Liviyada misirlilərin zorla saxlanılması ilə bağlı hələ qələmə alınmayan növbəti son hekayələrdən biri belədir. Bu dəfə yeddi misirli fəhlə doğma yurdlarına - Minya vilayətinin Səmalut bölgəsində yerləşən Suba kəndinə qayıtdıqdan sonra, 5 ay müddədində Liviyada silahlıların caynaqlarında yaşadıqları cəhənnəm həyatı barədə ətraflı danışıblar.
“5 ay”
Əvvəlcə Liviyadan qayıdanlardan biri olan Xələf Məhəmməd Şətyəvi danışıb: “Beş aydan artıq bir müddət ərzində Liviya həbsxanalarında cəhənnəmi öz gözlərimlə gördüm. Misrata şəhərində silahlı milislər bizim bütün şəxsi əşyalarımızı, həyatımız boyu zorla topladığımız qiymətli şeylərimizi, hətta mobil telefonlarımızı belə əlimizdən aldıqdan sonra bizi döyür, ağır əzablar verirdilər. İşgəncələr ardıcıl olaraq elektrik şoku, qamçı zərbəsi və təhqir şəklində davam edirdi, bəzən bizi casus olub kəşfiyyata xidmətdə, bəzən də “İŞİD” üzvü olmaqda ittiham edirdilər.
“Zərbə və təhqir”
Şətyəvi qeyd edib ki, “Misirdəki yaxınlarımızla istər Xarici İşlər Nazirliyi, istərsə də Minya vilayəti idarəsi xəttilə bütün əlaqələrimiz kəsilmişdi. Söyüş və zərbələrin davamında iki gün üçün bizə verilən bir tikə quru çörəklə kifayətlənməyə məcbur idik. Bütün bu əzab və əziyyətə bir parça çörək qazanmaq üçün bura gələn misirli fəhlə olduğumuza görə məruz qalırdıq”.
“Saxlanma anı”
İşgəncələrə məruz qalmış digər misirli Vəlid Fərəhat Subi deyib ki, ailəsini, övladlarını qoyub bir il yarımdan artıq bir müddət ərzində Livayada bir tikə çörək qazanmaq xatirinə qalmışdı: “Bir mikroavtobus bizi atəş xəttinə yönələn bir yolla apardı. Misrata ordusu deyilən silahlı milislər bizi həbs edib, şəhər həbsxanasına saldılar və 26 gündən artıq bir müddət ərzində orada saxladılar. Bundan sonra bizi Liviya ordusunun Hərbi Hava Qüvvələri məktəbinin həbsxanasına köçürdülər. Bir müddət də burda qaldıq. Zərbələrin, təhqirlərin, vaxtaşırı sorğu-sualın arası kəsilmirdi, bizi 24 saatdan artıq vaxt ərzində ac və susuz saxlayırdılar və sonra yenidən işgəncələr, təhqirlər və söyüşlər başlayırdı”.
O, daha sonra deyib: “Bizim haqqımızda qanunsuz immiqrasiya protokolu tərtib edib, Misrata aeroportundan Liviya təyyarəsilə Bürcülərəb hava limanına gətirdilər. Liviyada bizi tutanda nəyimiz vardı, hər şeyi- pul, pal-paltar, telefonları əlimizdən aldılar”.
“Biz bir şey bilmirik”
Qayıdanlardan digəri Xalidin bacısı deyib: “Dəfələrlə Misir Xarici İşlər Nazirliyinə müraciət etdik. Hər dəfə bizi katib səviyyəli bir adamla görüşdürüb deyirdilər ki, biz hələ bir şey bilmirik. Liviyalılarla əlaqəyə girib, onların harada olmasını öyrənərik”.
“Elektroşok və qamçı”
Liviyadan qayıdanlardan biri olan Məhrus Cümə Bərəkət bunları açıqlayıb: “Bizim bədənimizdə qamçı və elektroşokla verilən işgəncələrin izi hələ də qalmaqdadır. Bu cür işgəncəni heç yerdə görməmişdim. Dörd ay yarım həbsxanada qaldıq. Buna qədər il yarım orada evlənmək üçün pul yığa bilim deyə, işlədim. Amma taleyin hökmü belə oldu. Mikroavtobusun sürücüsü bizim cəbhə xəttinə yaxınlaşmağımızın səbəbkarı oldu. Əvvəlcə bizi Təmimə həbsxanasına saldılar, sonra heç bilmədik haraya köçürdülər. Bizi İskəndəriyyənin Bürcülərəb aeroportuna gətirənə qədər həbsxanada qaldıq ”.
“Quru çörək”
Zülmə məruz qalanlardan biri olan Nəcah Camal Tuni deyir: “Kədər və həsrət bizi öldürmədən ata-anamı görməyi arzulayırdım. Kaş ki, Misir höküməti gənclər üçün ölkə daxilində iş yerləri açaydı, öz əlimizlə, özümüzü Liviya torpağında bir tikə çörək xatirinə təhlükə altında qoymazdıq”.
Nəbil Həfzi Seyyid gənclərə bu məsləhəti verdi: “Misirdə qalıb quru çörək yeyin, amma Liviyaya getməyin”.
“Qurumuş göz yaşları”
Qayıdanlardan birinin anası isə bunları deyib: “Biz gördüyümüzü gördük. Oğlum Misirdə nə iş olsa işləyər, daha heç bir yerə getməyəcək. Bəsdir, mənim daha onun üçün axıdılası göz yaşlarım qalmayıb”.
Misirin Xarici İşlər Nazirliyi Minyanın Səmalut bölgəsindən olan 7 misirli fəhlənin bir qədər əvvəl, Liviya hakimiyyət orqanları ilə əlaqələr qurulandan sonra vətənə döndüyünü elan edib. Vətənə qayıdanlar bunlardır: “Məhrus Cümə Bərəkət, Nəbil Həfzi Seyyid, Vəlid Fərəhat Subi, Əhməd Məhəmməd Yusif , Rami Rza Tuni, Xələf Məhəmməd Şətyəvi və Nəcah Camal Tuni”.
Müəllif: Misirli jurnalist Əhməd əl-Əzhəri
Ərəb dilində tərcümə : Zakir Qasımov
