Yeni qan qrupu sistemi aşkarlanıb

Sağlamlıq 08:25 17.04.2025

Əlli il əvvəl naməlum səbəbdən qanında vacib bir molekul olmayan bir hamilə qadın üzərində aparılan testlər 2024-cü ildə insanlarda yeni bir qan qrupu sisteminin – MAL qan qrupunun – aşkar edilməsinə səbəb olub.

“EDnews” xəbər verir ki, bu kəşf Böyük Britaniya və İsraildən olan elm adamlarının uzun illər davam edən araşdırmaları nəticəsində mümkün olub.

Araşdırma nəticələri “Blood” jurnalında dərc olunub və bu tapıntı nadir qan qruplarının daha yaxşı başa düşülməsinə və təhlükəsiz qanköçürmə proseslərinin aparılmasına böyük töhfə verə bilər.

1972-ci ildə hamilə bir qadından götürülən qan nümunəsində “AnWj antigeni” adlanan molekulun yoxluğu həkimləri çaşdırmışdı. Sonrakı tədqiqatlar göstərib ki, insanların 99,9 faizdən çoxu bu molekula malikdir, lakin bəzi nadir hallarda bu molekul qanda olmaya bilər. Tədqiqatı aparanlardan biri, Böyük Britaniya Milli Səhiyyə Xidmətinin hematoloqu dr. Louise Tilley bu qəribəliyi 20 ildən artıq araşdırdığını bildirir. Onun sözlərinə görə, bu yeni qan qrupu sistemi nadir, lakin tibbi cəhətdən çox vacib xəstələrin daha doğru tanı və müalicəsinə imkan verəcək. Yeni kəşf edilən qan qrupu MAL geni ilə əlaqədardır. Bu genin hər iki nüsxəsi dəyişiklik (mutasiya) keçirdikdə insanın qanında “AnWj antigeni” olmur və bu şəxs MAL mənfi qan qrupuna sahib olur. Tədqiqatçılar üç belə nadir xəstəni müəyyən ediblər. Bu antigenin olmaması insanın sağlamlığına birbaşa zərər verməsə də, uyğunsuz qan köçürülməsi halında ciddi nəticələrə səbəb ola bilər. İnsanlar, əsasən, ABO və Rh qan qruplarını tanıyır. Amma bədəndə qırmızı qan hüceyrələrinin səthində daha az tanınan, lakin tibbi baxımdan önəmli olan bir çox antigenlər var. Qan köçürülməsində bu antigenlərin uyğun gəlməsi həyati əhəmiyyət daşıyır. Əks halda, bədən yad qanı rədd edə və ağır reaksiyalar baş verə bilər. MAL zülalı hüceyrələrin səth strukturunu sabit saxlamaq və molekulların daşınmasına kömək etmək kimi funksiyalar daşıyır. Əvvəlki tədqiqatlar göstərir ki, “AnWj antigeni” yeni doğulmuş körpələrdə yoxdur və doğuşdan dərhal sonra yaranır. Tədqiqatçılar bu kəşf sayəsində MAL mənfi qan qrupunu daşıyan xəstələrin qanlarının təhlükəsiz şəkildə istifadəsi və uyğun donor tapılması üçün yeni test üsulları inkişaf etdirə biləcəklərini bildirirlər. Əlavə olaraq, bu mutasiyanın irsiyyətlə ötürülüb-ötürülmədiyini müəyyən etmək də mümkün olacaq. Beləliklə, bəzi hallarda bu vəziyyət digər gizli tibbi problemlərin əlaməti ola bilər.

Bu yeni kəşf nadir qan qruplarının daha yaxşı başa düşülməsi istiqamətində mühüm addımdır. Tədqiqatçılar bu sahədə daha çox insan həyatının xilas edilə biləcəyini ümid edirlər.

