Hazırda dünya əhalisinin yalnız 3%-i dəniz səviyyəsindən 2000 m hündürlükdə yaşayır. Kusko (Peru) və Lasa (Tibet) kimi yaşayış məntəqələrini buna misal çəkmək olar. Bu səbəbdən VI-XI əsrlərdə Özbəkistanın şərq  hissəsindəki dağlıq ərazidə yerləşən bu yaşayış məntəqələrinin inkişafı alimləri təəccübləndirib. EDnews Arkeonews-a istinadən xəbər verir ki, dronlara quraşdırılan lazerlərin köməyi ilə bu bölgədə iki qədim şəhərin qalıqları aşkarlanıb.

Şəhərlərdən biri olanTuğunbulaq  dəniz səviyyəsindən 2000 m hündürlükdə yerləşir və ərazisi təxminən 120 hektardır. Hesablamalara görə, burada on minlərlə insan yaşayıb ki, bu da onu o vaxtkı Səmərqəndlə müqayisə etməyə imkan verir.

Kəşf olunan ikinci şəhər-Taşbulaq isə nisbətən daha kiçik olsada, daha hündür nöqtədə yerləşir. Şəhərin təxmin olunan ərazisində bir neçə qədim müsəlman məzarı da aşkarlanıb. Ehtimal olunur ki,orta əsrlərdə bu şəhəri qüdrətli türk sülalələrindən biri idarə edib.

Bu tapıntı dağlıq ərazilərdə qədim sivilizasiyanın təkamülünü  anlamaq üçün çox vacibdir. Orta əsrlərdə bu qədər hündürlükdə yerləşən şəhərlərə nadir hallarda rast gəlinirdi. Tapıntı göstərir ki, bu dövrdə İpək Yolu boyunca yerləşən siyasi və iqtisadi mərkəzlər dağlıq ərazilərdə yerləşirdi.Amma indiyə qədər tapılan xəritələr İpək Yolunun dağlardan yan keçdiyini göstərirdi.

Tədqiqatçılar güman edir ki, o dövrdə əhali  dəmir filizinin bol olduğu bu ərazidə filizləri əritməkçün küləyə ehtiyac duyurdu. Küləkdən istifadə etmək üçün bu regionda yaşayan əhali dağlıq ərazilərə yayılmağa məcbur olmuşdur. Qazıntılar zamanı aşkar olunmuş sobalar da bu ehtimalı qüvvətləndirir. Sobaları yandırmaqçün əhali oduncağa ehtiyac duyurdu. Çox güman ki, buna görə bölgəni əhatə edən sıx meşələr yox olub. Meşələrin yox olmağı sel və qar uçqunlarına səbəb olub ki, bu da əhalini o şəhərləri tərk etməyə vadar edib.