“Qələbə” ordeni alan yeganə general o, Stalinlə 238 dəfə görüşüb, amma nə marşal olub, nə də “qəhrəman”

Maraqlı 19:49 10.10.2019

Dövlət Müdafiə Komitəsində və Silahlı Qüvvələrin Baş Qərargahında geniş miqyaslı hərbi və döyüş əməliyyatlarının hazırlanması ilə bağlı keçiriləcək müşavirələrdən əvvəl İosif Stalin onu kabinetinə dəvət edib, fikirlərini öyrənib, müzakirələr aparıb. Təkcə 1943-1945-ci illərdə ordu generalı Aleksey Antonov 238 dəfə Stalinlə görüşüb. Bütövlükdə bütün müharibə illərində heç bir marşalın və yüksəkçinli hərbçinin Stalinlə bu qədər görüşü olmayıb.

Alman faşizmi üzərində qələbədə və ümumiyyətlə 2-ci dünya müharibəsinin gedişində böyük rolu olan Aleksey Antonov 1896-cı ildə Qrodnoda (Belarusiya) anadan olub. Vətəndaş müharibəsində iştirak edib. Atası vəfat etdikdən sonra ailə Leninqrada köçüb. Gimnaziya təhsilli Aleksey Antonov Leninqrad Dövlət Universitetinin fizika-riyaziyyat fakültəsinə qəbul olunsa da, ailənin maddi vəziyyətinin çətinliyinə görə ali təhsilini yarımçıq qoyaraq zavodda fəhlə işləyib. Ordu sıralarına çağrıldıqdan sonra Antonov gələcək həyatını hərb sahəsinə bağlayıb. Frunze adına Hərbi Akademiyada ali hərbi təhsil alıb.

Zabit kimi ölkənin ayrı-ayrı bölgələrində hərbi hissələrdə xidmət edən Antonov nəzəri biliklərini artırmaq üçün dəfələrlə Moskvada qısamüddətli kurslarda iştirak edib. Əsasən hərbi hissələrin qərargahlarında xidmət edən Antonov qərargah-təlim məşqlərində ölkə üzrə ən yüksək göstəricilərə nail olub. Onun bu uğurları SSRİ xalq müdafiəsi komissarı (müdafiə naziri) marşal Voroşilovun diqqətindən yayınmayıb və 1936-cı ildə 40 yaşlı Antonovu yenicə yaradılmış Baş Qərargahın nəzdindəki Hərbi Akademiyaya göndəriblər. Birinci kursu başa vurduqdan sonra Voroşilov onu yanına dəvət edib və Antonov Moskva Hərbi Dairəsinin qərargah rəisi təyin edilib.

1941-ci ildə müharibə başlananda Aleksey Antonov ən ağır bölgəyə, Kiyev Xüsusi Hərbi Dairəsinə qərargah rəisi göndərilib. Qısa müddət ərzində Antonov ərazi üzrə səfərbərlik məsələlərində ciddi tədbirlər həyata keçirib. Aleksey Antonov müharibə gedə-gedə ordunun yenidən formalaşması, mülki texnikaların hərbi hissələrə cəlb edilməsi, təchizat, hərbi xidmətə çağırış məsələləri, təxliyə planlarının həyata keçirilməsi kimi çətin vəzifələrin öhdəsindən gəlməyi bacarıb.

1942-ci ildə Aleksey Antonov Silahlı Qüvvələrin Baş Qərargahında əməliyyat idarəsinə rəis təyin edilib. Maraqlı məqamlardan biri odur ki, müharibə başlanandan bu vəzifədə yeddi nəfər xidmət edib, amma heç birinin fəaliyyəti nə Stalini, nə də Baş Qərargah rəhbərliyini qane etməyib. Antonovun bu vəzifəyə gətirlməsi ilə müharibə vəziyyətində olan ölkədə çox mühüm bir idarə sayılan əməliyyat idarəsində hər şey dəyişib. Aparılacaq bütün hərbi və döyüş əməliyyatları bu idarədə müzakirə olunub, razılaşdırılıb, ciddi nizam-intizam yaradılıb.

Bu idarədə xidmət edərkən Antonov şəxsən özü Stalinqrad, Kursk döyüşlərində iştirak edib, ən ağır döyüş bölgələrində hərbi əməliyyatlara rəhbərliyi öz üzərinə götürüb.

Zəngin hərbi biliklərə və təcrübəyə malik olan Antonov 1945-ci ilin fevralında keçirilən Yalta konfransında Stalinin təşəbbüsü və göstərişi ilə ilk məruzəçi olub.

4 fevral 1945-ci ildə Stalinin imzaladığı əmrlə Aleksey Antonov Baş Qərargah rəisi təyin edilib. 1 aprel 1945-ci ildə məhz onun hazırladığı “Berlin əməliyyatı” ali rəhbərlik tərəfindən təsdiq olunaraq uğurla icra olunub.

Məlum olduğu kimi, 8 noyabr 1943-cü ildə təsis olunan “Qələbə” ordeni SSRİ-də ən yüksək ali hərbi mükafat sayılıb. Orden 2-ci dünya müharibəsinin gedişini dəyişən, böyük hərbi uğurlar qazanaraq qələbənin təmin olunmasında müstəsna xidmətlər göstərən şəxslərə verilib. Bu ordenlə cəmisi 17 nəfər təltif olunub (Brejnevin təltifi ölümündən sonra ləğv edilib). Aleksey Antonovdan başqa bu ordenlə təltif olunanların hamısı dövlət başçıları və marşallar olub. Antonov yeganə general olub ki, bu ali mükafatla təltif edilib.

