Ötən gün Ermənistan tərəfinin törətdiyi təxribatlar nəticəsində Azərbaycan ordusunun iki hərbi qulluqçusu şəhid olub.
Xankəndi-Xəlfəli-Turşsu torpaq yolundan istifadə edilməklə Ermənistan Respublikasından qanunsuz hərbi daşınmalar həyata keçirən nəqliyyat vasitələri Azərbaycan Ordusunun bölmələri tərəfindən saxlanılaraq yoxlanılan zaman erməni tərəfi atəş açaraq təxribata əl atıblar.
Hadisənin müvəqqəti Qarabağ ərazisinə yerləşmiş rus sülhməramlı kontingentinin nəzarət altında baş verməsi isə bir daha onların məsuliyyətsizliyini, işə yaramayan missiyalarını sübut edir.
Bununla bağlı Azərbaycan tərəfi Rusiya sülhməramlı kontingentinin komandanlığının diqqətinə çatdırır ki, üçtərəfli Bəyanatın bəndlərinin yerinə yetirilməsi qeyd-şərtsiz və tam təmin edilməlidir.
Bildiririk ki, Qarabağ iqtisadi rayonu ilə Ermənistan Respublikası arasında yeganə istifadə oluna biləcək avtomobil yolu Xankəndi-Laçın yoludur.
Bu mərhələdə Azərbaycan hansı addımları atacaq? Erməni separatçıları necə cəzalandırılacaq?
Məsələ ilə bağlı Ednews-a danışan politoloq Natiq Miri qeyd edib ki, Azərbaycanın atacağı addımlar bəllidir. Ümumiyyətlə, Qarabağda problemin həll olunmasının açarı sərhəddin nəzarətə götürülməsidir.
“Bizim üçün ən böyük problem budur. Bu günə qədər baş verən təxribatlar, daşınan silahlar, terrorçular, o cümlədən Qarabağdakı terrorçulara təlim keçənlərin çox rahatlıqla Azərbaycan ərazisinə sızmasının əsas səbəbi də məhz sərhədin Azərbaycan əsgərinin nəzarəti altında olmamasıdır. Təchizat birmənalı olaraq dayandırıldıqdan sonra artıq erməni terrorçularını tədricən zərərsizləşdirmək çox rahat olacaq. Bunun üçün ilk növbədə bütün müşahidə qurğuları konkret məhv edilməli, eyni zamanda İranın Ermənistan vasitəsilə Qarabağa erməni terrorçularını ötürdüyü komikadze, dron və müşahidə PUA-larının yeri təsbit olunub məhv olunmalıdır. Həmçinin ağır texnikaları da bura qeyd edərdim. Tədricən terrorçu qrupu gücdən düşürəndən sonra ulitimativ qaydada anti-terror əməliyyatı rahat keçirilməlidir. Buna qədər bəlli olacaq ki, Azərbaycan ərazisində işğalçı ordunun qalıqları, terrorçu erməni ünsürləri, İranın Qarabağa göndərdiyi təxribatçılar mövqeymizi göstərəcək”.
Politoloq hesab edir ki, anti-terror əməliyyatlarının başlanmasına hansısa zaman çərviçəsində ehtiyac olacaq.
“Çünki mütləq mənada terrorçu ünsürlər ikinci addım olaraq ləğv olunmasa Qarabağdakı separatçıları ləğv etmək mümkün olmayacaq. Ona görə də ikinci addım bu olmalıdır. İlk növbədə sürətli qaydada sərhəd bağlanmalı, Ermənistana heç bir yolla, nə asfalt, nə torpaq, nə meşə yolu vasitəsilə çıxış olmamlıdır. Bütün ərazilər nəzarətə götürülməlidir”.
Siyasi şərhçi Kamal Əliyev açıqlamasında bildirdi ki, bu provokasiyanın məsuliyyətini təkcə Yerevandakı siyasi və hərbi elita deyil, eyni zamanda rus sülhməramlıları daşıyır.
“Bu, bizə bir daha onu göstərdi ki, Laçın dəhlizi istiqamətində nəzarət buraxılış məntəqələrinin təşkil edilməsi vacibdir, labüddür. Çünki, rus sülhməramlıları 2020-ci il 10 noyabr razılaşmasının bəndlərinə nə özü əməl edir, nə də Xankəndidə bəslədiyi tanınmamış adminstrasiyanı bu işə məcbur edir. Yeri gəlmişkən, ötən həftə Bakıda səfərdə olan Rusiyanın xarici işlər naziri Sergey Lavrov Laçın dəhlizi istiqamətində nəzarət buraxılış məntəqələrinin qurulmasının müzakirə edilmədiyini bəyan edib. Halbuki, nəzarət buraxılış məntəqələrinin qurulmasını Azərbaycan prezidenti İlham Əliyev Münxen Təhlükəsizlik Konfransı çərçivəsində müzakirə edildiyini və Qərbin buna müsbət yanaşdığını bildirib. Görünür, Rusiya Laçın dəhlizi yolunda yalnız rentgen aparatlarının qoyulmasıyla kifayətlənir. Fərz edirəm ki, bu təxribat Azərbaycan və Ermənistan arasındakı dövlət sərhədində delimitasiya və demorkasiya prosesinin başlanılmasının vacibliyini də göstərdi. Lakin Rusiya nə sərhədlərin delimitasiya və demorkasiyasını, nə Laçın dəhlizi boyunca nəzərat buraxılış məntəqələrinin qurulmasını, nə də yekun sülh müqaviləsinin imzalanmasını istəyir. Bu gün baş verən erməni təxribatının əsas müəllifi birbaşa olaraq Rusiyadır. Ermənistan hakimiyyətinə və cəmiyyətinə gəlincə, Qərb qonşumuz görünür ədavətin bitməsində, yekun sülh müqaviləsinin imzalanmasında cəsarət nümayiş etdirmək istəmir”.
Politoloqun sözlərinə görə Ermənistan,"Artsax" ideologiyasının təsirindən çıxmayıblar, heç çıxmaq da istəmirlər.
“Hərçənd, ABŞ və Avropa İttifaqının təqdim etdiyi sülh razılaşması, Brüssel formatı Bakı-Yerevan xəttində yekun sülh müqaviləsinin imzalanmasına inam yaradıb. Gəlinən nöqtədə Rusiya və Ermənistan ordusunun daxilindəki revanşist qüvvələrin problemin sülh yoluyla həllində maraqlı olmadıqlarını görmək çətin deyil. Son təxribatın bir nəticəsi də budur ki, Rusiya 2025-ci ildə Qarabağdan çıxmamaq üçün hər yola əl atıb, bundan sonra da atacaq”.
Oğuz Ayvaz