"Müharibə olmasın, bizə ədəbiyyat lazım deyil" - Yazıçılar arasında SORĞU

Mədəniyyət 20:00 28.03.2024

Son zamanlar dünyada baş verən hadisələr, geosiyasi reallıqlar, kütləvi etirazlar, terrorlar, iqtisadi böhranlar bəşəriyyəti naməlum tunelə doğru aparır. Prosseslərin gedişatı III Dünya Müharibəsini gətirib çıxara bilərmi?Dünya Müharibəsi başlasa ədəbiyyat tamamilə tənəzzülə uğraya bilər? Ümumiyyətlə, müharibələrin ədəbəiyyata təsiri necə olur?

Ednews bu barədə tanınmış yazıçılar arasında sorğu keçirib. Cavabları təqdim edirik:

Səfər Alışarlı

"Ədəbiyyatın rəqibi müharibə deyil, süni intellektdir. Müharibə ədəbiyyata yeni faciə mövzuları, yeni qəhrəmanlıq örnəkləri verir. Müharibə insanlar arasında köhnə hesabları silməklə ədəbiyyata təzə qida bazası yaradır. Təəssüf ki, bəzi ciddi səbəblər üzündən bizim ədəbiyyatımızda bu baş vermədi. Bəlkə də bizim müharibəmiz hələ qurtarmadığından onun yazıçısı gecikir.

Məncə, süni intellek yazıçı ilə döyüşdə qalib gələ bilməz. Süni intellekt yazıçının oxucusunu əlindən almaqla, cəmiyyətin ənənəvi zövqünü ciddi təsirlərə məruz qoymaqla, mənəvi dəyərləri dəyişməklə onu lazımsız edə bilər".

Elçin Hüseynbəyli

"Əksinə, müharibələr ədəbiyyatı stimullaşdırır. Çünki ən böyük ədəbiyyat, sənət əsəri faciə üstündə qurulur. Əlbəttə, mən bunu istəməzdim, amma reallıq budur. Troya müharibəsini xatırlsanız kifayətdir".

Alpay Azər

"Səhv etmirəmsə, filosof Hanna Arendt II-ci Dünya Müharibəsi zamanı təxminən belə demişdi: "Bundan sonra şeir yazmağın heç bir mənası qalmadı". Amma həmin müharibədən sonra şeirlər də yarandı, poeziyada yeniliklər də edildi. "III Dünya Müharibəsi başlasa ədəbiyyat tənəzzülə uğraya bilərmi?" sualına gəldikdə isə, sözsüz ki, belə bir şey ən azından, müharibənin getdiyi ölkələrdə ədəbiyyata neqativ mənada təsir edə bilərdi. Yəni yazıçılar stress keçirərdi, yaradıcı böhran keçirərdilər, hətta Stefan Svayq kimi intihar edənlərə də rast gəlinərdi. Amma başqa misal da var. Mariopol faciəsi il bağlı sənədli filmin son Oskar film yarışında mükafat alması, yəni ədəbiyyat heç də həmişə yaradıclığa tənəzzül mənasında təsir etmir. Sonda Allaha dua edək ki, III-cü Dünya Müharibəsi olmasın".

Sevinc Elsevər

"Əksinə, ədəbiyyat və incəsənət çiçəklənər. Yeni-yeni müəlliflər, süjetlər, cərəyanlar çıxar ortaya. Filmlər çəkilər, tamaşalar qoyular, rəsmlər çəkilər. Ancaq Allah eləməsin III-Dünya Müharibəsi olsun. Kaş yer üzü elə cənnət olaydı ki, heç ədəbiyyata və incəsənətə ehtiyac olmayaydı. Olsa da məişətdə. İnsanların ruhu pak olaydı, onları paklandırmağa zada ehtiyac duyulmazdı. Müharibə olmasın, bizə ədəbiyyat lazım deyil".