Daha bir maraqlı məqam isə odur ki, “Qələbə” ordenli Antonov marşal vəzifəsində xidmət etsə də, ona bu rütbə verilməyib və o, layiq olduğu Sovet İttifaqı Qəhrəmanı adını da almayıb.

Bəzi versiyalara görə, bu məsələdə Beriyanın əli olub. Belə ki, Beriya Antonova “əməkdaşlıq” təklif edəndə general bundan qəti imtina edib.

Nikita Xruşov öz hakimiyyəti illərində bir sıra hərbçiləri Sovet İttifaqı Qəhrəmanı adı ilə təltif edəndə, marşal rütbəsi verəndə, ona Aleksey Antonovu da xatırladıblar. Xruşov bu xatırlatmaları qəbul etməyib. Marşal Jukov öz xatirələrində bu haqda yazıb:

“Nikita Xruşov Aleksey Antonovun xidmətlərini yaxşı bilirdi. Yaxşı bilirdi ki, general Antonov sözün əsl mənasında hərb elminin bütün zirvələrini fəth edib. Təltif etməməsinin səbəbi isə Antonovun Stalinin yaxın adamı olması idi...”

Ordu generalı Aleksey Antonov 18 iyun 1962-ci ildə, 65 yaşında Moskvada vəfat edib. Generalın yandırılmış nəşinin külü Kreml divarlarına yerləşdirilərək üzərinə xatirə lövhəsi vurulub. (musavat.com)

Xankəndi şəhərində İqtisadi Əməkdaşlıq Təşkilatının 17-ci Zirvə görüşü keçirilir

Xəbər xətti

BRİCS Sammitindən İsrailə Sərt Mesaj: "Suriya Ərazisindən Geri Çəkil "
01:07 07.07.2025
Dünyanın sürəti artır
00:32 07.07.2025
Ermənistan Ukraynaya cavab verdi
23:59 06.07.2025
İsrail prezidenti girovların azad edilməsi üçün çətin qərarların qəbul edilməsini istisna etmir
23:26 06.07.2025
Şir zooparkdan qaçdı
22:58 06.07.2025
"Formula 1": Lando Norris Böyük Britaniya Qran-prisini qazandı
22:30 06.07.2025
Zelenski Rusiya və Ukrayna arasındakı əsir mübadiləsindən danışıb
22:00 06.07.2025
Tesla robot istehsalını sonlandırmağa qərar verdi
21:30 06.07.2025
Mask “Amerika” partiyasının qeydiyyatı üçün müraciət edib
21:00 06.07.2025
XİN Xankəndi Kommunikesi barədə məlumat yayıb
20:42 06.07.2025
Paşinyan "Hraparak"ı məhkəməyə şikayət edib
20:30 06.07.2025
Zakir Həsənov türkiyəli həmkarına başsağlığı verib
20:20 06.07.2025
Zelenski Rusiyaya qarşı yeni iqtisadi sanksiyalar açıqladı
20:00 06.07.2025
Türkiyə Ordusunda faciə: 19 əsgər zəhərləndi, 5-i şəhid oldu
19:53 06.07.2025
Türkiyə ordusunun 5 hərbçisi şəhidlik zirvəsinə yüksəlib
19:30 06.07.2025
Pakistan Milli Assambleyasının sədri Azərbaycanda rəsmi səfərdədir
19:00 06.07.2025
Qaçış üzrə yeni rekord qırıldı
18:30 06.07.2025
İki şəhər arasında hava əlaqəsi pozuldu
18:00 06.07.2025
Qırğızıstan rusiyalılara pasport verilməsini dayandırdı
17:30 06.07.2025
Kamaləddin Qafarov: İƏT-in inkişafında Azərbaycanın rolu artmaqdadır
17:00 06.07.2025
Bu pasportların dəyişdirilməsi Rusiya vətəndaşları üçün zəruridir
16:30 06.07.2025
XİN ABŞ-yə başsağlığı verdi
16:00 06.07.2025
ABŞ-də seldə ölənlərin sayı artdı
15:30 06.07.2025
DİM təhsil haqqında dəyişiklik edib
15:00 06.07.2025
Təl-Əvivdə hava limanına hücum olub
14:30 06.07.2025
Yaponiyada zəlzələ baş verib
14:00 06.07.2025
Azərbaycanlı güləşçi qızıl medal qazandı
13:30 06.07.2025
İlon Mask yeni siyasi partiyasını elan etdi
13:00 06.07.2025
"İƏT üzvü olan ölkələrlə əməkdaşlığımız sistemli şəkildə dərinləşdirir"
12:26 06.07.2025
Günəşdə Rekord Aktivlik: Bir Həftədə Altıncı dəfə...
12:00 06.07.2025
Əsvanda Ptolemey dövrünə aid qəbirlər aşkarlanıb
11:29 06.07.2025
Rusiya Xarkova PUA hücumu həyata keçirib
11:11 06.07.2025
"Almaniya müdafiə olunmalıdır”
10:51 06.07.2025
Almaniya Ukraynaya Patriot sistemi almaq istəyir
10:16 06.07.2025
İsrailin Qəzzaya endirdiyi son hava hücumlarında 78 nəfər ölüb
09:52 06.07.2025
Xamenei ortaya çıxdı
09:29 06.07.2025
Böyük Britaniyada COVID-19-un yeni ştamı yayılır
08:52 06.07.2025
Şirkət maşını dərəyə aşıb
08:19 06.07.2025
Aşura günü 2 mindən çox şəxs qan verib
07:47 06.07.2025
Vəkillər Kollegiyasına üzv olmaq istəyənlər üçün imtahan keçiriləcək
07:13 06.07.2025
Hamısı