
Tiktoker ev dustaqlığına buraxıldı
19:36 14.07.2025
"Hava limanının radarları yadplanetlilərə yerimizi bildirir"
19:07 14.07.2025
Hamısı