COVID ilə əlaqəli infeksiyalar müəyyən qədər yüngül olsa da, hələ də narahatedici xəstəliyin uzunmüddətli təsirləri qalmaqdadır. İndiyə qədər vəziyyətlə bağlı çox şey, o cümlədən onun nə qədər davam etdiyi və tədqiqatçılar xəstəlik haqqında daha çox anlamaq üçün simptomları öyrənirlər. Hazırda araşdırmalar, uzunmüddətli COVID-in 4 əlavə növünün olduğunu ortaya qoyub.
Uzunmüddətli Covid nədir?
Uzunmüddətli covid, ilkin infeksiyadan sonra dörd həftədən çox davam edən simptomlar və ya yeni simptomlar kimi müəyyən edilir. Böyük Britaniyada təxminən 1,5 milyon insan və ya əhalinin 2,4%-i mart ayında uzun müddətli Covid simptomlarından əziyyət çəkib. Bunlara yorğunluq, nəfəs darlığı, qoxu itkisi, dad itkisi və konsentrasiyada çətinlik daxildir.
Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının məlumatına görə, 2020 və 2021-ci illərdə Avropada ən azı 17 milyon insan ilkin infeksiyadan sağaldıqdan aylar sonra uzun müddətli Covid simptomlarından əziyyət çəkib.
Uzunmüddətli COVID-in digər növləri hansılardır?
“Nature Medicine” elmi jurnalında dərc olunan son araşdırma, COVID-dən əziyyət çəkənlərin aşağıdakı kateqoriyalardan birinə aid olduğunu müəyyən edib:
-Ürək və böyrək sistemlərinə təsir etməsi
-Tənəffüs və yuxu sisteminə təsir etməsi
-Əzələ-skelet və sinir sistemlərinin vəziyyətində kəskinlik
-Həzm və tənəffüs sistemlərində problemlər
Araşdırmalara görə, ürək və böyrək sistemlərinə təsir edən alt tip ən çox yayılmaqdadır. Belə ki, xəstələrin 34% -i bu kateqoriyaya edilir. Bununla belə, xəstələrin 33% -i tənəffüs simptomları, narahatlıq, davamlı baş ağrıları və yuxusuzluq ilə ikinci kateqoriyaya şamil edilir.
Digər xəstələrin 23% -i əzələ-skelet sistemi və sinir sistemi qrupuna aid edilir. Xəstələrin yalnız 10% -i bağırsaq problemindən əziyyət çəkdiyi qeydə alınıb.
Elnur Ənvəroğlu
