Kompüter tomoqrafiyası Xərçəngə yoluxma riskini artırır?

Sağlamlıq 10:10 17.04.2025

Yeni bir araşdırma ABŞ-da kompüter tomoqrafiyası (KT) taramalarının sayının artmasının gələcəkdə on minlərlə yeni xərçəng hadisəsi ilə əlaqəli ola biləcəyini göstərir.

 “EDnews” xəbər verir ki, tədqiqatçıların məlumatlarına görə, KT görüntüləmə texnologiyası bir çox hallarda həyati əhəmiyyət daşısa da ionlaşdırıcı şüalanmanın yaratdığı potensial risklər də nəzərə alınmalıdır. ABŞ və Böyük Britaniyadan olan tədqiqatçılar 2023-cü ildə ABŞ-da həyata keçirilən KT taramalarının gələcəkdə təxminən 103 min yeni xərçəng hadisəsinə səbəb ola biləcəyini proqnozlaşdırırlar. Bu, kompüter tomoqrafiyasından alınan aşağı dozalı radiasiyanın nəzəri risklərinə əsaslanır.

Araşdırmanın baş müəllifi, San-Fransiskodakı Kaliforniya Universitetindən epidemioloq Rebekka Smit-Bindman bildirir ki, KT çox vaxt həyatı xilas edir, lakin onun potensial zərərləri – xüsusilə də çoxsaylı və əsaslandırılmamış hallarda – geniş əhali üçün əhəmiyyətli risklər yarada bilər. 2007-ci ildən bəri ABŞ-da KT istifadəsi 30 faizdən çox artıb. 2023-cü ildə ölkə üzrə 93 milyon KT müayinəsi həyata keçirildiyi təxmin edilir. Bu məlumatlar ABŞ-da 143 tibb müəssisəsinin daxil olduğu UCSF Beynəlxalq CT Doza Reyestrindən əldə edilib. Araşdırmada nəzərə alınan risklər, əsasən, atom bombası sağ qalanları və nüvə qəzası qurbanları üzərində aparılan uzunmüddətli müşahidələrə əsaslanır. Bu tarixlərdən əldə edilən məlumatlar, ionlaşdırıcı şüalanmanın az dozada belə uzun müddətli xərçəng riskini artıra biləcəyini göstərir. Araşdırmaya görə, uşaqlar və yeniyetmələr KT taramaları zamanı böyüklərlə müqayisədə daha yüksək xərçəng riski ilə üzləşə bilərlər. Məsələn, bir yaşdan kiçik uşaqlarda tiroid və digər xərçəng növlərinin ömür boyu inkişaf ehtimalı daha yüksək görünür. Bu risk xüsusilə qız uşaqları üçün daha çoxdur. Ekspertlər qeyd edirlər ki, fərdi səviyyədə KT taramasından gələn xərçəng riski çox aşağıdır. KT-nin diaqnostik və terapevtik faydaları, xüsusilə də ciddi xəstəliklərin vaxtında aşkar edilməsində böyük rol oynayır. Məsələn, aşağı dozalı KT ağciyər xərçəngi ilə bağlı ölüm hallarını 20 faiz azalda bilir. Buna baxmayaraq, lazımsız və əsaslandırılmamış KT istifadəsi riskləri artırır. RMIT Universitetindən tibbi radiasiya üzrə mütəxəssis Pradip Deb və Avstraliya Tibbi Görüntüləmə və Radiasiya Müalicəsi Cəmiyyətinin prezidenti Naomi Gibson şüalanmaya məruz qalmanın yalnız tibbi cəhətdən əsaslandırılmış hallarda aparılmalı olduğunu vurğulayırlar. N.Gibson bildirir: “Tapıntılar uzunmüddətli şüalanma risklərinə qarşı diqqətli olmağın vacibliyini göstərir, lakin eyni zamanda KT-nin klinik dəyəri və zəruriliyini də inkar etməməliyik”.