Fatimə Mərdanlı // EDnews 

“Xatirələr işığında Heydər Əliyev” -in təqdimatı keçirildi

Xəbər xətti

Prezident və birinci xanım faşizm üzərində Qələbə uğrunda mübarizədə həlak olan Azərbaycanlıların xatirəsini ehtiramla anıblar
12:35 09.05.2025
Birinci vitse-prezident Mehriban Əliyeva Faşizm üzərində Qələbə Günü münasibətilə paylaşım edib
10:03 09.05.2025
Azərbaycan Prezidenti Almaniya Kanslerinə təbrik məktubu göndərib
09:52 09.05.2025
"Bakı ilə dialoqda vasitəçilərə ehtiyac yoxdur"
09:12 09.05.2025
“Sülhün kökləri” Təşkilatı “Sülh Yürüşü” təşkil edəcək
16:31 08.05.2025
ANAMA yanında İctimai Şuranın üzvləri regiona səfər ediblər
16:03 08.05.2025
"1948-ci ildən bəri Şri-Lanka rəhbərləri etnik münaqişəni “ötürmə” vasitəsinə çeviriblər"
15:21 08.05.2025
Laçında “Heydər Əliyev – Müstəqillik, Suverenlik və Şanlı Zəfər” mövzusunda konfrans keçirilib
12:52 08.05.2025
Sabah 30 dərəcə isti olacaq
12:44 08.05.2025
“Turkish Airlines” Pakistana uçuşları ləğv edib
12:41 08.05.2025
Livanda Azərbaycan Evi açılıb
12:32 08.05.2025
Əminə Ərdoğan “Beynəlxalq İslam Sənətləri” sərgisində Azərbaycan stendini ziyarət edib
12:29 08.05.2025
Ukrayna Prezidenti Anım və İkinci Dünya müharibəsində Qələbə Günü münasibətilə xalqa müraciət edib
12:15 08.05.2025
Ümummilli Lider Heydər Əliyevin anadan olmasının 102-ci ildönümü Berlində qeyd edilib
12:08 08.05.2025
Qaxda silah-sursat aşkarlanıb
12:05 08.05.2025
Bu gün Avropa Liqasında finalçılar bəlli olacaq
12:02 08.05.2025
Azərbaycan Həmkarlar İttifaqları Konfederasiyası "Sən elə bir zirvəsən" adlı tədbir təşkil edib
11:57 08.05.2025
Pakistanın hava limanı yaxınlığında partlayışlar baş verib
11:52 08.05.2025
"Vyetnam Azərbaycan ilə əməkdaşlığı özünün strateji-siyasi xətti hesab edir"
11:47 08.05.2025
CNN: Hindistan və Pakistan arasında son illərin ən böyük hava döyüşü baş verib
11:35 08.05.2025
Azərbaycanın və Vyetnamın dövlət başçıları mətbuata bəyanatlarla çıxış ediblər
11:32 08.05.2025
Putinlə Szinpin arasında görüş başladı
11:28 08.05.2025
Azərbaycan və Almaniya arxeoloqları Ağalıqtəpə yaşayış yerində tədqiqat aparıblar
11:23 08.05.2025
Bakıda “Kənddən Şəhərə” həftəsonu yarmarkası təşkil olunacaq
11:20 08.05.2025
Qubada II Beynəlxalq folklor rəqs və yaradıcılıq festivalından
11:11 08.05.2025
Azərbaycan və Vyetnam arasında Biznes Şura yaradılır
11:06 08.05.2025
Bu gün görkəmli bəstəkar Soltan Hacıbəyovun doğum günüdür
11:02 08.05.2025
Vyetnam Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsinin Baş katibi Şəhidlər xiyabanını ziyarət edib
Vyetnam Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsinin Baş katibi Şəhidlər xiyabanını ziyarət edib
11:00 08.05.2025
Vyetnamın KP MK-nın Baş katibinin xanımı İçərişəhərlə tanış olub
10:59 08.05.2025
Alimlər Britaniya sahillərində üzən qədim köpəkbalığı növü kəşf ediblər
10:53 08.05.2025
Azərbaycanın etibarlı tərəfdaş kimi mövqeyi möhkəmlənir
10:30 08.05.2025
Azərbaycan və Vyetnam XİN başçıları strateji tərəfdaşlığın inkişaf perspektivlərini müzakirə ediblər
10:27 08.05.2025
“Aztelekom” bayrağı Heydər Əliyev zirvəsində dalğalanıb
10:22 08.05.2025
Yeni dövrün mübarək, azad Şuşa!
09:40 08.05.2025
Türk Dövlətləri Ali Məhkəmələrinin Konfransının Əsasnaməsi təsdiq edilib
09:23 08.05.2025
Alimlər Günəş sistemində doqquzuncu planetin mümkün namizədini aşkar ediblər
07:56 08.05.2025
KİV: İsrail və Türkiyə Azərbaycanın vasitəçiliyi ilə Bakıda danışıqlar keçirəcək
00:28 08.05.2025
Mayın 8-i Beynəlxalq Talassemiya Günüdür
00:00 08.05.2025
Bakıda "Azərbaycan-Türkiyə nəqliyyat və kommunikasiya əlaqələri haqqında elmi seminar keçirildi
17:50 07.05.2025
Mina sahələrində ümidlərin bərpası - Thembisa Fakude yazır...
14:31 07.05.2025
Hamısı