NATO-nun baş katibi Yens Stoltenberq İsveçin NATO-ya üzvlüyünü gecikdirən etirazları aradan qaldırmaq üçün bu ay keçiriləcək toplantıdan əvvəl Türkiyəni İsveçin hərbi Alyansa qoşulma təklifinə veto qoymamağa çağırıb.
Baş katib Stoltenberq İstanbulda Türkiyə prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan və onun yeni təyin etdiyi xarici işlər naziri, kəşfiyyat idarəsinin keçmiş rəhbəri Hakan Fidan ilə görüşdən sonra jurnalistlərə açıqlamasında deyib: “Üzvlük İsveçi daha təhlükəsiz, NATO və Türkiyəni daha güclü edəcək”.
Stoltenberq həmçinin əlavə edib ki, İsveçin üzvlüyünün mümkün qədər tez yekunlaşdırılmasını səbirsizliklə gözləyir.
Türkiyə İsveçin NATO-ya üzvlüyünə dəstək verəcəkmi? Ərdoğanın siyasəti bundan sonra hansı yöndə cərəyan edəcək? Türkiyənin dəstəyi ilə Azərbaycanın da NATO-nun üzvlüyünə daxil olmaq şansı varmı?
Sualları britaniyalı jurnalist və politoloq Neil Watsonla müzakirə etdik. Ekspert Ednews-a açıqlamasında bildirib ki, hazırda Macarıstanla yanaşı Türkiyə də İsveçin NATO-ya üzv olmasına razılıq vermir.
"Bu, Türkiyə kəşfiyyatının kürd terror qruplaşmalarının üzvlərinin İsveçdə, o cümlədən prezident Ərdoğanın yenidən seçilməsinə etiraz etmək üçün bayrağı İsveç Parlamentinin divarlarından asmaqla PKK-da fəaliyyət göstərməsinə icazə verildiyini müəyyən etməsi ilə bağlıdır. İsveç bu il terrorla mübarizə qanunlarını dəyişdirsə də, Ankara bunun yetərli olmadığını qeyd edib. Türkiyə həmçinin İsveç hökuməti Türkiyənin Stokholmdakı səfirliyi qarşısında Quranın yandırılmasını dəstəklədiyin bildirir”.
N.Vatson prezident Ərdoğanın təzyiqlərə boyun əyməyəcəyini düşünür:
"O, bunları Türkiyəyə və İslam dünyasına qarşı təhqir kimi qiymətləndirir. Bundan başqa, prezident Ərdoğan yenidən seçilməzdən əvvəl Putinlə "xüsusi münasibət"ə malik olduğunu bildirib. Çünki NATO-nun genişlənməsi və cəsarətləndirilməsi yalnız təhlükə yaratmaq məqsədi daşıyır. Rusiya-Ukrayna münaqişəsinin həllini sürətləndirmək üçün Rusiyaya müraciət etsə, Türkiyə yəqin ki, indiki statusunu saxlamaq istəyəcək”.
Onun sözlərinə görə, Türkiyə gücünə və nüfuzuna baxmayaraq, tez-tez NATO daxilində təcrid olunmuş bir səs təəssüratı bağışlayır:
"O, həm də ən müstəqil xarici siyasətə malik olan və müttəfiqlikləri ilə bağlı praqmatik olma ehtimalı yüksək olan NATO üzvlərindən biridir. Əminəm ki, o, qardaş ölkə Azərbaycanın NATO üzvü olmasını alqışlayacaq və daha çox dəstək olacaq. NATO üzvləri, şübhəsiz ki, Türkiyəni sakitləşdirmək istəyir və Azərbaycanın üzv olması ilə buna nail ola bilərlər. Bundan başqa, Rusiya və İran arasında yerləşən, İsrail və Türkiyə ilə möhkəm əlaqələri olan və qaz hesabına Qərb üçün artan əhəmiyyəti olan Azərbaycanın yeni geosiyasi mövqeyi, və nəqliyyat əlaqələri o deməkdir ki, NATO Azərbaycanın üzvlüyünü alqışlamalıdır”.
Ülviyyə Şahin