Fatimə Mərdanlı // EDnews 

“Xatirələr işığında Heydər Əliyev” -in təqdimatı keçirildi

Xəbər xətti

“Uitkoff planı” rədd edilsə, HƏMAS tamamilə məhv ediləcək"
11:47 31.05.2025
ABŞ Ukraynanı Rusiya ilə danışıqlarda iştiraka məcbur edə bilər
11:39 31.05.2025
"Gəncənin bombalanması Ermənistanın hərbi-siyasi rəhbərliyinin göstərişi ilə həyata keçirilib "
10:50 31.05.2025
Senator Stiv Deyns Bakı-Yerevan sülh prosesinə ABŞ-ın dəstəyini bir daha ifadə etdi
10:21 31.05.2025
Azərbaycan və Dominikan Respublikası arasında diplomatik təhsil sahəsində əməkdaşlıq müzakirə olunub
10:17 31.05.2025
Ukrayna Türkiyədən hava hücumundan müdafiə sistemləri istədi
10:16 31.05.2025
"Qiyamət günü radiostansiyası"ndan iki sirli mesaj gəlib
10:10 31.05.2025
Can Pyero Qasperini "Roma"da
09:48 31.05.2025
"Fənərbaxça" iki ulduz futbolçu ilə yollarını ayırdı
09:11 31.05.2025
Bazarda keyfiyyətsiz günəbaxan yağları: Bu markalara diqqət edin!
09:05 31.05.2025
Türkiyə və Gürcüstandan olan din xadimlərinin Şuşaya səfəri başlayıb
09:04 31.05.2025
İranda tələbələr qazdan zəhərləndi: Universitet yataqxanasında təhlükəli hadisə
08:12 31.05.2025
Ərdoğan Zelenski ilə telefon danışığı aparıb
07:51 31.05.2025
Tramp Maskı qeyri-adi hədiyyə ilə yola saldı
07:47 31.05.2025
UEFA Çempionlar Liqasında final həyəcanı: PSJ "İnter"lə üz-üzə gəlir
07:33 31.05.2025
Alkoqol içəndə üzünüz qızarır? - Həkim təhlükə barədə xəbərdarlıq etdi
01:55 31.05.2025
Qədim mayalıların yeni sirri ortaya çıxdı
01:06 31.05.2025
Erməni Diasporunun Qaranlıq Tarixi: Yalanlar, Lobbiçilik və Azərbaycan Həqiqətləri
17:36 30.05.2025
"Qlobal Cənub QHT Platformasının yaranması fövqəladə hadisədir"
16:06 30.05.2025
Bələdiyyələrin vahid informasiya sisteminin yaradılması haqqında təklif qəbul olundu
13:42 30.05.2025
Nigeriyada 60-dan çox terrorçu zərərsizləşdirilib
13:05 30.05.2025
"Türkiyənin davamlı dəstəyinə ümid edirik"
12:57 30.05.2025
ABŞ Rusiya və Ukrayna arasında danışıqların ikinci raundunda iştirak etməyəcək
11:57 30.05.2025
"Xorvatiya ilə siyasi dialoqumuz əməkdaşlığımızı genişləndirmək üçün yaxşı zəmin yaradır"
11:21 30.05.2025
Daxildə Birlik, Xaricdə Etibar – Azərbaycanın Müstəqillik Formulu Oğuz Mirzə yazır...
11:21 30.05.2025
Azərbaycan millisi finalın bir addımlığında Dünya çempionatında həyəcanlı yarımfinal
10:52 30.05.2025
Azərbaycan və Çin arasında vizasız rejimə dair saziş təsdiqləndi
10:40 30.05.2025
HƏMAS Uitkoffun atəşkəs planını qəbul etmədi
10:31 30.05.2025
" İran və ABŞ arasında nüvə proqramı ilə bağlı fikir ayrılıqlarının həlli istiqamətində razılıq əldə olunmayıb"
10:27 30.05.2025
"Əmək bazarında fundamental dəyişikliklər baş verir"
10:08 30.05.2025
Azərbaycan və Pakistan ədliyyə sahəsində əməkdaşlığı genişləndirmək niyyətindədir
09:30 30.05.2025
Rusiya Zaporojyedə hava hücumları həyata keçirdi
09:15 30.05.2025
Pakistan-Əfqanıstan sərhədində qanlı toqquşma baş verib
08:58 30.05.2025
Azərbaycan Almaniya ilə yaşıl enerji sahəsində əməkdaşlıq imkanlarını müzakirə edir
08:56 30.05.2025
HƏMAS ABŞ-ın atəşkəs planını rədd etdi: "Əsas tələblərimiz yerinə yetirilmir"
08:32 30.05.2025
Di Mariya doğma klubuna qayıtdı
08:21 30.05.2025
Baydenin əvəzinə ABŞ-ni kim idarə edib? - Hökumət araşdırma aparır
08:03 30.05.2025
Antonio Konte “Napoli” ilə yollarını davam etdirir
08:03 30.05.2025
Ceki Çana və Ralph Macchioya qara kəmər verildi
07:27 30.05.2025
Putin Kim Çenə nə vəd edib? Moskva-Pxenyan hərbi ittifaqı yeni mərhələdə
07:14 30.05.2025
Hamısı