Oğuz

“Xatirələr işığında Heydər Əliyev” -in təqdimatı keçirildi

Xəbər xətti

Prezident və birinci xanım faşizm üzərində Qələbə uğrunda mübarizədə həlak olan Azərbaycanlıların xatirəsini ehtiramla anıblar
12:35 09.05.2025
Birinci vitse-prezident Mehriban Əliyeva Faşizm üzərində Qələbə Günü münasibətilə paylaşım edib
10:03 09.05.2025
Azərbaycan Prezidenti Almaniya Kanslerinə təbrik məktubu göndərib
09:52 09.05.2025
"Bakı ilə dialoqda vasitəçilərə ehtiyac yoxdur"
09:12 09.05.2025
“Sülhün kökləri” Təşkilatı “Sülh Yürüşü” təşkil edəcək
16:31 08.05.2025
ANAMA yanında İctimai Şuranın üzvləri regiona səfər ediblər
16:03 08.05.2025
"1948-ci ildən bəri Şri-Lanka rəhbərləri etnik münaqişəni “ötürmə” vasitəsinə çeviriblər"
15:21 08.05.2025
Laçında “Heydər Əliyev – Müstəqillik, Suverenlik və Şanlı Zəfər” mövzusunda konfrans keçirilib
12:52 08.05.2025
Sabah 30 dərəcə isti olacaq
12:44 08.05.2025
“Turkish Airlines” Pakistana uçuşları ləğv edib
12:41 08.05.2025
Livanda Azərbaycan Evi açılıb
12:32 08.05.2025
Əminə Ərdoğan “Beynəlxalq İslam Sənətləri” sərgisində Azərbaycan stendini ziyarət edib
12:29 08.05.2025
Ukrayna Prezidenti Anım və İkinci Dünya müharibəsində Qələbə Günü münasibətilə xalqa müraciət edib
12:15 08.05.2025
Ümummilli Lider Heydər Əliyevin anadan olmasının 102-ci ildönümü Berlində qeyd edilib
12:08 08.05.2025
Qaxda silah-sursat aşkarlanıb
12:05 08.05.2025
Bu gün Avropa Liqasında finalçılar bəlli olacaq
12:02 08.05.2025
Azərbaycan Həmkarlar İttifaqları Konfederasiyası "Sən elə bir zirvəsən" adlı tədbir təşkil edib
11:57 08.05.2025
Pakistanın hava limanı yaxınlığında partlayışlar baş verib
11:52 08.05.2025
"Vyetnam Azərbaycan ilə əməkdaşlığı özünün strateji-siyasi xətti hesab edir"
11:47 08.05.2025
CNN: Hindistan və Pakistan arasında son illərin ən böyük hava döyüşü baş verib
11:35 08.05.2025
Azərbaycanın və Vyetnamın dövlət başçıları mətbuata bəyanatlarla çıxış ediblər
11:32 08.05.2025
Putinlə Szinpin arasında görüş başladı
11:28 08.05.2025
Azərbaycan və Almaniya arxeoloqları Ağalıqtəpə yaşayış yerində tədqiqat aparıblar
11:23 08.05.2025
Bakıda “Kənddən Şəhərə” həftəsonu yarmarkası təşkil olunacaq
11:20 08.05.2025
Qubada II Beynəlxalq folklor rəqs və yaradıcılıq festivalından
11:11 08.05.2025
Azərbaycan və Vyetnam arasında Biznes Şura yaradılır
11:06 08.05.2025
Bu gün görkəmli bəstəkar Soltan Hacıbəyovun doğum günüdür
11:02 08.05.2025
Vyetnam Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsinin Baş katibi Şəhidlər xiyabanını ziyarət edib
Vyetnam Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsinin Baş katibi Şəhidlər xiyabanını ziyarət edib
11:00 08.05.2025
Vyetnamın KP MK-nın Baş katibinin xanımı İçərişəhərlə tanış olub
10:59 08.05.2025
Alimlər Britaniya sahillərində üzən qədim köpəkbalığı növü kəşf ediblər
10:53 08.05.2025
Azərbaycanın etibarlı tərəfdaş kimi mövqeyi möhkəmlənir
10:30 08.05.2025
Azərbaycan və Vyetnam XİN başçıları strateji tərəfdaşlığın inkişaf perspektivlərini müzakirə ediblər
10:27 08.05.2025
“Aztelekom” bayrağı Heydər Əliyev zirvəsində dalğalanıb
10:22 08.05.2025
Yeni dövrün mübarək, azad Şuşa!
09:40 08.05.2025
Türk Dövlətləri Ali Məhkəmələrinin Konfransının Əsasnaməsi təsdiq edilib
09:23 08.05.2025
Alimlər Günəş sistemində doqquzuncu planetin mümkün namizədini aşkar ediblər
07:56 08.05.2025
KİV: İsrail və Türkiyə Azərbaycanın vasitəçiliyi ilə Bakıda danışıqlar keçirəcək
00:28 08.05.2025
Mayın 8-i Beynəlxalq Talassemiya Günüdür
00:00 08.05.2025
Bakıda "Azərbaycan-Türkiyə nəqliyyat və kommunikasiya əlaqələri haqqında elmi seminar keçirildi
17:50 07.05.2025
Mina sahələrində ümidlərin bərpası - Thembisa Fakude yazır...
14:31 07.05.2025
Hamısı