Yeni qan qrupu sistemi aşkarlanıb

Sağlamlıq 08:25 17.04.2025

Əlli il əvvəl naməlum səbəbdən qanında vacib bir molekul olmayan bir hamilə qadın üzərində aparılan testlər 2024-cü ildə insanlarda yeni bir qan qrupu sisteminin – MAL qan qrupunun – aşkar edilməsinə səbəb olub.

“EDnews” xəbər verir ki, bu kəşf Böyük Britaniya və İsraildən olan elm adamlarının uzun illər davam edən araşdırmaları nəticəsində mümkün olub.

Araşdırma nəticələri “Blood” jurnalında dərc olunub və bu tapıntı nadir qan qruplarının daha yaxşı başa düşülməsinə və təhlükəsiz qanköçürmə proseslərinin aparılmasına böyük töhfə verə bilər.

1972-ci ildə hamilə bir qadından götürülən qan nümunəsində “AnWj antigeni” adlanan molekulun yoxluğu həkimləri çaşdırmışdı. Sonrakı tədqiqatlar göstərib ki, insanların 99,9 faizdən çoxu bu molekula malikdir, lakin bəzi nadir hallarda bu molekul qanda olmaya bilər. Tədqiqatı aparanlardan biri, Böyük Britaniya Milli Səhiyyə Xidmətinin hematoloqu dr. Louise Tilley bu qəribəliyi 20 ildən artıq araşdırdığını bildirir. Onun sözlərinə görə, bu yeni qan qrupu sistemi nadir, lakin tibbi cəhətdən çox vacib xəstələrin daha doğru tanı və müalicəsinə imkan verəcək. Yeni kəşf edilən qan qrupu MAL geni ilə əlaqədardır. Bu genin hər iki nüsxəsi dəyişiklik (mutasiya) keçirdikdə insanın qanında “AnWj antigeni” olmur və bu şəxs MAL mənfi qan qrupuna sahib olur. Tədqiqatçılar üç belə nadir xəstəni müəyyən ediblər. Bu antigenin olmaması insanın sağlamlığına birbaşa zərər verməsə də, uyğunsuz qan köçürülməsi halında ciddi nəticələrə səbəb ola bilər. İnsanlar, əsasən, ABO və Rh qan qruplarını tanıyır. Amma bədəndə qırmızı qan hüceyrələrinin səthində daha az tanınan, lakin tibbi baxımdan önəmli olan bir çox antigenlər var. Qan köçürülməsində bu antigenlərin uyğun gəlməsi həyati əhəmiyyət daşıyır. Əks halda, bədən yad qanı rədd edə və ağır reaksiyalar baş verə bilər. MAL zülalı hüceyrələrin səth strukturunu sabit saxlamaq və molekulların daşınmasına kömək etmək kimi funksiyalar daşıyır. Əvvəlki tədqiqatlar göstərir ki, “AnWj antigeni” yeni doğulmuş körpələrdə yoxdur və doğuşdan dərhal sonra yaranır. Tədqiqatçılar bu kəşf sayəsində MAL mənfi qan qrupunu daşıyan xəstələrin qanlarının təhlükəsiz şəkildə istifadəsi və uyğun donor tapılması üçün yeni test üsulları inkişaf etdirə biləcəklərini bildirirlər. Əlavə olaraq, bu mutasiyanın irsiyyətlə ötürülüb-ötürülmədiyini müəyyən etmək də mümkün olacaq. Beləliklə, bəzi hallarda bu vəziyyət digər gizli tibbi problemlərin əlaməti ola bilər.

Bu yeni kəşf nadir qan qruplarının daha yaxşı başa düşülməsi istiqamətində mühüm addımdır. Tədqiqatçılar bu sahədə daha çox insan həyatının xilas edilə biləcəyini ümid edirlər.

