Moskvada yaşayan amerikalı politoloq Endryu Korıbko Ednews-a verdiyi müsahibəsində Yaxın Şərqdə və Cənubi Qafqazda baş verən son proseslərlə bağlı öz fikirlərini bölüşüb.
Siyasi analitiklə olan müsahibəni təqdim edirik:
- Orta dəhliz və Cənubi Qafqazda Zəngəzur dəhlizi Rusiya və Çin üçün nə dərəcədə önəmlidir? Şimal-Cənub layihəsi və digər tranzit layihələri çərçivəsində Bakı ilə Moskva arasında əməkdaşlığa necə təsir edir?
Zəngəzur dəhlizi Ermənistan-Azərbaycan vasitəsilə Rusiya-Türkiyə quru ticarətini asanlaşdıra bilər, eyni zamanda Azərbaycanla əlaqələr yaxşılaşarsa, Hindistana Şimal-Cənub Nəqliyyat Dəhlizinin qərb qolunu Avropaya inkişaf etdirməyə imkan verə bilər. Çinə gəlincə, onun NSTC – də (Şimal – Cənub layihəsi) heç bir marağı və ya iştirakı yoxdur. Bunun əvəzinə Avrasiyanın hər iki yarısı arasında multimodel ticarət marşrutunu tənzimləməyə yönəlmiş Orta Dəhliz üzərində cəmlənib. Azərbaycanla əməkdaşlıq hər bir meqalayihənin uğuru üçün çox vacibdir.
- Sizcə, ABŞ niyə Yəmən husilərinə hücum edərək Yaxın Şərqdə yeni bir müharibəyə səbəb oldu?
-ABŞ, İranın dəstəklədiyi Yəmən üsyançı qrupunun dayanması barədə dəfələrlə xəbərdarlıq etdikdən sonra mülki gəmilərə husilərin hücumlarına cavab verdi, lakin onun zərbələri BMT Təhlükəsizlik Şurası tərəfindən təsdiqlənmədi. Çünki bu qeyri-qanuni bir akt idi. Hərçənd Vaşinqton yanlış olaraq BMT TŞ-nin bu yaxınlarda qəbul etdiyi Qətnamənin buna üstüörtülü şəkildə icazə verdiyini iddia etməyə çalışdı. Husilər hücumlarını davam etdirdikcə, ABŞ-ın zərbələrini davam etdirəcəyi gözlənilir. Hələlik heç biri kəskin şəkildə artmayıb, baxmayaraq ki, yanlış bir addım nəticəsində daha böyük bir müharibəni istisna etmək olmaz.
- Avropa İttifaqı Şurası Ermənistandakı monitorinq missiyasının 138 nəfərdən 209 nəfərə qədər genişləndirilməsi barədə qərarı təsdiqləyib. Belə görünür ki, Ermənistan dünyada gedən proseslər fonunda “manevr” etməyə çalışır. Paşinyan hökuməti Aİ-yə sığınmaqla Fransanı bölgəyə tam uyğunlaşdırmağa çalışır. Bu müşahidə missiyasının məqsədi nədir? Sülh prosesi niyə bu qədər uzanır?
-Paşinyan özünü və ölkəsini könüllü olaraq Qərbin müvəkkilləri kimi ona tabe edib. Hansı ki, bunu Ermənistanın Azərbaycana məğlub olmasından sonra Rusiyanı günahlandırmasında görürük. Qərb bu yanlış təsəvvürdən sui-istifadə edərək, bu Cənubi Qafqaz ölkəsini bütün regionu parçalamaq, idarə etmək və monitorinq etmək üçün onu öz nüfuz dayağına çevirdi. Paşinyanın etdiyi hər şeyə bu paradiqma çərçivəsində baxmaq lazımdır, çünki o, özünü müstəqil aktyor kimi deyil, daha çox Qərb kuklası kimi aparır.
Əkbər Novruz
