Xəzər-Avropa İttifaqı enerji dəhlizinin iqtisadiyyata necə təsir edəcək?
Prezident İlham Əliyev Azərbaycanın Xəzər-Avropa İttifaqı enerji dəhlizini yaratmaq üçün tərəfdaşlarla fəal işləmək niyyətində olduğunu bildirib. Qaradağ Günəş Elektrik Stansiyasının rəsmi açılış mərasimində Azərbaycan prezidenti deyib ki, hazırda 4 qiqavat gücündə bərpa olunan enerji mənbələri üçün texniki-iqtisadi əsaslandırma hazırlanır.
Bəhs edilən Xəzər-Avropa İttifaqı enerji dəhlizinin yaradılması və ölkəmizin Avropaya bərpa olunan enerji ixrac etməsi ölkədə qeyri-neft sektoruna necə təsir edəcək?
Bu barədə Ednews-a danışan iqtisadi ekspert Emin Qəribli, gələcəkdə ölkənin qeyri-neft sektorunda “Yaşıl Enerji”-dən genişmiqyaslı şəkildə istifadə ediləcəyini açıqlayıb.
“Son illərdə Azərbaycanda bərpaolunan enerjinin inkişafı olduqca uzun yol qət edib. Təbii ki, bu Avropa ölkələri tərəfindən dəyərləndirilir və hazırda bir çox ölkələr Azərbaycana yeni energetika tərəfdaşı kimi nəzər yetirir. Azərbaycanın illər ərzində qazandığı reputasiyası öz növbəsində ölkənin irəlidə səmimi və etibarlı tərəfdaş olduğuna dair inam yaradıb. TANAP kimi bir çox meqa layihələr vardır ki, ölkəmiz onları uğurla həyata keçir və öz iqtisadi azadlığını təminat altına alır. Bunun əhəmiyyətini ona görə vurğulamaq istəyirəm ki, bütün bunlar qlobal iqtisadi arenada Azərbaycanı təmsil edir və güvənli tərəfdaş siması yaradır. Bu gün Azərbaycan hər hansı bir addım atırsa, bu o deməkdir ki, artıq baş verə biləcək bir çox hadisələr hesaba qatılıb və bir sıra ölçülər götürülüb.
Bunu qeyd etməyim də vacibdir ki, “Yaşıl Enerji” hələ özü yeni bir sahədir və onun özünü tam şəkildə sübut etməsi üçün hələ illər tələb olunur. Bu enerjinin ixrac olunmasına gəldikdə isə, qeyd edək ki, bunun Azərbaycan üçün xüsusi əhəmiyyətə sahibdir. Çünki, ölkəmiz üçün qeyri-neft sənayesinin inkişafı həddən artıq lazımi tədbirdir”.
Ekspert həmçinin yaxın gələcəkdə Azərbaycanın enerji sərfiyyatının neçə faizini yaşıl enerjinin təşkil edəcəyi haqqında öz proqnozlarını da bölüşüb. O, qeyd edib ki, bərpa olunan enerji hər regionda fərqli şəkildə yararlı olur.
“Bu sahənin inkişafı üçün ən yeni texnologiyaların idxalı mühim məsələdir. Lakin, təkcə idxal vasitəsilə bərpa olunan enerji mənbələri stansiyaları təsis etmək mümkün deyil. Enerjinin Avropa bazarına çıxarılması üçün yerli alimlərin bu sahəyə cəlb edilməsi və ölkə ərazisində “Yaşıl Enerji” üçün ən əlverişli sahələrin dəyərləndirilməsi yaxın gələcəkdə, inanıram ki, atılacaq addımlardandır. Bundan başqa Şərqi Zəngəzurda yaradılacaq enerji stansiyaları ilə mütəmadi olaraq enerji istehsal edib, təbii qaz daha çox Avropa bazarına ixrac ediləcək”.
E.Qəribli qeyd edib ki, Azərbaycanın işğaldan azad edilmiş torpaqlarında bərpa olunan enerji üçün olduqca bəhrəli bir mühit var.
“Əmələ gələn ucuz enerjini yerli əhali istifadə edəcək və bu daxili iqtisadiyyatda qaz istehsalına olan tələbi azaldacaq. Qeyd edim ki, bu enerji əhalini təmin etmək üçün kifayət edir. Günəş Elektrik Stansiyaının Azərbaycanda istifadəsi olduqca əlverişlidir. Buna görə də bərpa olunan enerjinin ölkədə istifadəsi gələcək 10 il ərzində xeyli artacaq. Növbəti 30 ildə isə, artıq ölkəmiz xaricə “Yaşıl Enerji” ixrac edəcək və bu xarici iqtisadi münasibətlərin böyük bir hissəsini təşkil edəcək”.
Fərid Axundov