Fatimə Mərdanlı // EDnews 

“Xatirələr işığında Heydər Əliyev” -in təqdimatı keçirildi

Xəbər xətti

Avropa Şurasının baş katibi Bakı və İrəvanla sülh sazişinin imzalanması məsələsini müzakirə etməyi planlaşdırır
13:30 16.05.2025
Ukrayna etibarsız silah təchizatçılarına görə yüzmilyonlarla dollar itirib
13:25 16.05.2025
Pentaqon "Qızıl qübbə" müdafiə sistemi planını tamamladı
13:09 16.05.2025
Türkiyə Prezidenti Albaniyaya yola düşüb
12:48 16.05.2025
Sabah 27 dərəcə isti olacaq
12:27 16.05.2025
ABŞ Dövlət katibi İstanbula gedib
12:20 16.05.2025
Türkiyə-ABŞ-Ukrayna üçtərəfli görüşü başlayıb
12:13 16.05.2025
Postmodernizm Ədəbiyyatı Necə Dəyişdi?
11:57 16.05.2025
İlham Əliyevin Tiranada Avropa İttifaqı Şurası və Avropa Komissiyasının prezidentləri ilə görüşü olub
11:54 16.05.2025
Azərbaycan Ordusu silah və texnika yaz-yay mövsümü istismarı rejiminə keçib
11:54 16.05.2025
İspaniya Türkiyənin “Hürjet” təlim-məşq təyyarəsini satın alır
11:45 16.05.2025
“Xəzər” jurnalının yeni nömrəsi çap olunub
11:45 16.05.2025
Milli Qəhrəman İqor Kşnyakinin qızlarının oxuduğu “Səma qəhrəmanları” mahnısına klip çəkilib
11:39 16.05.2025
Rusiyada şam zavodunda partlayış baş verib, dağıntılar altında qalanlar var
11:32 16.05.2025
Bakıda yeni ticarət mərkəzinin tikintisinə icazə verilib
11:30 16.05.2025
ADY-nin elektron xidmətlər portalı “digital.login”ə inteqrasiya edilib
11:25 16.05.2025
Fransa İranı məhkəməyə verəcək
10:39 16.05.2025
Xankəndidə ilk dəfə 21 abituriyent üçün qəbul imtahanı keçiriləcək
10:39 16.05.2025
Bəzi dağ çaylarından sel keçəcək
10:37 16.05.2025
Azərbaycan gəncləri Türkiyədə bayram tədbirlərində iştirak edəcəklər
10:33 16.05.2025
Tuğra xanımın şərəfinə inşa olunan Xan sarayı
10:26 16.05.2025
Gənclər Kitabxanasında Əbdülrrəhim bəy Haqverdiyevin xatirəsi anılıb
10:26 16.05.2025
Azərbaycan və Belarus Müdafiə nazirliklərinin nümayəndələri arasında görüş keçirilib
10:21 16.05.2025
Lamiyə Vəliyeva beynəlxalq turnirdə bürünc medal qazanıb
10:19 16.05.2025
Ukrayna ordusuna məxsus F-16 qırıcısı ilə əlaqə kəsilib
10:11 16.05.2025
İtaliya səfiri Eldar Əzizovla Neapolla qardaşlaşma əlaqələrinin gücləndirilməsini müzakirə edib
10:02 16.05.2025
Qarabağ və Şərqi Zəngəzurda yaşıl və səmərəli texnologiyaların tətbiqi müzakirə olunub
09:32 16.05.2025
Bu gün Əfv Komissiyasının 2025-ci il üçün sonuncu iclası keçiriləcək
09:21 16.05.2025
Bu gün hava küləkli olacaq
09:12 16.05.2025
Azərbaycanda ilk dəfə fortepiano ixtisası üzrə milli dərslik hazırlanır
09:12 16.05.2025
Belçika nüvə enerjisindən imtina planından geri çəkilib
09:03 16.05.2025
31 il əvvəl şəhid olmuş əsgərin nəşi Naxçıvana gətirilib
08:28 16.05.2025
Azərbaycanı təmsil edən atçı: Britaniyada Azərbaycan bayrağını dalğalandırmaq böyük qürurdur
08:11 16.05.2025
Annalena Berbok BMT Baş Assambleyasının sədri vəzifəsinə namizəd kimi ilk çıxışını edib
07:32 16.05.2025
Biləsuvar sakinini ildırım vurub
07:12 16.05.2025
COVID-19-un yeni dalğası Asiyada yayılır
05:24 16.05.2025
Kosmos necə "səslənir"? - NASA ölən ulduzun və qara dəliyin səslərindən "musiqi" yaratdı
05:19 16.05.2025
ABŞ-nin iri kriptovalyuta birjasına haker hücumu olub
04:22 16.05.2025
Ermənistanın qanunvericilik, icra və məhkəmə orqanlarında Azərbaycan dili işlənəcək - Qərbi Azərbaycan Xronikası
04:16 16.05.2025
Mərakeşdə Azərbaycanın tanıdılması tədbiri keçirilib
00:29 16.05.2025
Hamısı